Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | widny |
widny |
widny |
widne |
widna |
D. | widnego |
widnego |
widnego |
widnego |
widnej |
C. | widnemu |
widnemu |
widnemu |
widnemu |
widnej |
B. | widnego |
widnego |
widny |
widne |
widną |
N. | widnym |
widnym |
widnym |
widnym |
widną |
Ms. | widnym |
widnym |
widnym |
widnym |
widnej |
W. | widny |
widny |
widny |
widne |
widna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | widni |
widni |
widne |
widne |
D. | widnych |
widnych |
widnych |
widnych |
C. | widnym |
widnym |
widnym |
widnym |
B. | widnych |
widnych |
widnych |
widne |
N. | widnymi |
widnymi |
widnymi |
widnymi |
Ms. | widnych |
widnych |
widnych |
widnych |
W. | widni |
widni |
widne |
widne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | widniejszy |
widniejszy |
widniejszy |
widniejsze |
widniejsza |
D. | widniejszego |
widniejszego |
widniejszego |
widniejszego |
widniejszej |
C. | widniejszemu |
widniejszemu |
widniejszemu |
widniejszemu |
widniejszej |
B. | widniejszego |
widniejszego |
widniejszy |
widniejsze |
widniejszą |
N. | widniejszym |
widniejszym |
widniejszym |
widniejszym |
widniejszą |
Ms. | widniejszym |
widniejszym |
widniejszym |
widniejszym |
widniejszej |
W. | widniejszy |
widniejszy |
widniejszy |
widniejsze |
widniejsza |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | widniejsi |
widniejsi |
widniejsze |
widniejsze |
D. | widniejszych |
widniejszych |
widniejszych |
widniejszych |
C. | widniejszym |
widniejszym |
widniejszym |
widniejszym |
B. | widniejszych |
widniejszych |
widniejszych |
widniejsze |
N. | widniejszymi |
widniejszymi |
widniejszymi |
widniejszymi |
Ms. | widniejszych |
widniejszych |
widniejszych |
widniejszych |
W. | widniejsi |
widniejsi |
widniejsze |
widniejsze |
Pochodzenie
psł. *vidьnъ 'dający się widzieć, widzialny, widoczny; pełen światła, dobrze oświetlony, jasny'
Od: psł. *vidъ 'widzenie; to, co widać', z przyrostkiem *-ьnъ.
1. jasny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Połączenia
- widny pokój; widna noc; widne miejsce, mieszkanie, pomieszczenie; stanowisko
- widny i czysty, widny i przestronny, widny i słoneczny; obszerny i widny
Cytaty
Noc była bardzo widna. Olbrzymi księżyc w pełni zdawał się dotykać ciemnej linii lasu. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963 |
|
Szefowa wołomińskiej Biblioteki Pedagogicznej cieszy się, że czytelnikom podoba się nowe, widne i przestronne pomieszczenie. źródło: NKJP: A.B.: Biblioteka Pedagogiczna zaprasza!, Wieści Podwarszawskie, 2009-11-08 |
|
Owego roku, gdy Aniela Grządek zdecydowała zaopiekować się dziewięcioletnią Urszulą, jedną z pierwszych inwestycji, jakie poczyniła, była zamiana ciasnego pokoiku na parterze na obszerniejszy lokal z dwoma widnymi pokojami - tak by dziewczynka miała własny kąt do nauki. źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006 |
|
Ananasowca najlepiej umieścić na widnym stanowisku, doskonale będzie się do tego nadawał parapet od południowej strony mieszkania. źródło: NKJP: Bartosz Trzebiatowski: Ananasowiec, Polska Głos Wielkopolski, 2006-06-08 |
2. z oknem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli
Połączenia
- widna kuchnia
Cytaty
[...] absurdem jest na przykład 2-procentowy dodatek za posiadanie widnej kuchni [...]. I tak mamy 2% dodatku za posiadanie kuchni z oknem, natomiast nie ma obniżki za kuchnię ciemną. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 16.03.1995 |
|
Każdy z nas chciałby mieć stumetrowe mieszkanie z widną łazienką, ale... no właśnie, co zrobić, gdy stać nas na niespełna trzydziestometrowe, z wnęką kuchenną? źródło: NKJP: Anna Nalewajska: Mieszkanie, Życie Warszawy nr 20/02, 2002 |
|
Lokal mieszkalny składa się z dwóch pokoi, widnej kuchni, łazienki z wc, balkonu oraz przedpokoju. źródło: Internet: abcnieruchomosci.org |
3. widoczny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
synonimy: | widoczny, widzialny | |
antonimy: | niewidoczny |
Cytaty
[...] z tych małych, świerkowych choinek po latach wyrosły czarne, samotne, widne z daleka na horyzoncie piramidy świerków [...]. źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabel: opowiadania i reportaże, 2007 |
|
Słońce zaszło już za widnymi z daleka murami Aix i winnice okryły się ciemnością [...]. źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003 |