UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obluźnić

Chronologizacja

1864, Ziemianin, nr 51, polona.pl

Pochodzenie

Zob. luz

1. krawat

Definicja

spowodować, że coś stało się mniej zaciśnięte i przestało uciskać

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozluźnić

Połączenia

  • obluźnić krawat; pętlę

Cytaty

Czasami wszakże wpadał w zadumę i częściej wsadzał palec za kołnierz, chcąc obluźnić ucisk tej obroży na rozdęte żyły niemocnego już serca [...].

źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952

Stali na krawężniku życzliwie pochyleni, przyglądali się, jak żołnierz - snadź ranny niezgrabnymi paluchami zaciąga owijacz, obluźniony na grubych bandażach.

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnię
obluźnimy
2 os. obluźnisz
obluźnicie
3 os. obluźni
obluźnią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłem
+(e)m obluźnił
obluźniłam
+(e)m obluźniła
obluźniłom
+(e)m obluźniło
obluźniliśmy
+(e)śmy obluźnili
obluźniłyśmy
+(e)śmy obluźniły
2 os. obluźniłeś
+(e)ś obluźnił
obluźniłaś
+(e)ś obluźniła
obluźniłoś
+(e)ś obluźniło
obluźniliście
+(e)ście obluźnili
obluźniłyście
+(e)ście obluźniły
3 os. obluźnił
obluźniła
obluźniło
obluźnili
obluźniły

bezosobnik: obluźniono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnijmy
2 os. obluźnij
obluźnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłbym
bym obluźnił
obluźniłabym
bym obluźniła
obluźniłobym
bym obluźniło
obluźnilibyśmy
byśmy obluźnili
obluźniłybyśmy
byśmy obluźniły
2 os. obluźniłbyś
byś obluźnił
obluźniłabyś
byś obluźniła
obluźniłobyś
byś obluźniło
obluźnilibyście
byście obluźnili
obluźniłybyście
byście obluźniły
3 os. obluźniłby
by obluźnił
obluźniłaby
by obluźniła
obluźniłoby
by obluźniło
obluźniliby
by obluźnili
obluźniłyby
by obluźniły

bezosobnik: obluźniono by

bezokolicznik: obluźnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obluźniwszy

gerundium: obluźnienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obluźnienie
obluźnienia
D. obluźnienia
obluźnień
C. obluźnieniu
obluźnieniom
B. obluźnienie
obluźnienia
N. obluźnieniem
obluźnieniami
Ms. obluźnieniu
obluźnieniach
W. obluźnienie
obluźnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obluźniony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obluźniony
obluźniony
obluźniony
obluźnione
obluźniona
D. obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionej
C. obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionej
B. obluźnionego
obluźnionego
obluźniony
obluźnione
obluźnioną
N. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnioną
Ms. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obluźnieni
obluźnieni
obluźnione
obluźnione
D. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
C. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
B. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnione
N. obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
Ms. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych

odpowiednik aspektowy: obluźniać

Składnia

bez ograniczeń + obluźnić +
CO

2. uścisk

Definicja

spowodować, że coś osłabło

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozluźnić

Połączenia

  • obluźnić chwyt, uścisk

Cytaty

Poczekałem chwilę, ale widząc, że ból nie jest ani trochę mniejszy, rzuciłem się w bok głową, cały usztywniony w niewygodnej pozycji. To dało wynik i palce obluźniły teraz uchwyt.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnię
obluźnimy
2 os. obluźnisz
obluźnicie
3 os. obluźni
obluźnią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłem
+(e)m obluźnił
obluźniłam
+(e)m obluźniła
obluźniłom
+(e)m obluźniło
obluźniliśmy
+(e)śmy obluźnili
obluźniłyśmy
+(e)śmy obluźniły
2 os. obluźniłeś
+(e)ś obluźnił
obluźniłaś
+(e)ś obluźniła
obluźniłoś
+(e)ś obluźniło
obluźniliście
+(e)ście obluźnili
obluźniłyście
+(e)ście obluźniły
3 os. obluźnił
obluźniła
obluźniło
obluźnili
obluźniły

bezosobnik: obluźniono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnijmy
2 os. obluźnij
obluźnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłbym
bym obluźnił
obluźniłabym
bym obluźniła
obluźniłobym
bym obluźniło
obluźnilibyśmy
byśmy obluźnili
obluźniłybyśmy
byśmy obluźniły
2 os. obluźniłbyś
byś obluźnił
obluźniłabyś
byś obluźniła
obluźniłobyś
byś obluźniło
obluźnilibyście
byście obluźnili
obluźniłybyście
byście obluźniły
3 os. obluźniłby
by obluźnił
obluźniłaby
by obluźniła
obluźniłoby
by obluźniło
obluźniliby
by obluźnili
obluźniłyby
by obluźniły

bezosobnik: obluźniono by

bezokolicznik: obluźnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obluźniwszy

gerundium: obluźnienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obluźnienie
obluźnienia
D. obluźnienia
obluźnień
C. obluźnieniu
obluźnieniom
B. obluźnienie
obluźnienia
N. obluźnieniem
obluźnieniami
Ms. obluźnieniu
obluźnieniach
W. obluźnienie
obluźnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obluźniony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obluźniony
obluźniony
obluźniony
obluźnione
obluźniona
D. obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionej
C. obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionej
B. obluźnionego
obluźnionego
obluźniony
obluźnione
obluźnioną
N. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnioną
Ms. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obluźnieni
obluźnieni
obluźnione
obluźnione
D. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
C. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
B. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnione
N. obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
Ms. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych

odpowiednik aspektowy: obluźniać

Składnia

bez ograniczeń + obluźnić +
CO

3. belki

Definicja

spowodować powstanie luzu lub szpar między jakimiś elementami

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obluzować

Połączenia

  • obluźnić belki, kamienie

Cytaty

- Najgorzej jest, gdy wieje wiatr - mówi lokatorka najbliższego wieżowca - wtedy bowiem zaczynają brzęczeć i stukać obluźnione kawałki blach.

źródło: NKJP: Anna Klim: Pogorzelisko wciąż straszy, Wieczór Trójmiasta, 1999-08-17

Czy mogę [...] obluźnić tłoczek elektromagnesu [...] popychającego widełki bendixa, bo ma on tam niewielki luz i myślę, że jak się nagrzeje, to się zaciera i nie ma siły się wciągnąć do środka?

źródło: Internet: fiestaklubpolska.pl/forum

Mam zamiar przeprowadzić renowację rodzinnego grobowca. Jest on wyłożony płytkami z piaskowca, które mają kilkadziesiąt lat i wymagają oczyszczenia z zabrudzeń i glonów. Kilka płytek jest obluźnionych i trzeba je przykleić od nowa.

źródło: NKJP: Małgorzata Piotrowska: Renowacja grobowca, Nowiny Raciborskie, 2005-06-21

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnię
obluźnimy
2 os. obluźnisz
obluźnicie
3 os. obluźni
obluźnią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłem
+(e)m obluźnił
obluźniłam
+(e)m obluźniła
obluźniłom
+(e)m obluźniło
obluźniliśmy
+(e)śmy obluźnili
obluźniłyśmy
+(e)śmy obluźniły
2 os. obluźniłeś
+(e)ś obluźnił
obluźniłaś
+(e)ś obluźniła
obluźniłoś
+(e)ś obluźniło
obluźniliście
+(e)ście obluźnili
obluźniłyście
+(e)ście obluźniły
3 os. obluźnił
obluźniła
obluźniło
obluźnili
obluźniły

bezosobnik: obluźniono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnijmy
2 os. obluźnij
obluźnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłbym
bym obluźnił
obluźniłabym
bym obluźniła
obluźniłobym
bym obluźniło
obluźnilibyśmy
byśmy obluźnili
obluźniłybyśmy
byśmy obluźniły
2 os. obluźniłbyś
byś obluźnił
obluźniłabyś
byś obluźniła
obluźniłobyś
byś obluźniło
obluźnilibyście
byście obluźnili
obluźniłybyście
byście obluźniły
3 os. obluźniłby
by obluźnił
obluźniłaby
by obluźniła
obluźniłoby
by obluźniło
obluźniliby
by obluźnili
obluźniłyby
by obluźniły

bezosobnik: obluźniono by

bezokolicznik: obluźnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obluźniwszy

gerundium: obluźnienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obluźnienie
obluźnienia
D. obluźnienia
obluźnień
C. obluźnieniu
obluźnieniom
B. obluźnienie
obluźnienia
N. obluźnieniem
obluźnieniami
Ms. obluźnieniu
obluźnieniach
W. obluźnienie
obluźnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obluźniony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obluźniony
obluźniony
obluźniony
obluźnione
obluźniona
D. obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionej
C. obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionej
B. obluźnionego
obluźnionego
obluźniony
obluźnione
obluźnioną
N. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnioną
Ms. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obluźnieni
obluźnieni
obluźnione
obluźnione
D. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
C. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
B. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnione
N. obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
Ms. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych

odpowiednik aspektowy: obluźniać

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + obluźnić +
CO

4. linę

Definicja

spowodować, że coś stało się mniej naprężone

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obluzować
antonimy:  naciągnąć, napiąć, naprężyć

Połączenia

  • obluźnić linę, sznur

Cytaty

U początku drabinki pojawia się Koisar. Naciąga obluźnioną linę stalową i nareszcie mogę ją chwycić.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972

Niejakiego zaś Teodozjusza, jednego z tych, którzy pojechali za Focjuszem do Efezu, człowieka, który osiągnął godność senatora, pozbawiła majątku, zamknęła w ciemnej piwnicy i uwiązała za szyję do jakiegoś żłobu na sznurze tak krótkim, że był stale naprężony i ani na chwilę nie dało się go obluźnić.

źródło: Prokopiusz z Cezarei: Historia sekretna (chomikuj.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnię
obluźnimy
2 os. obluźnisz
obluźnicie
3 os. obluźni
obluźnią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłem
+(e)m obluźnił
obluźniłam
+(e)m obluźniła
obluźniłom
+(e)m obluźniło
obluźniliśmy
+(e)śmy obluźnili
obluźniłyśmy
+(e)śmy obluźniły
2 os. obluźniłeś
+(e)ś obluźnił
obluźniłaś
+(e)ś obluźniła
obluźniłoś
+(e)ś obluźniło
obluźniliście
+(e)ście obluźnili
obluźniłyście
+(e)ście obluźniły
3 os. obluźnił
obluźniła
obluźniło
obluźnili
obluźniły

bezosobnik: obluźniono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnijmy
2 os. obluźnij
obluźnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłbym
bym obluźnił
obluźniłabym
bym obluźniła
obluźniłobym
bym obluźniło
obluźnilibyśmy
byśmy obluźnili
obluźniłybyśmy
byśmy obluźniły
2 os. obluźniłbyś
byś obluźnił
obluźniłabyś
byś obluźniła
obluźniłobyś
byś obluźniło
obluźnilibyście
byście obluźnili
obluźniłybyście
byście obluźniły
3 os. obluźniłby
by obluźnił
obluźniłaby
by obluźniła
obluźniłoby
by obluźniło
obluźniliby
by obluźnili
obluźniłyby
by obluźniły

bezosobnik: obluźniono by

bezokolicznik: obluźnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obluźniwszy

gerundium: obluźnienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obluźnienie
obluźnienia
D. obluźnienia
obluźnień
C. obluźnieniu
obluźnieniom
B. obluźnienie
obluźnienia
N. obluźnieniem
obluźnieniami
Ms. obluźnieniu
obluźnieniach
W. obluźnienie
obluźnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obluźniony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obluźniony
obluźniony
obluźniony
obluźnione
obluźniona
D. obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionej
C. obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionej
B. obluźnionego
obluźnionego
obluźniony
obluźnione
obluźnioną
N. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnioną
Ms. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obluźnieni
obluźnieni
obluźnione
obluźnione
D. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
C. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
B. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnione
N. obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
Ms. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych

odpowiednik aspektowy: obluźniać

Składnia

bez ograniczeń + obluźnić +
CO

5. normy

Definicja

złagodzić ostrość rygorów i wymagań

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozluźnić

Połączenia

  • obluźnić normy, przepisy

Cytaty

Odrzuciliście państwo wszystkie nasze poprawki zmierzające do tego, żeby ten stalowy gorset nadzwyczajnych uprawnień ze stanu wojennego z lat 80., które teraz legalizujecie, troszeczkę obluźnić.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 26.04.2002 r.

[...] to jest jego wina, trzeba było jeździć tak, aby nie dostać mandatu, ale od razu go [traktować] jak psa za to, że chce trochę obluźnić karę, to już chamstwo i idiotyzm.

źródło: Internet: wykop.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnię
obluźnimy
2 os. obluźnisz
obluźnicie
3 os. obluźni
obluźnią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłem
+(e)m obluźnił
obluźniłam
+(e)m obluźniła
obluźniłom
+(e)m obluźniło
obluźniliśmy
+(e)śmy obluźnili
obluźniłyśmy
+(e)śmy obluźniły
2 os. obluźniłeś
+(e)ś obluźnił
obluźniłaś
+(e)ś obluźniła
obluźniłoś
+(e)ś obluźniło
obluźniliście
+(e)ście obluźnili
obluźniłyście
+(e)ście obluźniły
3 os. obluźnił
obluźniła
obluźniło
obluźnili
obluźniły

bezosobnik: obluźniono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obluźnijmy
2 os. obluźnij
obluźnijcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obluźniłbym
bym obluźnił
obluźniłabym
bym obluźniła
obluźniłobym
bym obluźniło
obluźnilibyśmy
byśmy obluźnili
obluźniłybyśmy
byśmy obluźniły
2 os. obluźniłbyś
byś obluźnił
obluźniłabyś
byś obluźniła
obluźniłobyś
byś obluźniło
obluźnilibyście
byście obluźnili
obluźniłybyście
byście obluźniły
3 os. obluźniłby
by obluźnił
obluźniłaby
by obluźniła
obluźniłoby
by obluźniło
obluźniliby
by obluźnili
obluźniłyby
by obluźniły

bezosobnik: obluźniono by

bezokolicznik: obluźnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obluźniwszy

gerundium: obluźnienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obluźnienie
obluźnienia
D. obluźnienia
obluźnień
C. obluźnieniu
obluźnieniom
B. obluźnienie
obluźnienia
N. obluźnieniem
obluźnieniami
Ms. obluźnieniu
obluźnieniach
W. obluźnienie
obluźnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: obluźniony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obluźniony
obluźniony
obluźniony
obluźnione
obluźniona
D. obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionego
obluźnionej
C. obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionemu
obluźnionej
B. obluźnionego
obluźnionego
obluźniony
obluźnione
obluźnioną
N. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnioną
Ms. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obluźnieni
obluźnieni
obluźnione
obluźnione
D. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
C. obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
obluźnionym
B. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnione
N. obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
obluźnionymi
Ms. obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych
obluźnionych

odpowiednik aspektowy: obluźniać

Składnia

bez ograniczeń + obluźnić +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj