Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | idealista |
idealiści |
ndepr |
| idealisty |
depr | ||
| D. | idealisty |
idealistów |
|
| C. | idealiście |
idealistom |
|
| B. | idealistę |
idealistów |
|
| N. | idealistą |
idealistami |
|
| Ms. | idealiście |
idealistach |
|
| W. | idealisto |
idealiści |
ndepr |
| idealisty |
depr |
Pochodzenie
internac.
ang. idealist
fr. idéaliste
niem. Idealist
1. filozoficzny
Definicja
Wymowa
[ide-a-lista]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | materialista |
Cytaty
|
Idealiści utożsamiający sumienie z głosem Boga, siłą moralną, traktują je jako samodzielną część natury ludzkiej; materialiści traktują je natomiast jako element psychiki będący wytworem życia społecznego. źródło: NKJP: Jolanta Kopka: Społeczny wymiar postrzegania moralnego (Studium socjologiczne), 1999 |
|
|
Idealiści okresu międzywojennego byli spadkobiercami osiemnastowiecznego optymizmu okresu Oświecenia, dziewiętnastowiecznego liberalizmu i idealizmu Woodrowa Wilsona. [...] Po I wojnie światowej idealiści przyczynili się do instytucjonalizacji stosunków międzynarodowych jako dyscypliny naukowej. źródło: NKJP: Jacek Czaputowicz: Teorie stosunków międzynarodowych, 2007 |
|
|
[...] chętnie powoływali się na Kanta, a także na Paula Natorpa [...], filozofa ze szkoły marburskiej (która zaczęła od interpretowania Kanta i od rozwijania jego myśli a z czasem zbliżyła się do pokantowskich idealistów głosząc jako zasadniczą swą tezę racjonalistyczny idealizm). źródło: NKJP: Roman Murawski: Filozofia matematyki: zarys dziejów, 1986 |
2. życiowy
Definicja
Wymowa
[ide-a-lista]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | romantyk | |
| antonimy: | materialista |
Połączenia
- młody; lewicowy; naiwny, niepoprawny; szlachetny, wielki idealista
- idealista i marzyciel; romantyk i idealista
Cytaty
|
On być może również wierzył, niepoprawny idealista, że jeśli będzie dla ludzi dobry, pełen życzliwości i współczucia, to ludzie (wcześniej czy później) będą musieli odpłacić mu tym samym. źródło: NKJP: Anna Bojarska, Maria Bojarska: Siostry B., 1996 |
|
|
Kiedy miałem 15 lat, nie byłem jeszcze tak świadomy, czym jest życie zakonne. Byłem młodym idealistą, który chciał być księdzem. źródło: NKJP: Jacek Jachimecki: Kiedyś byłem piłkarzem, Gazeta Krakowska, 2002-09-29 |
|
|
Bohater-dyplomata, grany przez Zbigniewa Zapasiewicza, jest idealistą. Najpiękniejsze lata życia oddał zmaganiom o wolność i dziś przeżywa słodycz rozczarowania. źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Krzysztof Zanussi, reżyser, o swoim nowym filmie „Persona non grata”, Polityka, 2004-09-11 |
|
|
[...] aplauz tłumów, które niedawno na ustawionych w Paryżu barykadach protestowały przeciw bierności Francji wobec upadku powstania listopadowego, a teraz ciągnęły na przedstawienie, umocnił na długo francuski stereotyp Polaka-bohatera i idealisty, ochoczo ginącego za wolność, ojczyznę i wiarę. źródło: NKJP: Alina Kowalczykowa: Dramat i teatr romantyczny, 1997 |
|
|
Pierwsze pokolenie przywódców niepodległej Afryki to byli idealiści i marzyciele; każdy z nich miał jakąś wizję Afryki, poczucie misji źródło: NKJP: Weronika Kostyrko, Wojciech Jagielski: Jądro ciemności, Gazeta Wyborcza, 1996-11-16 |