UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dwutakt

Chronologizacja

1897, Wisła, t. 11, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dwutakt	dwutakty
D.	dwutaktu	dwutaktów
C.	dwutaktowi	dwutaktom
B.	dwutakt	dwutakty
N.	dwutaktem	dwutaktami
Ms.	dwutakcie	dwutaktach
W.	dwutakcie	dwutakty

Pochodzenie

Zob. dwa I Od: takt 3

1.a silnik

Definicja

mot.

silnik spalinowy, w którym jeden cykl pracy stanowią dwa suwy - posuwiste ruchy tłoka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	dwusuw
	hiperonimy:	silnik

Cytaty

Pracuje! A więc z wyczuciem: ssanie zamknąć, gazu więcej! No i zwycięstwo! Uszy wypełnia triumfalne skrzeczenie dwutaktu, zimowy wiatr rozwiewa po okolicy kłęby białego dymu, drży pokrywa maski wytłoczona z supermocnej dykty.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998

Odesłania

Zob. też:

czterotakt

1.b pojazd

Definicja

mot. pot.

pojazd wyposażony w dwutakt - silnik

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	dwusuw
	hiperonimy:	pojazd

Połączenia

jeździć dwutaktem

Cytaty

Okazało się, że sowiecki szofer [...] nie wiedział, że jego samochód to dwutakt i trzeba do benzyny dodawać oleju.

źródło: Tadeusz Czaplicki: Szlacheckie ostatki. Dwudziestowieczna opowieść polskiego ziemianina, 2000 (books.google.pl)

[...] wielu Polaków jeździ jeszcze samochodami najstarszej generacji, bez katalizatorów - polonezami, maluchami, a nawet zdarzają się na drogach wartburgi - dwutakty!

źródło: NKJP: Co zamiast akcyzy, Gazeta Krakowska, 2006-12-13

Odesłania

Zob. też:

czterotakt

2.a zamek

Definicja

wojsk.

zamek - część broni palnej, którego obsługa wymaga wykonania dwóch ruchów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zamek

Cytaty

Broń jest mało używana, niewystrzelana, w bardzo dobrym stanie. Osada drewniana. Intuicyjny i prosty dwutakt.

źródło: Internet: whbu.pl

Odesłania

Zob. też:

czterotakt

2.b karabin

Definicja

wojsk.

broń palna wyposażona w dwutakt - zamek

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Cytaty

Miłośnicy dwutaktów będą mieli do wyboru trzy modele, które mają kosztować w Europie około dwóch tysięcy euro. Wszystkie wyposażone są w gwint wylotowy, co pozwala dokręcić tłumik.

źródło: Internet: wildmen.pl

Odesłania

Zob. też:

czterotakt

3. w muzyce

Definicja

muz.

część utworu muzycznego składająca się z dwóch taktów - jednostek regularnego podziału metrycznego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Cytaty

[...] takt pierwszy piosenki jest dopiero taktem drugim tematu Chopina. W Etiudzie a-moll dzieje się odwrotnie: drugiemu dwutaktowi Marsza obozowego odpowiada pierwszy dwutakt Etiudy.

źródło: NKJP: Krzysztof Bilica: Wokół Chopina i Polski: siedem szkiców, 2005

Pierwsze dwa takty zawierają łańcuch dominant, od Fis do A-dur, podczas gdy następny dwutakt obraca się w kręgu tonacji jednoimiennej molowej w stosunku do tonacji głównej.

źródło: Jan Nepomucen Bobrowicz, ‎Krzysztof Komarnicki, ‎Robert Coldwell: Selected works, 2008 (books.google.pl)

4. w koszykówce

Definicja

sport.

element gry w koszykówkę polegający na zaprzestaniu kozłowania i wykonaniu kroków bezpośrednio przed oddaniem rzutu do kosza lub przekazaniem piłki innemu zawodnikowi

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport dyscypliny, imprezy i rozgrywki sportowe

Połączenia

koszykarski, pełny, wspaniały dwutakt
ćwiczyć, poćwiczyć, robić dwutakty
rzucać, trafić z dwutaktu

Cytaty

	Do gry w ataku nie miałem zastrzeżeń. Były wejścia pod kosz po zwodzie, wspaniały dwutakt, który przynosił nam punktowe zdobycze. źródło: NKJP: Srebrne Gorce, Gazeta Krakowska, 2006-06-07
	Bieg na dłuższym dystansie, dwutakt z piłką do koszykówki czy wymyk i odmyk [...] to dla wielu młodych ludzi zadania nie do wykonania. źródło: NKJP: Edyta Cieślak: Lekcje niepełnosprawności, Dziennik Łódzki, 2006-09-22
	- Niektóre z dziewczyn weszły do sekcji w pierwszej klasie szkoły zupełnie zielone. Nie miały pojęcia o rzutach czy dwutakcie. Przez cztery lata zrobiły ogromne postępy - stwierdził trener koszykarek. źródło: NKJP: Pod koszem, Dziennik Zachodni, 2003-04-18
	Zawziąłem się i pilnie zacząłem ćwiczyć dwutakty. źródło: NKJP: Maciej Łosiak: Olbrzym z Wildy, Gazeta Poznańska, 2002-10-17

5. proces

Definicja

książk.

przebieg jakiegoś procesu lub zjawiska składający się z dwóch następujących po sobie etapów

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

W uporządkowanej według tego wzoru fabule pojawia się także element inicjacyjny, ujęty w dwutakt poznania i przemiany.

źródło: Magdalena Bogusławska: Teatr u źródeł. Dramat i teatr południowosłowiański wobec tradycji widowiskowych regionu, 2006 (book.google.pl)

Spostrzegamy tu charakterystyczny dwutakt: od formuły alienacji, wypracowanej środkami krytyki transcendentalnej, do formuły zbawienia, na którą składają się moc, dobroć, jasnowidzenie i szczęście zjednoczenia z Bogiem.

źródło: Bogusław Dopart: Poemat profetyczny. O „Dziadach” drezdeńskich Adama Mickiewicza, 2002 (book.google.pl)

Ten zapis ma bardzo duże znacznie społeczne, ale również formalne dla Wysokiej Izby, bo czyni de facto bezprzedmiotową 2. poprawkę mniejszości. Związane to było oczywiście z dwuetapowym, w dwutakcie czynionym, sprawozdaniem.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.12.2002

Składnia

dwutakt

(CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 09.11.2022