UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obwieszczać

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. wieścić

1. zwycięstwo

Definicja

podawać do publicznej wiadomości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	obwoływać, ogłaszać
	hiperonimy:	informować

Połączenia

głos, napis, neon, świergot, tablica obwieszcza; afisze, plakaty, transparenty obwieszczają
obwieszczać cud, klęskę, konieczność, czyjeś narodziny, nowinę, czyjeś przybycie, tajemnicę, triumf, czyjąś śmierć, wybuch wojny, zmartwychwstanie, zwycięstwo
obwieszczać miastu, światu, znajomym
obwieszczać donośnie, głośno, publicznie, radośnie, triumfalnie, uroczyście

Cytaty

	Orzecznictwo sądów kościelnych nakazywało winnym pokutę, często publiczną. Biskup nakładał ją i obwieszczał zgromadzonym w kościele bosym pokutnikom odzianym we włosienice. źródło: KWSJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004
	Tłumy oblegały szklane gablotki pełne fotosów z nowego programu rewiowego, a tabliczki na kasach obwieszczały, że na dziś wszystkie bilety wyprzedane. źródło: KWSJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998
	- Obiad, obiad - obwieszcza uroczyście pani, wynosząc stos talerzy, dymiące garnki, sztućce i serwetki. źródło: KWSJP: Jacek Natanson: Ostatnie cztery minuty, 1977
	Nie słuchał radia, nie znosił telefonów (bał się podsłuchu), nie oglądał telewizji (aparat kupiła matka w 1966 roku, tłumacząc, że najważniejsze sprawy partia obwieszcza w telewizji). źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007
	Zamykano muzeum dla publiczności; głośniki obwieszczały zwiedzającym, aby kierowali się do wyjścia. źródło: NKJP: Czesław Karkowski: Kamienna drabina, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obwieszczam	obwieszczamy
2 os.	obwieszczasz	obwieszczacie
3 os.	obwieszcza	obwieszczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obwieszczałem +(e)m obwieszczał	obwieszczałam +(e)m obwieszczała	obwieszczałom +(e)m obwieszczało	obwieszczaliśmy +(e)śmy obwieszczali	obwieszczałyśmy +(e)śmy obwieszczały
2 os.	obwieszczałeś +(e)ś obwieszczał	obwieszczałaś +(e)ś obwieszczała	obwieszczałoś +(e)ś obwieszczało	obwieszczaliście +(e)ście obwieszczali	obwieszczałyście +(e)ście obwieszczały
3 os.	obwieszczał	obwieszczała	obwieszczało	obwieszczali	obwieszczały

bezosobnik: obwieszczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę obwieszczał będę obwieszczać	będę obwieszczała będę obwieszczać	będę obwieszczało będę obwieszczać	będziemy obwieszczali będziemy obwieszczać	będziemy obwieszczały będziemy obwieszczać
2 os.	będziesz obwieszczał będziesz obwieszczać	będziesz obwieszczała będziesz obwieszczać	będziesz obwieszczało będziesz obwieszczać	będziecie obwieszczali będziecie obwieszczać	będziecie obwieszczały będziecie obwieszczać
3 os.	będzie obwieszczał będzie obwieszczać	będzie obwieszczała będzie obwieszczać	będzie obwieszczało będzie obwieszczać	będą obwieszczali będą obwieszczać	będą obwieszczały będą obwieszczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obwieszczajmy
2 os.	obwieszczaj	obwieszczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obwieszczałbym bym obwieszczał	obwieszczałabym bym obwieszczała	obwieszczałobym bym obwieszczało	obwieszczalibyśmy byśmy obwieszczali	obwieszczałybyśmy byśmy obwieszczały
2 os.	obwieszczałbyś byś obwieszczał	obwieszczałabyś byś obwieszczała	obwieszczałobyś byś obwieszczało	obwieszczalibyście byście obwieszczali	obwieszczałybyście byście obwieszczały
3 os.	obwieszczałby by obwieszczał	obwieszczałaby by obwieszczała	obwieszczałoby by obwieszczało	obwieszczaliby by obwieszczali	obwieszczałyby by obwieszczały

bezosobnik: obwieszczano by

bezokolicznik: obwieszczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: obwieszczając

gerundium: obwieszczanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obwieszczanie	obwieszczania
D.	obwieszczania	obwieszczań
C.	obwieszczaniu	obwieszczaniom
B.	obwieszczanie	obwieszczania
N.	obwieszczaniem	obwieszczaniami
Ms.	obwieszczaniu	obwieszczaniach
W.	obwieszczanie	obwieszczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: obwieszczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obwieszczający	obwieszczający	obwieszczający	obwieszczające	obwieszczająca
D.	obwieszczającego	obwieszczającego	obwieszczającego	obwieszczającego	obwieszczającej
C.	obwieszczającemu	obwieszczającemu	obwieszczającemu	obwieszczającemu	obwieszczającej
B.	obwieszczającego	obwieszczającego	obwieszczający	obwieszczające	obwieszczającą
N.	obwieszczającym	obwieszczającym	obwieszczającym	obwieszczającym	obwieszczającą
Ms.	obwieszczającym	obwieszczającym	obwieszczającym	obwieszczającym	obwieszczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obwieszczający	obwieszczający	obwieszczające	obwieszczające
D.	obwieszczających	obwieszczających	obwieszczających	obwieszczających
C.	obwieszczającym	obwieszczającym	obwieszczającym	obwieszczającym
B.	obwieszczających	obwieszczających	obwieszczających	obwieszczające
N.	obwieszczającymi	obwieszczającymi	obwieszczającymi	obwieszczającymi
Ms.	obwieszczających	obwieszczających	obwieszczających	obwieszczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: obwieszczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obwieszczany	obwieszczany	obwieszczany	obwieszczane	obwieszczana
D.	obwieszczanego	obwieszczanego	obwieszczanego	obwieszczanego	obwieszczanej
C.	obwieszczanemu	obwieszczanemu	obwieszczanemu	obwieszczanemu	obwieszczanej
B.	obwieszczanego	obwieszczanego	obwieszczany	obwieszczane	obwieszczaną
N.	obwieszczanym	obwieszczanym	obwieszczanym	obwieszczanym	obwieszczaną
Ms.	obwieszczanym	obwieszczanym	obwieszczanym	obwieszczanym	obwieszczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obwieszczani	obwieszczani	obwieszczane	obwieszczane
D.	obwieszczanych	obwieszczanych	obwieszczanych	obwieszczanych
C.	obwieszczanym	obwieszczanym	obwieszczanym	obwieszczanym
B.	obwieszczanych	obwieszczanych	obwieszczanych	obwieszczane
N.	obwieszczanymi	obwieszczanymi	obwieszczanymi	obwieszczanymi
Ms.	obwieszczanych	obwieszczanych	obwieszczanych	obwieszczanych

odpowiednik aspektowy: obwieścić

Składnia

	+	obwieszczać	+	CO + (KOMU)
Rz_osobowy	+	obwieszczać	+	MOWA WPROST
	+	obwieszczać	+	(KOMU) + że ZDANIE\|ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

2. awarię