UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ruda

Chronologizacja

SStp, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *ruda 'coś czerwonego; błoto rdzawe, czerwono zabarwione (przez zawartość żelaza), czerwona, rdzawa ziemia’ > ‘bagienna lub darniowa ruda żelaza, z której dawniej pozyskiwano żelazo'

Urzeczownikowiona forma rodzaju żeńskiego psł. przymiotnika *rudъ ‘czerwony, czerwonawy’.
Zob. rudy .

Definicja

geol. miner.

skała lub minerał, z których uzyskuje się metale i niektóre niemetale

Noty o użyciu

Występuje jako nazwa miejscowości lub jako składnik nazw miejscowości, np. Ruda Śląska , Nowa Ruda , Ruda Maleniecka .

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

skała

Połączenia

uboga ruda; ruda bagienna, darniowa, jeziorna
ruda cynku, miedzi, ołowiu, żelaza
hałda; dostawa; eksploatacja; kopalnia; pokłady; produkcja; złoża rudy

Cytaty

	Na przykład w kopani rudy żelaza Nowa Wieś k. Częstochowy wzniesiono wiele trwałych budynków na powierzchni, choć wielkość zasobów tej kopalni z góry ogranicza jej żywotność do lat 15. źródło: KWSJP: Marian Bartnicki: Inwestować taniej i z większymi efektami, Nowe Drogi nr 5, 1959
	Sam musi zadbać o zaopatrzenie się w niezbędne narzędzia i materiały wybuchowe; sam dba o swe miejsce pracy; troszczy się o wydobycie rudy, jej transport na zewnątrz kopalni, a potem zbyt. źródło: KWSJP: Ela Komaszyńska, Michał Zieliński: Potosi znaczy bogactwo, Przekrój nr 28/2611, 1995
	Pisał on o niedogodnym położeniu zakładu, ubogiej rudzie żelaza, o kłopotach z opałem. źródło: KWSJP: Anna Ustupska: Zakopane - moje miasto, Tygodnik Podhalański nr 36, 1996
	Tamtejsze złoża rudy żelaza ocenia się na 40 miliardów ton, a magnezu na 10 miliardów ton (co stanowi 70 proc. rezerw światowych). źródło: KWSJP: Zbigniew Marcin Kowalewski, James Petras: Między kapitalizmem a socjalizmem, Trybuna, 2006
	Z powodu spóźnienia poprzedniej dostawy rudy na początku roku huta zmuszona była chwilowo wstrzymać produkcję. źródło: KWSJP: (r.c.): Protest czy wybryk, Kurier Szczeciński nr 13/03, 2002

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ruda	rudy
D.	rudy	rud

C.	rudzie	rudom
B.	rudę	rudy
N.	rudą	rudami
Ms.	rudzie	rudach
W.	rudo	rudy

Data ostatniej modyfikacji: 06.03.2011