UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

księżycowy

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. księżyc

1. związany z księżycem

Definicja

związany z Księżycem – satelitą Ziemi

Cytaty

Odmiana

część mowy: przymiotnik

1.a lot

Definicja

związany z badaniem Księżyca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat badanie i podbój kosmosu

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia

Połączenia

księżycowy lądownik, pojazd, statek; lot, program; księżycowa misja, wyprawa

Cytaty

W czasie trzech ostatnich wypraw do poruszania się ludzi po Księżycu wykorzystywany był specjalny pojazd księżycowy [...].

źródło: NKJP: Największa przygoda ludzkości, Dziennik Polski, 1999-07-16

Jako młody chłopak marzył o tym, żeby zostać astronautą i polecieć na Księżyc. Ale z powodu kłopotów ze zdrowiem nie przyjęto go do księżycowego programu Apollo.

źródło: NKJP: Zginął Eugene Shoemaker, Gazeta Wyborcza, 1997-07-22

Chcąc przetestować niezbędne w planowanych lotach księżycowych cumowanie w kosmosie, NASA zdecydowała się wyposażyć Gemini w komputer, umożliwiający zwiększenie precyzji manewrów.

źródło: NKJP: Michał Setlak: Houston, mamy problem, Enter nr 3, 2002

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa
D.	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowej
C.	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowej
B.	księżycowego	księżycowego	księżycowy	księżycowe	księżycową
N.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycową
Ms.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowej
W.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe
D.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
C.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym
B.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowe
N.	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi
Ms.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
W.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe

Składnia

	+	księżycowy	+
szyk: neutralny

1.b krater

Definicja

dotyczący budowy Księżyca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia

Połączenia

księżycowy grunt, kamień, pył; księżycowa powierzchnia, skorupa; tarcza; księżycowe kratery, skały

Cytaty

Okazało się, że minerały, które tworzą księżycową powierzchnię, zawierają bardzo niewiele żelaza.

źródło: NKJP: Ślady kosmicznej katastrofy, Gazeta Wyborcza, 1995-07-11

Analiza dostarczonych przez statki Apollo próbek księżycowych skał pokazała [...], że prawdopodobnie Srebrny Glob pojawił się u boku naszej planety [...] w rezultacie zderzenia się Ziemi z ciałem niebieskim wielkości Marsa.

źródło: NKJP: Jarosław Włodarczyk: Wędrówki niebieskie czyli Wszechświat nie tylko dla poetów, 1999

Największe zainteresowanie wzbudza pył księżycowy, przywieziony przez załogę Apollo 12 w 1969 roku [...].

źródło: NKJP: (ATA): Pył do oglądania, korale do kupienia, Echo Dnia, 2006-03-13

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa
D.	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowej
C.	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowej
B.	księżycowego	księżycowego	księżycowy	księżycowe	księżycową
N.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycową
Ms.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowej
W.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe
D.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
C.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym
B.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowe
N.	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi
Ms.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
W.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe

Składnia

	+	księżycowy	+
szyk: neutralny

1.c blask

Definicja

odbijany przez księżyc

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

miesięczny

Połączenia

księżycowy blask; księżycowa poświata; księżycowe światło

Cytaty

Wpatruje się w smugę księżycowego światła, wpadającą przez szparę w zasłonie i celującą jak srebrna strzała w lustro.

źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Większą część nocy spędziliśmy na dachu, w powodzi księżycowych promieni.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Księżyc wysunął się zza chmur jakby dla podkreślenia nastroju, jezioro rozbłysło, wstęgi księżycowego blasku zafalowały na wodzie.

źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa
D.	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowej
C.	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowej
B.	księżycowego	księżycowego	księżycowy	księżycowe	księżycową
N.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycową
Ms.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowej
W.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe
D.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
C.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym
B.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowe
N.	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi
Ms.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
W.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe

Składnia

	+	księżycowy	+
szyk: neutralny

1.d kalendarz

Definicja

wyznaczany przez bieg księżyca

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu

CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

lunarny

Połączenia

księżycowy kalendarz, rok; księżycowe miesiące

Cytaty

[...] rok na Ziemi miał zawsze 365 dni, a miesiąc księżycowy 29.

źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi: wprowadzenie do paleobiologii, 2003

Ramadan, który jest świętem ruchomym, oblicza się według kalendarza księżycowego.

źródło: NKJP: Monika Słowakiewicz: Islam. Rozpoczął się ramadan, Gazeta Wyborcza, 1997-12-31/1998-01-01

Stwierdziwszy, że zimy analogicznych lat poprzednich cykli księżycowych, tj. 1784 i 1803 r., były bardzo surowe, autor [...] przewiduje, iż nadchodząca zima (1821/1822) może być również bardzo surowa.

źródło: NKJP: Alojzy Woś: Meteorologia dla geografów, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa
D.	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowej
C.	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowej
B.	księżycowego	księżycowego	księżycowy	księżycowe	księżycową
N.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycową
Ms.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowej
W.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe
D.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
C.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym
B.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowe
N.	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi
Ms.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
W.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe

Składnia

	+	księżycowy	+
szyk: neutralny

2. nierealny

Definicja

pejorat.

nierealistyczny, niemożliwy do zrealizowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

księżycowa ekonomia, gospodarka; księżycowe podatki, pomysły
księżycowe planowanie

Cytaty

	[...] przyjęty w ustawie z listopada 2000 r. termin na rozpoczęcie rejestracji wszystkich transakcji był absolutnie księżycowy. Był nierealny od samego początku. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 28.02.2002
	[...] obiecywał, iż zrobi z Białej Podlaskiej drugie Las Vegas - wybuduje tam m.in. Disneyland, lotnisko i tor Formuły 1. Do realizacji tych księżycowych pomysłów nie doszło. źródło: NKJP: Skarb lewicy: Dziennik Polski, 2004-02-27
	Trzeba było odkupić prywatne działki, których właściciele żądali księżycowych cen. Myśleli, że za jednym razem wygrają w totolotka. źródło: NKJP: Wiesław Hagedorny: O człowieku, który zastawił zamek, Tygodnik Ciechanowski, 2002-08-29
	Bunt społeczny spowodował, że władze gminy Sadki ugięły się i obniżą księżycowe podatki obowiązujące na terenie gminy. źródło: NKJP: (ST): Obniżka astronomicznych podatków od gruntów w gminie Sadki, Nakielski Czas, 2003-03-19

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa
D.	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowego	księżycowej
C.	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowemu	księżycowej
B.	księżycowego	księżycowego	księżycowy	księżycowe	księżycową
N.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycową
Ms.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowej
W.	księżycowy	księżycowy	księżycowy	księżycowe	księżycowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe
D.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
C.	księżycowym	księżycowym	księżycowym	księżycowym
B.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowe
N.	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi	księżycowymi
Ms.	księżycowych	księżycowych	księżycowych	księżycowych
W.	księżycowi	księżycowi	księżycowe	księżycowe

Składnia

	+	księżycowy	+
szyk: neutralny

Frazeologizmy

krajobraz księżycowy

Data ostatniej modyfikacji: 22.01.2014