Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
opromieniam |
opromieniamy |
|||
2 os. |
opromieniasz |
opromieniacie |
|||
3 os. |
opromienia |
opromieniają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
opromieniałem +(e)m opromieniał |
opromieniałam +(e)m opromieniała |
opromieniałom +(e)m opromieniało |
opromienialiśmy +(e)śmy opromieniali |
opromieniałyśmy +(e)śmy opromieniały |
2 os. |
opromieniałeś +(e)ś opromieniał |
opromieniałaś +(e)ś opromieniała |
opromieniałoś +(e)ś opromieniało |
opromienialiście +(e)ście opromieniali |
opromieniałyście +(e)ście opromieniały |
3 os. |
opromieniał |
opromieniała |
opromieniało |
opromieniali |
opromieniały |
bezosobnik: opromieniano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę opromieniał będę opromieniać |
będę opromieniała będę opromieniać |
będę opromieniało będę opromieniać |
będziemy opromieniali będziemy opromieniać |
będziemy opromieniały będziemy opromieniać |
2 os. |
będziesz opromieniał będziesz opromieniać |
będziesz opromieniała będziesz opromieniać |
będziesz opromieniało będziesz opromieniać |
będziecie opromieniali będziecie opromieniać |
będziecie opromieniały będziecie opromieniać |
3 os. |
będzie opromieniał będzie opromieniać |
będzie opromieniała będzie opromieniać |
będzie opromieniało będzie opromieniać |
będą opromieniali będą opromieniać |
będą opromieniały będą opromieniać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
opromieniajmy |
|
2 os. |
opromieniaj |
opromieniajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
opromieniałbym bym opromieniał |
opromieniałabym bym opromieniała |
opromieniałobym bym opromieniało |
opromienialibyśmy byśmy opromieniali |
opromieniałybyśmy byśmy opromieniały |
2 os. |
opromieniałbyś byś opromieniał |
opromieniałabyś byś opromieniała |
opromieniałobyś byś opromieniało |
opromienialibyście byście opromieniali |
opromieniałybyście byście opromieniały |
3 os. |
opromieniałby by opromieniał |
opromieniałaby by opromieniała |
opromieniałoby by opromieniało |
opromienialiby by opromieniali |
opromieniałyby by opromieniały |
bezosobnik: opromieniano by
bezokolicznik: opromieniać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
opromieniając
gerundium: opromienianie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | opromienianie |
opromieniania |
D. | opromieniania |
opromieniań |
C. | opromienianiu |
opromienianiom |
B. | opromienianie |
opromieniania |
N. | opromienianiem |
opromienianiami |
Ms. | opromienianiu |
opromienianiach |
W. | opromienianie |
opromieniania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: opromieniający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | opromieniający |
opromieniający |
opromieniający |
opromieniające |
opromieniająca |
D. | opromieniającego |
opromieniającego |
opromieniającego |
opromieniającego |
opromieniającej |
C. | opromieniającemu |
opromieniającemu |
opromieniającemu |
opromieniającemu |
opromieniającej |
B. | opromieniającego |
opromieniającego |
opromieniający |
opromieniające |
opromieniającą |
N. | opromieniającym |
opromieniającym |
opromieniającym |
opromieniającym |
opromieniającą |
Ms. | opromieniającym |
opromieniającym |
opromieniającym |
opromieniającym |
opromieniającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | opromieniający |
opromieniający |
opromieniające |
opromieniające |
D. | opromieniających |
opromieniających |
opromieniających |
opromieniających |
C. | opromieniającym |
opromieniającym |
opromieniającym |
opromieniającym |
B. | opromieniających |
opromieniających |
opromieniających |
opromieniające |
N. | opromieniającymi |
opromieniającymi |
opromieniającymi |
opromieniającymi |
Ms. | opromieniających |
opromieniających |
opromieniających |
opromieniających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: opromieniany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | opromieniany |
opromieniany |
opromieniany |
opromieniane |
opromieniana |
D. | opromienianego |
opromienianego |
opromienianego |
opromienianego |
opromienianej |
C. | opromienianemu |
opromienianemu |
opromienianemu |
opromienianemu |
opromienianej |
B. | opromienianego |
opromienianego |
opromieniany |
opromieniane |
opromienianą |
N. | opromienianym |
opromienianym |
opromienianym |
opromienianym |
opromienianą |
Ms. | opromienianym |
opromienianym |
opromienianym |
opromienianym |
opromienianej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | opromieniani |
opromieniani |
opromieniane |
opromieniane |
D. | opromienianych |
opromienianych |
opromienianych |
opromienianych |
C. | opromienianym |
opromienianym |
opromienianym |
opromienianym |
B. | opromienianych |
opromienianych |
opromienianych |
opromieniane |
N. | opromienianymi |
opromienianymi |
opromienianymi |
opromienianymi |
Ms. | opromienianych |
opromienianych |
opromienianych |
opromienianych |
odpowiednik aspektowy: opromienić
Pochodzenie
1. blaskiem słońca
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
synonimy: | oświetlać |
Cytaty
Stałem nad brzegiem jeziora w piękny letni dzień. Słońce opromieniało świat łagodnym blaskiem. źródło: NKJP: Martyna Żandarska - Ochnik: Pan wichrów i powiewów, 2008 |
|
Przykryty pod kocem chroniącym od zimna siedział tak już od ponad godziny. Czasem mijały go grupy spacerowiczów uzbrojonych w latarki, czasem też opromieniało go światło okolicznej latarni. źródło: Internet: opowi.pl |
|
G. [...], mimo powagi chwili, wymyślone zdjęcie zrobił – piękny widok znad Babiej Góry, którą opromieniał rozszczepiony refleks słonecznego światła, iskrzącego się nad lodowym szczytem. źródło: NKJP: Ewa Kozakiewicz: Kraków z ptasiej perspektywy, Gazeta Krakowska, 2006-08-11 |
Składnia
+ | opromieniać | + |
KOGO/CO
|
2. sławą
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Cytaty
Komnaty wawelskie są piękne i pełne prawdziwej powagi. Opromienia je sława dziejów, a serca oglądających przepełnia duma - pomyślał Bartek. źródło: NKJP: Dorota Terakowska: Władca Lewawu, 1989 |
|
Malarską Wenecję opromienia blask sławy Tycjana. Młody malarz z Bassano głęboko podziwia mistrza, ale, jak się zdaje, o rolę jego ucznia się nie ubiega. źródło: NKJP: Wojciech Pięciak: Anioł mocuje się z księgą, Gazeta Wyborcza, 1998-10-23 |
|
Artur Dilbin, wówczas już nie pierwszej młodości, a nawet starszawy, uchodził za człowieka statecznego, opromieniał go poza tym nimb przebytego męczeństwa. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Dolina Issy, 1955 |
Składnia
+ | opromieniać | + |
KOGO/CO
|
|
+ | opromieniać | + |
(CZYM)
|
3. życie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | uprzyjemniać |
Cytaty
Urok ust twych opromienia życie me. źródło: NKJP: Małgorzata Powązka: Ponadczasowy przepis na idola, Dziennik Zachodni, 2002-05-16 |
|
Choćby się waliło i paliło, choćby nie było na chleb, to zawsze w środę musiało się znaleźć dziesięć złotych na kupon. Zabawa w milionerów zaczynała się w piątek po południu. Od piątku nasze życie opromieniała nadzieja. źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010 |
|
Jesteś gwiazdą, która opromienia moje życie… Czy zechcesz zostać moją żoną? źródło: Internet: polki.pl |
Składnia
+ | opromieniać | + |
CO
|
|
+ | opromieniać | + |
(KOMU)
|