UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

soda

Chronologizacja

SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

hiszp. soda

niem. Soda

wł. soda

z łac. śred. soda 'ból głowy; lekarstwo na ból głowy'

< ar. ṣudā 'ból głowy'

1. substancja

Definicja

biała substancja, której głównym składnikiem jest związek chemiczny sodu - metalu, stosowana do produkcji środków piorących i papieru, do zmiękczania wody, w przemyśle szklarskim

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  substancja

Połączenia

  • soda amoniakalna; ciężka, lekka; kaustyczna
  • roztwór; wytwórnia; zapach sody

Cytaty

Soda kaustyczna, czyli ług sodowy, jest to bardzo silny, agresywny środek, który niszczy każde białko, w tym również białko wirusowe - mówi prof. Maciej Pawłowski, kierownik Katedry Chemii Leków Collegium Medicum UJ, dziekan Wydziału Farmaceutycznego.

źródło: NKJP: Kraj - Maty na granicy, Dziennik Polski, 2001-03-17

W dzielnicy Montwy (teren dawnego obozu jenieckiego dla oficerów francuskich) zapach sody i kredy utrudnia oddychanie zarówno mieszkańcom, jak i turystom wędrującym piastowskim szlakiem.

źródło: NKJP: Joanna Wańkowska-Sobiesiak: Wycieczka na weekend. Gniewkowo - Inowrocław - Kruszwica, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1999-03-06

W 1904r. powstała w Andrychowie mechaniczna tkalnia bawełny, w 2 lata potem wytwórnia sody amoniakalnej w Borku Fałęckim.

źródło: NKJP: Stefan Kieniewicz: Historia Polski 1795-1918, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. soda
sody
D. sody
sód
C. sodzie
sodom
B. sodę
sody
N. sodą
sodami
Ms. sodzie
sodach
W. sodo
sody

2. produkt spożywczy

Definicja

biały, krystaliczny proszek rozpuszczalny w wodzie, mający zastosowanie w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

  • soda kuchenna, spożywcza
  • soda do picia
  • soda w proszku
  • łyżeczka, paczka sody
  • okład z sody
  • dodawać do czegoś sody
  • wybielić zęby sodą

Cytaty

Była to soda w proszku, którą rozpuszczał w wodzie ze studni pół na pół z octem i wypijał łapczywie, zanim opadła jadowicie ruchliwa piana.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Jad pszczeli ma odczyn kwaśny, dlatego ból i pieczenie będą mniejsze, gdy na użądlone miejsce przyłożysz roztwór alkaliczny, np. okład z sody.

źródło: NKJP: Paulina Karolak: Vademecum podróżniczki, Cosmopolitan nr 7, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. soda
sody
D. sody
sód
C. sodzie
sodom
B. sodę
sody
N. sodą
sodami
Ms. sodzie
sodach
W. sodo
sody

Inne uwagi

Zwykle lp

Frazeologizmy

soda oczyszczona
Data ostatniej modyfikacji: 25.01.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj