UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

brukać

Chronologizacja

1621, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	brukam	brukamy
2 os.	brukasz	brukacie
3 os.	bruka	brukają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	brukałem +(e)m brukał	brukałam +(e)m brukała	brukałom +(e)m brukało	brukaliśmy +(e)śmy brukali	brukałyśmy +(e)śmy brukały
2 os.	brukałeś +(e)ś brukał	brukałaś +(e)ś brukała	brukałoś +(e)ś brukało	brukaliście +(e)ście brukali	brukałyście +(e)ście brukały
3 os.	brukał	brukała	brukało	brukali	brukały

bezosobnik: brukano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę brukał będę brukać	będę brukała będę brukać	będę brukało będę brukać	będziemy brukali będziemy brukać	będziemy brukały będziemy brukać
2 os.	będziesz brukał będziesz brukać	będziesz brukała będziesz brukać	będziesz brukało będziesz brukać	będziecie brukali będziecie brukać	będziecie brukały będziecie brukać
3 os.	będzie brukał będzie brukać	będzie brukała będzie brukać	będzie brukało będzie brukać	będą brukali będą brukać	będą brukały będą brukać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		brukajmy
2 os.	brukaj	brukajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	brukałbym bym brukał	brukałabym bym brukała	brukałobym bym brukało	brukalibyśmy byśmy brukali	brukałybyśmy byśmy brukały
2 os.	brukałbyś byś brukał	brukałabyś byś brukała	brukałobyś byś brukało	brukalibyście byście brukali	brukałybyście byście brukały
3 os.	brukałby by brukał	brukałaby by brukała	brukałoby by brukało	brukaliby by brukali	brukałyby by brukały

bezosobnik: brukano by

bezokolicznik: brukać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

brukając

gerundium: brukanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	brukanie	brukania
D.	brukania	brukań
C.	brukaniu	brukaniom
B.	brukanie	brukania
N.	brukaniem	brukaniami
Ms.	brukaniu	brukaniach
W.	brukanie	brukania

imiesłów przymiotnikowy czynny: brukający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	brukający	brukający	brukający	brukające	brukająca
D.	brukającego	brukającego	brukającego	brukającego	brukającej
C.	brukającemu	brukającemu	brukającemu	brukającemu	brukającej
B.	brukającego	brukającego	brukający	brukające	brukającą
N.	brukającym	brukającym	brukającym	brukającym	brukającą
Ms.	brukającym	brukającym	brukającym	brukającym	brukającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	brukający	brukający	brukające	brukające
D.	brukających	brukających	brukających	brukających
C.	brukającym	brukającym	brukającym	brukającym
B.	brukających	brukających	brukających	brukające
N.	brukającymi	brukającymi	brukającymi	brukającymi
Ms.	brukających	brukających	brukających	brukających

imiesłów przymiotnikowy bierny: brukany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	brukany	brukany	brukany	brukane	brukana
D.	brukanego	brukanego	brukanego	brukanego	brukanej
C.	brukanemu	brukanemu	brukanemu	brukanemu	brukanej
B.	brukanego	brukanego	brukany	brukane	brukaną
N.	brukanym	brukanym	brukanym	brukanym	brukaną
Ms.	brukanym	brukanym	brukanym	brukanym	brukanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	brukani	brukani	brukane	brukane
D.	brukanych	brukanych	brukanych	brukanych
C.	brukanym	brukanym	brukanym	brukanym
B.	brukanych	brukanych	brukanych	brukane
N.	brukanymi	brukanymi	brukanymi	brukanymi
Ms.	brukanych	brukanych	brukanych	brukanych

odpowiednik aspektowy: zbrukać

Pochodzenie

psł. (dial.) *brukati 'brudzić, zanieczyszczać'

z psł. *bruditi

Psł. dialektalne *brukati to ekspresywna formacja z przyr. *-ka- od psł. *bruditi (Bor.).

1. hańbić

Definicja

książk.

powodować, że ktoś lub coś traci swój wysoki status i zaczyna być oceniany (oceniane) negatywnie lub być kojarzony (kojarzone) ze złymi rzeczami i negatywnymi wartościami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

hańbić, kalać

Cytaty

	Akurat ta reguła wydaje mi się zresztą dość łatwa do zinterpretowania: trzeba okazywać pogardę ciału (uważanemu przez pitagorejczyków za więzienie duszy), ale nie wolno go brukać rozwiązłością. źródło: NKJP: Mikołaj Szymański: Najlepiej spożyć przed końcem, Gazeta Wyborcza, 1996-11-08
	Dlaczego jestem zmuszony codziennie wysłuchiwać, jak melodie kolęd brukasz przyśpiewkami o zabawkach, jogurtach i podpaskach? źródło: NKJP: Przemysław Wenerski: List do Świętego, Polska Głos Wielkopolski, 2003-12-05
	A są i tacy, którzy całkowicie zatracą swoją godność, uczucia, honor... Brukają kobiety, starców a nawet świętych... źródło: Internet: vismaya-maitreya.pl
	Westerplatte jest wspaniałym symbolem polskiego heroizmu i tego brukać nie można. źródło: NKJP: Magdalena Sapkowska: Westerplatte - to tutaj runął świat, Dziennik Bałtycki, 2010-09-02
	Pamięć o nim była przez cały czas brukana przez zarzuty ludzi, którzy mu do pięt nie dorastali. źródło: NKJP: Internet

Składnia

brukać

KOGO/CO + (CZYM)

2. brudzić

Definicja

książk.

powodować pojawienie się gdzieś brudu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:

brudzić

Cytaty

Brukając obcasiki w rozmokłym rowie przerzuciła przez niego najpierw dwie pękate walizy, potem swe nie mniej bujne ciało.

źródło: NKJP: Napisz powieść z Pilchem, Polityka, nr 2313, 2001-09-01

Składnia

brukać

Data ostatniej modyfikacji: 20.04.2022