Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
broczę |
broczymy |
|||
| 2 os. |
broczysz |
broczycie |
|||
| 3 os. |
broczy |
broczą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
broczyłem +(e)m broczył |
broczyłam +(e)m broczyła |
broczyłom +(e)m broczyło |
broczyliśmy +(e)śmy broczyli |
broczyłyśmy +(e)śmy broczyły |
| 2 os. |
broczyłeś +(e)ś broczył |
broczyłaś +(e)ś broczyła |
broczyłoś +(e)ś broczyło |
broczyliście +(e)ście broczyli |
broczyłyście +(e)ście broczyły |
| 3 os. |
broczył |
broczyła |
broczyło |
broczyli |
broczyły |
bezosobnik: broczono
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę broczył będę broczyć |
będę broczyła będę broczyć |
będę broczyło będę broczyć |
będziemy broczyli będziemy broczyć |
będziemy broczyły będziemy broczyć |
| 2 os. |
będziesz broczył będziesz broczyć |
będziesz broczyła będziesz broczyć |
będziesz broczyło będziesz broczyć |
będziecie broczyli będziecie broczyć |
będziecie broczyły będziecie broczyć |
| 3 os. |
będzie broczył będzie broczyć |
będzie broczyła będzie broczyć |
będzie broczyło będzie broczyć |
będą broczyli będą broczyć |
będą broczyły będą broczyć |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
broczmy |
|
| 2 os. |
brocz |
broczcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
broczyłbym bym broczył |
broczyłabym bym broczyła |
broczyłobym bym broczyło |
broczylibyśmy byśmy broczyli |
broczyłybyśmy byśmy broczyły |
| 2 os. |
broczyłbyś byś broczył |
broczyłabyś byś broczyła |
broczyłobyś byś broczyło |
broczylibyście byście broczyli |
broczyłybyście byście broczyły |
| 3 os. |
broczyłby by broczył |
broczyłaby by broczyła |
broczyłoby by broczyło |
broczyliby by broczyli |
broczyłyby by broczyły |
bezosobnik: broczono by
bezokolicznik: broczyć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
brocząc
gerundium: broczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | broczenie |
broczenia |
| D. | broczenia |
broczeń |
| C. | broczeniu |
broczeniom |
| B. | broczenie |
broczenia |
| N. | broczeniem |
broczeniami |
| Ms. | broczeniu |
broczeniach |
| W. | broczenie |
broczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: broczący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | broczący |
broczący |
broczący |
broczące |
brocząca |
| D. | broczącego |
broczącego |
broczącego |
broczącego |
broczącej |
| C. | broczącemu |
broczącemu |
broczącemu |
broczącemu |
broczącej |
| B. | broczącego |
broczącego |
broczący |
broczące |
broczącą |
| N. | broczącym |
broczącym |
broczącym |
broczącym |
broczącą |
| Ms. | broczącym |
broczącym |
broczącym |
broczącym |
broczącej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | broczący |
broczący |
broczące |
broczące |
| D. | broczących |
broczących |
broczących |
broczących |
| C. | broczącym |
broczącym |
broczącym |
broczącym |
| B. | broczących |
broczących |
broczących |
broczące |
| N. | broczącymi |
broczącymi |
broczącymi |
broczącymi |
| Ms. | broczących |
broczących |
broczących |
broczących |
Pochodzenie
może ukr. bročýty
z psł. *brotiti 'barwić na czerwono korzeniem marzanny'
1.a o ranie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | krwawić |
Połączenia
- pierś, rana broczy
- broczyć krwią
- broczyć obficie
Cytaty
|
Jego broda, rozdarta sygnetem Popielskiego, paliła z bólu i broczyła krwią. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009 |
|
|
Zauważyłem podcięte nadgarstki. Broczyły intensywną czerwienią, a wujek zamieniał się w arkusz białego brystolu. źródło: NKJP: Hubert Klimko-Dobrzaniecki: Rzeczy pierwsze, 2009 |
|
|
Sarenki, bażanty, więc pewno nawet dziki. Aż mi żal patrzeć, jak te cętkowane głuptasy ślepo lezą pod auta. Dawniej ten las był ich własnością, ale teraz inne czasy. Wpadają pod koła, broczą krwią. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004 |
|
|
Leżał zwinięty w kłębek, z zakrwawioną koszulą zarzuconą na twarz. Gdy ją zdjęto, ukazała się żywa, brocząca rana. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: Półbaśnie, 1976 |
Składnia
|
+ | broczyć | + |
CZYM
|
1.b o krwi
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | płynąć |
Połączenia
- krew broczy
Cytaty
|
Z przestrzelonej głowy broczyła krew. źródło: NKJP: Roman Praszyński: Jajojad, 1998 |
|
|
A Staszek został u Jesionowskiego na ławce - krew się z niego leje i leje! Madzia pierwsza tego się chwyciła: jeśli krew broczy, to pewnie Staszek żyje! źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952 |
|
|
Druga skarga dotyczyła billboardu, na którym przedstawiono rękę z odciętymi palcami, z których broczy krew. źródło: NKJP: Krzysztof Gontarek: Dwie nieetyczne reklamy Play, Dziennik Internautów, 2007-05-14 |
|
|
W Tracji potwór wyrywał całe góry i rzucał nimi w przeciwnika, ale ten je odtrącał piorunami i spadały na Tyfona. Od broczącej z jego ciała krwi (po grecku: haima) wywodzi się nazwa gór Hajmos na północy Tracji. źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008 |
Składnia
|
|
+ | broczyć | + |
z KOGO/CZEGO
|