UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

na podorędziu

Odmiana

typ frazy: fraza przysłówkowa

ndm

Pochodzenie

Zob. orędzie

"Wyraz podorędzie w wyrażeniu na podorędziu jest złożony z przyimka pod i rzeczownika orędzie , stsł. orądije (apparatus, instrumentum, pol . nuncium); ten zaś powstał z tematu orąd-, występującego w słowie orędować" (Rozprawy i sprawozdania z posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii ..., Tom 10, 1884).

Definicja

książk. 
tak, aby można było w każdej chwili użyć czegoś lub skorzystać z pomocy osoby, o której mowa

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni odległość

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pod ręką

Połączenia

  • mieć, trzymać na podorędziu

Cytaty

Na biurku ma rozłożone w miarę aktualne papiery, a na podorędziu trzyma spory, wypełniony maczkiem notatnik wraz z długopisem.

źródło: NKJP: Anna Sawicka: Praca, Cosmopolitan nr 08, 2000

Ludzie przynieśli broń. Kazałem nabić pod moim okiem i ułożyć na podorędziu.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1957

Redaktorzy mają na podorędziu kilka wyświechtanych formułek, za pomocą których uzasadniają każdą swoją decyzję i każdą drastyczną publikację czy fotografię.

źródło: NKJP: Wiesław Władyka: Brzydzisz się, nie czytaj!, Polityka, 2004-05-22

Zawsze miał bowiem na podorędziu kogoś, kto potrafił zrozumieć i przełożyć na ludzki język jego gulgoty, charkoty, bełkoty i krzyki.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

Najgorsze zaś, że nie miałem z czego żyć, a choć zawsze moja nieoceniona Matula była na podorędziu, to nie bardzo chciałem ją zbytnio wykorzystywać.

źródło: NKJP: Tomasz Domaniewski: Niedaleko od prawdy, 1975

Data ostatniej modyfikacji: 21.11.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj