UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

holendrować

Chronologizacja

1833, Kurjer Warszawski, nr 155, polona.pl
Inne znaczenie: 'naprawiać tkaninę poprzez przyciąganie wierzchnim szwem brzeg do brzegu szwu zeszytego od spodu, aby nie było widać zeszycia' (SJPWar)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	holendruję	holendrujemy
2 os.	holendrujesz	holendrujecie
3 os.	holendruje	holendrują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	holendrowałem +(e)m holendrował	holendrowałam +(e)m holendrowała	holendrowałom +(e)m holendrowało	holendrowaliśmy +(e)śmy holendrowali	holendrowałyśmy +(e)śmy holendrowały
2 os.	holendrowałeś +(e)ś holendrował	holendrowałaś +(e)ś holendrowała	holendrowałoś +(e)ś holendrowało	holendrowaliście +(e)ście holendrowali	holendrowałyście +(e)ście holendrowały
3 os.	holendrował	holendrowała	holendrowało	holendrowali	holendrowały

bezosobnik: holendrowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę holendrował będę holendrować	będę holendrowała będę holendrować	będę holendrowało będę holendrować	będziemy holendrowali będziemy holendrować	będziemy holendrowały będziemy holendrować
2 os.	będziesz holendrował będziesz holendrować	będziesz holendrowała będziesz holendrować	będziesz holendrowało będziesz holendrować	będziecie holendrowali będziecie holendrować	będziecie holendrowały będziecie holendrować
3 os.	będzie holendrował będzie holendrować	będzie holendrowała będzie holendrować	będzie holendrowało będzie holendrować	będą holendrowali będą holendrować	będą holendrowały będą holendrować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		holendrujmy
2 os.	holendruj	holendrujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	holendrowałbym bym holendrował	holendrowałabym bym holendrowała	holendrowałobym bym holendrowało	holendrowalibyśmy byśmy holendrowali	holendrowałybyśmy byśmy holendrowały
2 os.	holendrowałbyś byś holendrował	holendrowałabyś byś holendrowała	holendrowałobyś byś holendrowało	holendrowalibyście byście holendrowali	holendrowałybyście byście holendrowały
3 os.	holendrowałby by holendrował	holendrowałaby by holendrowała	holendrowałoby by holendrowało	holendrowaliby by holendrowali	holendrowałyby by holendrowały

bezosobnik: holendrowano by

bezokolicznik: holendrować

imiesłów przysłówkowy współczesny: holendrując

gerundium: holendrowanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	holendrowanie	holendrowania
D.	holendrowania	holendrowań
C.	holendrowaniu	holendrowaniom
B.	holendrowanie	holendrowania
N.	holendrowaniem	holendrowaniami
Ms.	holendrowaniu	holendrowaniach
W.	holendrowanie	holendrowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: holendrujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	holendrujący	holendrujący	holendrujący	holendrujące	holendrująca
D.	holendrującego	holendrującego	holendrującego	holendrującego	holendrującej
C.	holendrującemu	holendrującemu	holendrującemu	holendrującemu	holendrującej
B.	holendrującego	holendrującego	holendrujący	holendrujące	holendrującą
N.	holendrującym	holendrującym	holendrującym	holendrującym	holendrującą
Ms.	holendrującym	holendrującym	holendrującym	holendrującym	holendrującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	holendrujący	holendrujący	holendrujące	holendrujące
D.	holendrujących	holendrujących	holendrujących	holendrujących
C.	holendrującym	holendrującym	holendrującym	holendrującym
B.	holendrujących	holendrujących	holendrujących	holendrujące
N.	holendrującymi	holendrującymi	holendrującymi	holendrującymi
Ms.	holendrujących	holendrujących	holendrujących	holendrujących

Pochodzenie

fr. hollander

1. na lodzie

Definicja

przest.

podczas jazdy na łyżwach zakreślać na lodzie linie przypominające kształt litery S

Noty o użyciu

Wyraz bywał używany także w odniesieniu do jazdy na łyżwach w ogóle.

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Cytaty

To była jazda. Śmigałem niczym panczenista. Próbowałem nawet holendrować, trzymając ręce z tyłu, ale miałem kłopoty z równowagą.

źródło: Andrzej Kasperek: Back In the DDR i inne opowiadania, 2010 (nck.org.pl)

Przyglądałem się siostrze, gdy wyjeżdżała na lód i słodko uśmiechnięta okrążała ślizgawkę w towarzystwie innych łyżwiarzy. Ona krążyła, holendrowała, wykonywała jakieś skomplikowane piruety, a ja mogłem sobie popatrzeć.

źródło: NKJP: Jarosław Marek Rymkiewicz: KIndeszenen, 20028

[...] właśnie opanował wreszcie holendrowanie, przejedzie się przed nosem tej facetce od Rudzkiej, która nic tylko jeździ z tym siódmakiem, a
siódmak ślizga się jak krowa [...]

źródło: Melchior Wańkowicz: Ziele na kraterze, 1951 (cloud-e.edupage.org)

2. między przeszkodami

Definicja

przest.

poruszać się, często zmieniając kierunek

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

	W 1959 r. Olgierd Budrewicz relacjonował:: [...] Powoli, powoli pędzą segmenty wagonów, wśród chmur kurzu holendrują ciężarówki, niby ilustracja do filmu „Baza ludzi umarłych”, rżą konie, trzeszczą furmanki, dźwięczą gwizdki kolejarzy. źródło: Dzieje Muzeum Kolejnictwa/Stacji Muzeum w latach 1927-2018”, 2018 (stacjamuzeum.pl)
	Najpierw holendrowałem zaułkami przy Châtelet – tymi, które jeszcze ocalały. źródło: Krzysztof Rutkowski, Raptularz końca wieku, 1997
	Ale nasz „Fiat“ daje sobie doskonale radę z pagórkowatym terenem. Rozpędza się z góry, nabiera szybkości, a potem, jak młodzieniec; drapie się wprost na sam szczyt łub sprytnie zakosami holendruje po zboczu. źródło: St. Szumański: Na tropach włókniarzy, Dziennik Zachodni, 1948-07-05 (pbc.gda.pl)
	Nie jestem specjalistą w deskorolkach ale jeżdżę na snowboardzie. Snowboard stoi sztywno na stoku i zasadą jeżdżenia jest ciągle holendrowanie. Jazda po prostej jest uciążliwa, ale możliwa[...]. Na miękkiej desce ciężko utrzymać prosty tor jazdy [...]. źródło: Internet: pfmrc.eu/topic/80475-esc-dla-deskorolki-elektrycznej/

3. w powietrzu

Definicja

lotn. pot.

o statku powietrznym: wykonywać przechyły z jednoczesnymi zboczeniami z kierunku lotu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

Cytaty

Miałem w końcu dziś okazję oblatać latawiec. Poszło to słabo. Latawiec bardzo parszywie holendruje, przez co zakończyłem próby, zanim latawiec uległ zniszczeniu.

źródło: Internet: pfmrc.eu/topic/82343-zrobiłem-sobie-latawiec

Na tłumienie holendrowania najistotniejszy wpływ ma wznios skrzydeł i wielkość usterzenia pionowego.

źródło: Internet: lotnictwo.net.pl

4. w życiu

Definicja

przest.

lawirować - postępować tak, żeby w każdej sytuacji odnieść korzyść i nikomu się nie narazić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

halsować, lawirować

Cytaty

Szymański holendrował. Najpierw brał pieniądze od kogo się dało i obszczekiwał „Po prostu” oraz ZLP. Potem – w lutym 1958 – podłączył „Współczesność”, ku grozie paru najbliższych przyjaciół, do katolicko-prorządowego Pax-u.

źródło: Kazimierz Koźniewski, Współczesność, czyli pożycie z rzeczywistością. Profile czasopism, „Polityka” nr 39/1981, s. 10 (ujd.edu.pl)

5. książkę

Definicja

edytor.

oprawiać książkę, przeciągając nici przez wszystkie arkusze w dwóch punktach grzbietu wkładki

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu wydawnictwa

Cytaty

Specjalnym sposobem broszurowania było holendrowanie. [...]. zszywano wszystkie egzemplarze pierwszej składki, następnie drugiej i kolejnych. Nitka nie łączyła składek ze sobą, lecz po przeszyciu była odcinana, z pozostawieniem długich końcówek.

źródło: Z badań nad książką i księgozbiorami historycznymi, t.4, 2010 (193.0.122.118/wp-content/uploads/SBP/ZBK_04.pdf)

Data ostatniej modyfikacji: 30.03.2023