UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

naczynko

rzadziej naczyńko

Chronologizacja

1684, KorBa

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. naczynko
naczynka
D. naczynka
naczynek
C. naczynku
naczynkom
B. naczynko
naczynka
N. naczynkiem
naczynkami
Ms. naczynku
naczynkach
W. naczynko
naczynka

Pochodzenie

Zob. naczynie

1. pojemnik

Definicja

małe naczynie - pojemnik

Warianty

  • rzadziej naczyńko

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  naczynie

Połączenia

  • małe, malutkie; drewniane, porcelanowe, szklane naczynko; naczynko wagowe
  • naczynko z (chińskiej) porcelany
  • naczynko z alkoholem, z mlekiem, z płynem, z pokarmem, z wodą
  • wypełnić naczynko

Cytaty

- [...] Spójrz na tę filiżankę. – Ciotka podniosła w górę ciemnogranatowe naczynko ze złoconym brzegiem. – Jest piękna i bardzo stara.

źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004

Na beczkach umieszczono szklane naczynka wypełnione wodą, z rurką wprowadzoną do czopu.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Wszystkie kawałeczki wałeczka wkłada się do naczynka wagowego i zamyka dokładnie doszlifowaną pokrywką.

źródło: NKJP: Elżbieta Myślińska: Laboratoryjne badania gruntów, 1998

Tomek co chwila przystawał, by podziwiać straszliwe złocone smoki, misterne rzeźby z kości słoniowej, przezroczyste i delikatne naczynka z chińskiej porcelany, śmieszne, barwne figurynki [...].

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

2. krwionośne

Definicja

anat. 
małe naczynie - rurkowaty przewód w żywym organizmie

Warianty

  • rzadziej naczyńko

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  naczynie

Połączenia

  • naczynko krwionośne; popękane, poszerzone, rozszerzone naczynka
  • naczynko pękło
  • obkurczać, wzmacniać naczynka

Cytaty

[...] cera [...] nie wygląda najlepiej. [...] daje się zauważyć wyraźna siateczka rozszerzonych naczynek krwionośnych. [...] Rozszerzone naczynko krwionośne wygląda jak cieniutki czerwony włosek.

źródło: NKJP: (S): W różowej sieci, Gazeta Krakowska, 2002-02-09

Pewnego wieczoru spojrzałem w lustro i ujrzałem, że pękło naczynko w oku, wylew wydawał się ogromny [...].

źródło: NKJP: Tomasz Jastrun: Rzeka podziemna, 2005

Zielony odcień preparatu pozwoli ukryć czerwone, popękane naczynka krwionośne na policzkach.

źródło: NKJP: (lem): Umalowana na żonę, Dziennik Bałtycki, 2000-10-14

Przy katarze zwykło się sięgać po krople do nosa. [...] Ich działanie polega na obkurczaniu naczynek krwionośnych w błonie śluzowej nosa.

źródło: NKJP: Agnieszka Fedorczyk: Zdrowie, Gazeta Wyborcza, 1997-01-28

Data ostatniej modyfikacji: 18.01.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj