Chronologizacja
Pochodzenie
łac.
z gr. idéa 'kształt, wyobrażenie'
1. romantyzmu
Definicja
Wymowa
[ide-a] lub [ide-a], lub [ideja], lub [ideja]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne
Połączenia
- demokratyczne idee; idee chrześcijańskie, oświeceniowe, pozytywistyczne, romantyczne
- idee oświecenia, panslawizmu, renesansu, socjalizmu
- idee i poglądy, idee i wartości
- popularyzacja idei
- idee upowszechniły/upowszechniały się
- propagować idee
Cytaty
Romantyczna idea głosząca, że w kulturze ludowej tkwią naturalne i bezcenne pierwiastki kultury narodowej, inspirowała zbieranie folkloru i dokumentowanie chłopskich obyczajów [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
Wykształcony w Europie Zachodniej przez francuskojęzycznych nauczycieli, fascynował się ideami oświecenia do tego stopnia, że w okresie rewolucji francuskiej niektórzy brali go za jakobina. źródło: NKJP: Juliusz Kurkiewicz: Rękopis ponownie znaleziony, Polityka, 2007-01-20 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | idea |
idee |
|
D. | idei |
idei |
|
C. | idei |
ideom |
|
B. | ideę |
idee |
|
N. | ideą |
ideami |
|
Ms. | idei |
ideach |
|
W. | ideo |
idee |
Składnia
+ | idea | + |
CZEGO
|
|
+ | idea | + |
JAKA
|
2. utworu
Definicja
Wymowa
[ide-a] lub [ide-a], lub [ideja], lub [ideja]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne
Połączenia
- idea przewodnia; piękne, szczytne, wzniosłe idee
- idea dzieła, filmu, książki, powieści, utworu; stworzenia czegoś; Marksa, Mickiewicza, Piłsudskiego
- idee i pomysły
- idea przyświeca komuś
- poprzeć/popierać; realizować, zrealizować ideę
- wierzyć w ideę
Cytaty
W „Uczcie” podoba mi się idea, że każdy z nas szuka swojej drugiej połowy. źródło: NKJP: Aleksander Kaczorowski: Zawsze jest za późno, Polityka, 2005-11-12 |
|
[...] przy pomocy USA Husajn tłumi rewoltę oficerów głoszących panarabskie idee prezydenta Egiptu Gamala Abdel Nasera. źródło: NKJP: Król Husajn, Gazeta Wyborcza, 1999-02-08 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | idea |
idee |
|
D. | idei |
idei |
|
C. | idei |
ideom |
|
B. | ideę |
idee |
|
N. | ideą |
ideami |
|
Ms. | idei |
ideach |
|
W. | ideo |
idee |
Składnia
+ | idea | + |
KOGO/CZEGO
|
|
+ | idea | + |
że ZDANIE
|
3. pomysł
Definicja
Wymowa
[ide-a] lub [ide-a], lub [ideja], lub [ideja]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | pomysł |
Cytaty
Była idea, żeby z nią ożenić jednego operatora, ale on natychmiast zmienił pracę i zmienił adres. źródło: NKJP: Iwona L. Konieczna: Szarlotka z ogryzków, 2006 |
|
- Ciekawą ideą nam się wydało, aby w Finlandii, kraju protestanckim, pokazać część naszej wiary, duchowości - mówi o. Marek Szeliga, przeor zakonu kamedułów na Bielanach. źródło: NKJP: Agnieszka Malatyńska-Stankiewicz: Kameduli i Capella Cracoviensis, Dziennik Polski, 2008-06-06 |
|
[...] wymyślił ideę przedwyborczego objazdu całego kraju. źródło: NKJP: Ewa Winnicka: Łuki..., Polityka, 2005-08-13 |
|
J. Pilch wierzy, że swoisty okres karencji towarzyszący oryginalnym ideom będzie się systematycznie skracał. - Droga od pomysłu do projektu jest teraz łatwiejsza - przekonuje. źródło: NKJP: Grzegorz Pulit: Szaleńcy czy wizjonerzy?, Gazeta Krakowska, 2003-09-20 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | idea |
idee |
|
D. | idei |
idei |
|
C. | idei |
ideom |
|
B. | ideę |
idee |
|
N. | ideą |
ideami |
|
Ms. | idei |
ideach |
|
W. | ideo |
idee |
Składnia
+ | idea | + |
(CZEGO)
|
|
+ | idea | + |
(żeby ZDANIE)
|
4. platońska
Definicja
Wymowa
[ide-a] lub [ide-a], lub [ideja], lub [ideja]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia
Połączenia
- platońskie idee
- idea przedmiotu; krzesła, ognia, stołu; dobra, zła
Cytaty
[...] tym, czego człowiek pragnie najbardziej, nie jest wcale niejasna i abstrakcyjna idea dobra, ale drugi człowiek. źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, 2010 |
|
Wiedział o tym grecki filozof Platon, dla którego wszystkie rzeczy tego świata były jedynie cieniami idei. źródło: NKJP: Roman Kubicki: Otyła jest Europa, Gazeta Poznańska, 2003-07-12 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | idea |
idee |
|
D. | idei |
idei |
|
C. | idei |
ideom |
|
B. | ideę |
idee |
|
N. | ideą |
ideami |
|
Ms. | idei |
ideach |
|
W. | ideo |
idee |
Składnia
+ | idea | + |
CZEGO
|