UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nieporuszony

Chronologizacja

1360, SStp

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. nieporuszony
nieporuszony
nieporuszony
nieporuszone
nieporuszona
D. nieporuszonego
nieporuszonego
nieporuszonego
nieporuszonego
nieporuszonej
C. nieporuszonemu
nieporuszonemu
nieporuszonemu
nieporuszonemu
nieporuszonej
B. nieporuszonego
nieporuszonego
nieporuszony
nieporuszone
nieporuszoną
N. nieporuszonym
nieporuszonym
nieporuszonym
nieporuszonym
nieporuszoną
Ms. nieporuszonym
nieporuszonym
nieporuszonym
nieporuszonym
nieporuszonej
W. nieporuszony
nieporuszony
nieporuszony
nieporuszone
nieporuszona
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. nieporuszeni
nieporuszeni
nieporuszone
nieporuszone
D. nieporuszonych
nieporuszonych
nieporuszonych
nieporuszonych
C. nieporuszonym
nieporuszonym
nieporuszonym
nieporuszonym
B. nieporuszonych
nieporuszonych
nieporuszonych
nieporuszone
N. nieporuszonymi
nieporuszonymi
nieporuszonymi
nieporuszonymi
Ms. nieporuszonych
nieporuszonych
nieporuszonych
nieporuszonych
W. nieporuszeni
nieporuszeni
nieporuszone
nieporuszone

Pochodzenie

Zob. ruszyć

1. głaz

Definicja

pozostający w jednym miejscu lub w jednej pozycji bez zmian i sprawiający wrażenie, jakby nie można było spowodować zmiany tego miejsca lub pozycji

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • leżeć, siedzieć, stać, trwać nieporuszony

Cytaty

Czarownik czekał na mnie, stojąc nieporuszony u wejścia do jaskini.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Nie wiadomo, jak długo leżeli ci pielgrzymi, bo w ciągu dnia wychodziłem i wchodziłem tu kilka razy, a oni ciągle spoczywali na matach nieporuszeni.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004

[...] legwan tkwił na swoim miejscu nieporuszony, wcale nie mając zamiaru kryć się w wodzie.

źródło: NKJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1975

[...] toń znieruchomiała, wygładziła się, zastygła nieporuszona i srebrna.

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976

2.a człowiek

Definicja

taki, który nie okazuje emocji, mimo iż okoliczności wskazywałyby, że powinien je odczuwać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  niewzruszony

Cytaty

Zamknięta w sobie, do perfekcji zorganizowana grała jak maszyna, żadnych zaskoczeń, żadnych emocji, return, backhand, volley, as. Gdy przegrywała, schodziła z kortu nieporuszona.

źródło: NKJP: Adam Krzemiński: Big Brother Boris, Polityka, 2001-02-24

- Pięknie pani wygląda. - Nie musiał silić się na komplement.
Anka prychnęła, Edyta pozostała nieporuszona.

źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006

Emilia była coraz bardziej zdenerwowana, Fiodor nieporuszony.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Wyrok śmierci przyjął nieporuszony.

źródło: NKJP: Adam Krzemiński: Mój brat potwór, Polityka, 2004

Stan pozbawiony pasji, nie zajęty przez koncepcje i emocje. Taki, w którym one nie mają nad doświadczającym panowania, a on jest nieporuszonym obserwatorem.

źródło: NKJP: Internet

2.b twarz

Definicja

świadczący o braku przeżywanych emocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  niewzruszony

Połączenia

  • nieporuszona twarz

Cytaty

Spojrzał nawet porozumiewawczo na babuszkę. Ta jednak zachowała powagę. Jej twarz była nieporuszona, a oczy bez wyrazu.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

[...] zamknął oczy i rozpamiętywał występ Sophie, jej nieporuszony spokój przy fortepianie, jej zachowanie pełne powściągliwej elegancji, bez egzaltacji i dzikiego podrzucania głowy.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Data ostatniej modyfikacji: 24.05.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj