UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kwękać

Chronologizacja

XVIII w., Kart XVII-XVIII

1. z bólu

Definicja

pot.

wydawać krótkie, niezbyt głośne, nieartykułowane dźwięki pod wpływem bólu, głodu lub innych negatywnych odczuć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Połączenia

dziecko kwęka
kwękać z bólu, z głodu

Cytaty

	Julka przesypia w nocy maksymalnie 2-3 godziny i kwęka. źródło: NKJP: Internet
	[...] mały kwęka, stęka, płacze i bardzo mało spał. źródło: Internet: rozmowy.polki.pl
	Nigdy go nie położyliśmy spać z nieumytymi zębami. Rozbudzaliśmy go i myliśmy. Chwilę kwękał i usypiał. źródło: NKJP: Internet
	To moje pierwsze dzieci, nie mam więc większego doświadczenia, jednak uważam, że są bardzo spokojne [...]. Nawet nie płaczą, a gdy są głodne, po prostu kwękają. źródło: Internet: gliwice.naszemiasto.pl
	- Jechaliśmy do szpitala, a ona zaczęła po drodze kwękać - opowiada [...] taksówkarz, w którego samochodzie na świat przyszedł synek pani Marioli. źródło: Internet: tvn24.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kwękam	kwękamy
2 os.	kwękasz	kwękacie
3 os.	kwęka	kwękają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kwękałem +(e)m kwękał	kwękałam +(e)m kwękała	kwękałom +(e)m kwękało	kwękaliśmy +(e)śmy kwękali	kwękałyśmy +(e)śmy kwękały
2 os.	kwękałeś +(e)ś kwękał	kwękałaś +(e)ś kwękała	kwękałoś +(e)ś kwękało	kwękaliście +(e)ście kwękali	kwękałyście +(e)ście kwękały
3 os.	kwękał	kwękała	kwękało	kwękali	kwękały

bezosobnik: kwękano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kwękał będę kwękać	będę kwękała będę kwękać	będę kwękało będę kwękać	będziemy kwękali będziemy kwękać	będziemy kwękały będziemy kwękać
2 os.	będziesz kwękał będziesz kwękać	będziesz kwękała będziesz kwękać	będziesz kwękało będziesz kwękać	będziecie kwękali będziecie kwękać	będziecie kwękały będziecie kwękać
3 os.	będzie kwękał będzie kwękać	będzie kwękała będzie kwękać	będzie kwękało będzie kwękać	będą kwękali będą kwękać	będą kwękały będą kwękać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kwękajmy
2 os.	kwękaj	kwękajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kwękałbym bym kwękał	kwękałabym bym kwękała	kwękałobym bym kwękało	kwękalibyśmy byśmy kwękali	kwękałybyśmy byśmy kwękały
2 os.	kwękałbyś byś kwękał	kwękałabyś byś kwękała	kwękałobyś byś kwękało	kwękalibyście byście kwękali	kwękałybyście byście kwękały
3 os.	kwękałby by kwękał	kwękałaby by kwękała	kwękałoby by kwękało	kwękaliby by kwękali	kwękałyby by kwękały

bezosobnik: kwękano by

bezokolicznik: kwękać

imiesłów przysłówkowy współczesny: kwękając

gerundium: kwękanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kwękanie	kwękania
D.	kwękania	kwękań
C.	kwękaniu	kwękaniom
B.	kwękanie	kwękania
N.	kwękaniem	kwękaniami
Ms.	kwękaniu	kwękaniach
W.	kwękanie	kwękania

imiesłów przymiotnikowy czynny: kwękający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kwękający	kwękający	kwękający	kwękające	kwękająca
D.	kwękającego	kwękającego	kwękającego	kwękającego	kwękającej
C.	kwękającemu	kwękającemu	kwękającemu	kwękającemu	kwękającej
B.	kwękającego	kwękającego	kwękający	kwękające	kwękającą
N.	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającą
Ms.	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kwękający	kwękający	kwękające	kwękające
D.	kwękających	kwękających	kwękających	kwękających
C.	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającym
B.	kwękających	kwękających	kwękających	kwękające
N.	kwękającymi	kwękającymi	kwękającymi	kwękającymi
Ms.	kwękających	kwękających	kwękających	kwękających

odpowiedniki aspektowe: kwęknąć , zakwękać

2. narzekać

Definicja

pot.

mówić z niezadowoleniem o czymś lub kimś w sposób uważany przez innych za uciążliwy i męczący

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

narzekać

Połączenia

żona kwęka
kwękać na brak czegoś
głośno kwękać
przestać, zaczynać kwękać
marudzić i kwękać; narzekać i kwękać; stękać i kwękać

Cytaty

	[...] jest uśmiechnięty, wesoły, nie rozrabia, pomaga słabszym, nie marudzi i nigdy nie kwęka, bawi się świetnie i aktywnie uczestniczy w zajęciach. źródło: NKJP: Wakacje w mieście wcale nie są nudne, Dziennik Bałtycki, 2009-07-03
	Sceptycy kwękają, że przyszłemu prezesowi brakuje teoretycznej wiedzy, gdyż nie pochodzi ze środowiska ekonomicznego, tylko z biznesowego [...]. źródło: NKJP: Bo był pod ręką, Polityka, 2007-01-13
	– Pomoże, trochę pomoże – kwęka znowu Andrzej. źródło: W niewoli somalijskich piratów, 2015 (books.google.pl)
	Wywiesiliśmy więc w stołówce hasło [...] „Nie kwękać!” I nie kwękaliśmy. Raz tylko próbowaliśmy przekonać szefową kuchni, że pomimo całej naszej ideologicznej odporności nie możemy jeść gotowanej, niedokładnie ogolonej słoniny, zwłaszcza w upał [...]. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kwękam	kwękamy
2 os.	kwękasz	kwękacie
3 os.	kwęka	kwękają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kwękałem +(e)m kwękał	kwękałam +(e)m kwękała	kwękałom +(e)m kwękało	kwękaliśmy +(e)śmy kwękali	kwękałyśmy +(e)śmy kwękały
2 os.	kwękałeś +(e)ś kwękał	kwękałaś +(e)ś kwękała	kwękałoś +(e)ś kwękało	kwękaliście +(e)ście kwękali	kwękałyście +(e)ście kwękały
3 os.	kwękał	kwękała	kwękało	kwękali	kwękały

bezosobnik: kwękano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kwękał będę kwękać	będę kwękała będę kwękać	będę kwękało będę kwękać	będziemy kwękali będziemy kwękać	będziemy kwękały będziemy kwękać
2 os.	będziesz kwękał będziesz kwękać	będziesz kwękała będziesz kwękać	będziesz kwękało będziesz kwękać	będziecie kwękali będziecie kwękać	będziecie kwękały będziecie kwękać
3 os.	będzie kwękał będzie kwękać	będzie kwękała będzie kwękać	będzie kwękało będzie kwękać	będą kwękali będą kwękać	będą kwękały będą kwękać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kwękajmy
2 os.	kwękaj	kwękajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kwękałbym bym kwękał	kwękałabym bym kwękała	kwękałobym bym kwękało	kwękalibyśmy byśmy kwękali	kwękałybyśmy byśmy kwękały
2 os.	kwękałbyś byś kwękał	kwękałabyś byś kwękała	kwękałobyś byś kwękało	kwękalibyście byście kwękali	kwękałybyście byście kwękały
3 os.	kwękałby by kwękał	kwękałaby by kwękała	kwękałoby by kwękało	kwękaliby by kwękali	kwękałyby by kwękały

bezosobnik: kwękano by

bezokolicznik: kwękać

imiesłów przysłówkowy współczesny: kwękając

gerundium: kwękanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kwękanie	kwękania
D.	kwękania	kwękań
C.	kwękaniu	kwękaniom
B.	kwękanie	kwękania
N.	kwękaniem	kwękaniami
Ms.	kwękaniu	kwękaniach
W.	kwękanie	kwękania

imiesłów przymiotnikowy czynny: kwękający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kwękający	kwękający	kwękający	kwękające	kwękająca
D.	kwękającego	kwękającego	kwękającego	kwękającego	kwękającej
C.	kwękającemu	kwękającemu	kwękającemu	kwękającemu	kwękającej
B.	kwękającego	kwękającego	kwękający	kwękające	kwękającą
N.	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającą
Ms.	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kwękający	kwękający	kwękające	kwękające
D.	kwękających	kwękających	kwękających	kwękających
C.	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającym
B.	kwękających	kwękających	kwękających	kwękające
N.	kwękającymi	kwękającymi	kwękającymi	kwękającymi
Ms.	kwękających	kwękających	kwękających	kwękających

odpowiedniki aspektowe: kwęknąć , zakwękać

Składnia

	+	kwękać	+	(że ZDANIE)
	+	kwękać	+	(MOWA WPROST)

3. chorować

Definicja

pot.

być chorym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

chorować, chorzeć, słabować

Połączenia

kwękać na nerki, na serce, na żołądek

Cytaty

- Muszę pracować - a i z moim zdrowiem nie najlepiej. - Kwękam na serce, pogoda cholerna, a droga do Krakowa daleka i męcząca.

źródło: NKJP: Agnieszka Filipowicz: Jak trwoga to do... psychiatry, Gazeta Krakowska, 2004-01-16

Od dwóch tygodni kwękam na nerki.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006

[...] jeden z przełożonych mi powiedział: „Jak ty tak będziesz kwękał na ten żołądek, to ty się zastanów, czy się nadajesz na księdza”. Z biegiem lat to się skończyło i już nigdy nie męczyły mnie żadne poważne dolegliwości.

źródło: Internet: info.wiara.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	kwękam	kwękamy
2 os.	kwękasz	kwękacie
3 os.	kwęka	kwękają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kwękałem +(e)m kwękał	kwękałam +(e)m kwękała	kwękałom +(e)m kwękało	kwękaliśmy +(e)śmy kwękali	kwękałyśmy +(e)śmy kwękały
2 os.	kwękałeś +(e)ś kwękał	kwękałaś +(e)ś kwękała	kwękałoś +(e)ś kwękało	kwękaliście +(e)ście kwękali	kwękałyście +(e)ście kwękały
3 os.	kwękał	kwękała	kwękało	kwękali	kwękały

bezosobnik: kwękano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę kwękał będę kwękać	będę kwękała będę kwękać	będę kwękało będę kwękać	będziemy kwękali będziemy kwękać	będziemy kwękały będziemy kwękać
2 os.	będziesz kwękał będziesz kwękać	będziesz kwękała będziesz kwękać	będziesz kwękało będziesz kwękać	będziecie kwękali będziecie kwękać	będziecie kwękały będziecie kwękać
3 os.	będzie kwękał będzie kwękać	będzie kwękała będzie kwękać	będzie kwękało będzie kwękać	będą kwękali będą kwękać	będą kwękały będą kwękać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		kwękajmy
2 os.	kwękaj	kwękajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	kwękałbym bym kwękał	kwękałabym bym kwękała	kwękałobym bym kwękało	kwękalibyśmy byśmy kwękali	kwękałybyśmy byśmy kwękały
2 os.	kwękałbyś byś kwękał	kwękałabyś byś kwękała	kwękałobyś byś kwękało	kwękalibyście byście kwękali	kwękałybyście byście kwękały
3 os.	kwękałby by kwękał	kwękałaby by kwękała	kwękałoby by kwękało	kwękaliby by kwękali	kwękałyby by kwękały

bezosobnik: kwękano by

bezokolicznik: kwękać

imiesłów przysłówkowy współczesny: kwękając

gerundium: kwękanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kwękanie	kwękania
D.	kwękania	kwękań
C.	kwękaniu	kwękaniom
B.	kwękanie	kwękania
N.	kwękaniem	kwękaniami
Ms.	kwękaniu	kwękaniach
W.	kwękanie	kwękania

imiesłów przymiotnikowy czynny: kwękający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	kwękający	kwękający	kwękający	kwękające	kwękająca
D.	kwękającego	kwękającego	kwękającego	kwękającego	kwękającej
C.	kwękającemu	kwękającemu	kwękającemu	kwękającemu	kwękającej
B.	kwękającego	kwękającego	kwękający	kwękające	kwękającą
N.	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającą
Ms.	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	kwękający	kwękający	kwękające	kwękające
D.	kwękających	kwękających	kwękających	kwękających
C.	kwękającym	kwękającym	kwękającym	kwękającym
B.	kwękających	kwękających	kwękających	kwękające
N.	kwękającymi	kwękającymi	kwękającymi	kwękającymi
Ms.	kwękających	kwękających	kwękających	kwękających

Składnia

kwękać

na CO

Data ostatniej modyfikacji: 27.02.2024