UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

paczyć

Chronologizacja

1743, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. paczę
paczymy
2 os. paczysz
paczycie
3 os. paczy
paczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. paczyłem
+(e)m paczył
paczyłam
+(e)m paczyła
paczyłom
+(e)m paczyło
paczyliśmy
+(e)śmy paczyli
paczyłyśmy
+(e)śmy paczyły
2 os. paczyłeś
+(e)ś paczył
paczyłaś
+(e)ś paczyła
paczyłoś
+(e)ś paczyło
paczyliście
+(e)ście paczyli
paczyłyście
+(e)ście paczyły
3 os. paczył
paczyła
paczyło
paczyli
paczyły

bezosobnik: paczono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę paczył
będę paczyć
będę paczyła
będę paczyć
będę paczyło
będę paczyć
będziemy paczyli
będziemy paczyć
będziemy paczyły
będziemy paczyć
2 os. będziesz paczył
będziesz paczyć
będziesz paczyła
będziesz paczyć
będziesz paczyło
będziesz paczyć
będziecie paczyli
będziecie paczyć
będziecie paczyły
będziecie paczyć
3 os. będzie paczył
będzie paczyć
będzie paczyła
będzie paczyć
będzie paczyło
będzie paczyć
będą paczyli
będą paczyć
będą paczyły
będą paczyć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. paczmy
2 os. pacz
paczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. paczyłbym
bym paczył
paczyłabym
bym paczyła
paczyłobym
bym paczyło
paczylibyśmy
byśmy paczyli
paczyłybyśmy
byśmy paczyły
2 os. paczyłbyś
byś paczył
paczyłabyś
byś paczyła
paczyłobyś
byś paczyło
paczylibyście
byście paczyli
paczyłybyście
byście paczyły
3 os. paczyłby
by paczył
paczyłaby
by paczyła
paczyłoby
by paczyło
paczyliby
by paczyli
paczyłyby
by paczyły

bezosobnik: paczono by

bezokolicznik: paczyć

imiesłów przysłówkowy współczesny: pacząc

gerundium: paczenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. paczenie
paczenia
D. paczenia
paczeń
C. paczeniu
paczeniom
B. paczenie
paczenia
N. paczeniem
paczeniami
Ms. paczeniu
paczeniach
W. paczenie
paczenia

imiesłów przymiotnikowy czynny: paczący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. paczący
paczący
paczący
paczące
pacząca
D. paczącego
paczącego
paczącego
paczącego
paczącej
C. paczącemu
paczącemu
paczącemu
paczącemu
paczącej
B. paczącego
paczącego
paczący
paczące
paczącą
N. paczącym
paczącym
paczącym
paczącym
paczącą
Ms. paczącym
paczącym
paczącym
paczącym
paczącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. paczący
paczący
paczące
paczące
D. paczących
paczących
paczących
paczących
C. paczącym
paczącym
paczącym
paczącym
B. paczących
paczących
paczących
paczące
N. paczącymi
paczącymi
paczącymi
paczącymi
Ms. paczących
paczących
paczących
paczących

imiesłów przymiotnikowy bierny: paczony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. paczony
paczony
paczony
paczone
paczona
D. paczonego
paczonego
paczonego
paczonego
paczonej
C. paczonemu
paczonemu
paczonemu
paczonemu
paczonej
B. paczonego
paczonego
paczony
paczone
paczoną
N. paczonym
paczonym
paczonym
paczonym
paczoną
Ms. paczonym
paczonym
paczonym
paczonym
paczonej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. paczeni
paczeni
paczone
paczone
D. paczonych
paczonych
paczonych
paczonych
C. paczonym
paczonym
paczonym
paczonym
B. paczonych
paczonych
paczonych
paczone
N. paczonymi
paczonymi
paczonymi
paczonymi
Ms. paczonych
paczonych
paczonych
paczonych

odpowiedniki aspektowe: wypaczyć , spaczyć

Pochodzenie

Od pierwotnego o-paczyć (od: psł. *opakъ 'odwrotny, odwrócony')

1. drzwi

Definicja

sprawiać, że coś traci właściwy kształt i nie ma prostych kątów, krawędzi lub powierzchni

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  spaczać, wypaczać
hiperonimy:  zniekształcać

Połączenia

  • woda, wilgoć paczy
  • paczyć drewno, drzwi, okno, podłogę

Cytaty

Podczas deszczu przez uszkodzone bombardowaniem dachy i ściany ciekła woda. Wilgoć paczyła posadzki, potworzyły się wzniesienia. Chodziliśmy jak po zagonach.

źródło: Stanisław P. Nieciecki: Pamiętnik kossowski, 1989 (google.books.pl)

Wilgoć w piasku paczy drewno i materiały drewnopodobne, powoduje rdzewienie żelaza.

źródło: Internet: audiostereo.pl

Składnia

bez ograniczeń + paczyć +
CO

2. sens

Definicja

zniekształcać coś tak, że staje się nieprawidłowe lub fałszywe

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  deformować, skrzywiać, spaczać, wykrzywiać, wypaczać, zniekształcać

Połączenia

  • paczyć ideę; sens, znaczenie

Cytaty

[...] na scenach naszych panowało zacofanie, niedbalstwo, a brak wszelkiego wysiłku ze strony reżysera [...] odbijał się fatalnie na pięknie gry aktorskiej i paczył styl dramatu.

źródło: Edward Krasiński: Teatr Polski Arnolda Szyfmana, 1913-1939, 1991 (books.google.pl)

Zadawał mi swoje zwykłe, chamskie pytania; zapisywał moje słowa, pacząc ich sens.

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: Archipelag GUŁag, 1977

[...] owa kolosalna infrastruktura, jaka powstała na gruncie wynalazku druku i edukacji w skali masowej, bynajmniej rozwojowi sztuki nie służy, a wręcz przeciwnie - paczy ją lub prowadzi na manowce.

źródło: NKJP: Antoni Libera: Seans uwielbienia, Polityka, 2001-04-21

Składnia

bez ograniczeń + paczyć +
CO

3. charakter

Definicja

powodować, że czyjeś myślenie, zachowanie lub postawa zaczynają negatywnie odbiegać od normy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  skrzywiać, spaczać, wypaczać

Połączenia

  • paczyć człowieka; charakter; psychikę; wyobraźnię

Cytaty

Wydaje mu się, że okropności towarzyszące nowoczesnej walce paczą psychikę kobiety.

źródło: NKJP: Kazimierz Osmecki Iranek: Powołanie i przeznaczenie. Wspomnienia oficera Komendy Głównej AK, 2004

A gdybyś kiedyś przeszedł na katolicyzm, to uważaj, abyś nie wpadł w bigoterię. To największe niebezpieczeństwo u konwertytów, paczące nieraz człowieka.

źródło: NKJP: Joanna Podolska: Korespondencja, Gazeta Wyborcza, 1998-11-27

[...] biedne dziecko. Tatusiek paczy mu psychikę. To straszne, że są jeszcze tacy rodzice.

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

Składnia

bez ograniczeń + paczyć +
KOGO/CO
bez ograniczeń + paczyć +
CO + KOMU
Data ostatniej modyfikacji: 17.05.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj