UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

paternoster

Chronologizacja

1827, Johann Schwaldopler, Zasady poezyi i wymowy, t. 2, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. paternoster
paternostery
paternostry
D. paternostera
paternostra
paternosterów
paternostrów
C. paternosterowi
paternostrowi
paternosterom
paternostrom
B. paternoster
paternostery
paternostry
N. paternosterem
paternostrem
paternosterami
paternostrami
Ms. paternosterze
paternostrze
paternosterach
paternostrach
W. paternosterze
paternostrze
paternostery
paternostry

1. upomnienie

Definicja

żart. 
ostre i stanowcze upomnienie lub zganienie kogoś

Pochodzenie

Od: łac. Pater Noster - 'Ojcze nasz..." (nazwa modlitwy)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • dostać paternoster

Cytaty

Na drugi dzień, jadąc do redakcji, wstąpiłem po drodze do członka Biura Politycznego, który dał mi dyrektywę. Mówię: głupio wyszło, bo wyszło tak, jakbym knuł jakąś wielką intrygę i przeszkadzał partii, dostałem paternoster, „Wiesław” mnie obrugał.

źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1985

Surowy paternoster należy się episkopatariuszom, którzy [...] zaprzeczają głoszonym przez siebie zasadom i zgadzają się na naruszanie świętości związku małżeńskiego [...].

źródło: Internet: passa.waw.pl

2. do modlitwy

Definicja

ozdobny sznur z koralikami lub paciorkami, który służył dawniej zakonnikom jako pomoc przy odmawianiu modlitw

Pochodzenie

Od: łac. Pater Noster - 'Ojcze nasz..." (nazwa modlitwy)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Cytaty

Paternostery były używane nie tylko jako akcesorium ułatwiające modlitwę, ale także jako sposób na wyrażenie i podkreślenie swojej pobożności.

źródło: Internet: medievalliving.pl

3. winda

Definicja

winda, którą tworzy system połączonych kabin, pojemników lub platform, poruszających się bez przystanków, z niewielką prędkością, jednocześnie z jednej strony w górę, a z drugiej w dół

Pochodzenie

niem. Paternosteraufzug

z łac. Parer Noster

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli

Relacje znaczeniowe

synonimy:  winda paciorkowa

Cytaty

Windy paternoster powoli znikają z budynków biurowych. Wyjątkowe konstrukcje muszą ustąpić nowoczesnym dźwigom.

źródło: Internet: katowice.wyborcza.pl

W ratuszu między pierwszym a czwartym piętrem można przejechać się także zabytkową windą z 1928 roku – paternostrem.

źródło: Internet: wpodrozy24.pl

4. w wędkarstwie

Definicja

środ. 
zestaw do łowienia ryb, składający się z szeregu haczyków naciągniętych na żyłkę i koszyka na przynętę

Pochodzenie

Skojarzenie z paternoster 'sznur do modlitwy'

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny hobby i zainteresowania

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Cytaty

Dwie, cztery, a nawet sześć ryb za jednym pociągnięciem – coś takiego możliwe jest tylko na paternoster. Najczęstszą zdobyczą wędkarzy są śledzie, makrele i czarniaki. Paternostery to prawdziwe maszyny do łowienia ryb.

źródło: Internet: wedkarstwo-wyczynowe.pl/paternoster

Najczęściej rybkę podpinam na metalowym paternosterze, aby nie plątała się z żyłką główną. Dobieram ciężarek tak, aby pozycjonował w miejscu rybkę

źródło: Internet: wiadomosciwedkarskie.com.pl

Data ostatniej modyfikacji: 04.04.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj