UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

plereza

Chronologizacja

1828, Kuryer Litewski, nr 135, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. plereza
plerezy
D. plerezy
plerez
C. plerezie
plerezom
B. plerezę
plerezy
N. plerezą
plerezami
Ms. plerezie
plerezach
W. plerezo
plerezy

Pochodzenie

fr. pleureuse 'płaczka'

1. pióro

Definicja

pióro strusie dawniej przypinane do ronda damskiego kapelusza

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pióro

Cytaty

Taka plereza, przypięta do kapelusza, spływająca poza ramiona, upodabniała kobietę do jakiegoś skrzydlatego bóstwa.

źródło: Zofia Ordyńska: To już prawie sto lat. Pamietnik aktorki, 1970 (books.google.pl)

[...] tego szczególnego dnia pragnęła włożyć nową suknię z czarnego aksamitu z linearnymi aplikacjami [...], do tego czarny kapelusz z szerokim rondem, z bogatą plerezą [...].

źródło: Sylwia Zientek: Hotel Varsovie, 2018 (books.google.pl)

Z ogromnych kapeluszy ze strusią plerezą lub rajskim ptakiem zwisają tiulowe woalki w ciemniejsze rzuciki, które układa się przed wyjściem w lustrze tak, by jeden wypadał powyżej końca nosa, jeden na brodzie a dwa symetrycznie na policzkach.

źródło: Stanisław Broniewski: Kopiec wspomnień, 1959 (books.google.pl)

Mówiliśmy już o zgodnej z założeniami ówczesnej sztuki lekkości i kolorystyce kapeluszy, które zdobiono kwiatami lub piórami (secesyjnej linii odpowiadały zwłaszcza wijące się fryzowane strusie pióra - plerezy).

źródło: Anna Sieradzka: Peleryna, tren i konfederatka. O modzie i sztuce polskiego modernizmu, 1991 (books.google.pl)

2. fryzura

Definicja

fryzura charakteryzująca się tym, że z tyłu głowy prawa i lewa strona włosów stykają się pośrodku, a dłuższe włosy z przodu, zwinięte w lok, lekko zwisają nad czołem; szczególnie popularna w latach 50. XX w.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kaczy kuper
hiperonimy:  fryzura

Cytaty

Był to duży przystojniak i modniś. Krucza, lśniąca brylantyną plereza jak hełm przylegała do czaszki, maślane oczy i wydatna szczęka brutala czyniły go obiektem westchnień wielu kobiet.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

W bujnym rozkwicie swej dojrzałej młodości, z czarną rozmierzwioną plerezą na głowie i piersiach, w koszuli malowniczo rozchełstanej biegł z gracją po tej łące, stopami ledwie muskał murawę [...].

źródło: NKJP: Robert Urbański, Jacek Kondracki: Operacja „Dunaj”, 2009

Na koncerty [...] przychodzi tłum wielobarwny: punkowcy, skinheadzi, piłkarscy kibole, dziewczyny z fryzurami „na małpę” i chłopaki z plerezami [...].

źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Ostra psycho ska, Polityka, 2003-03-08

3. taśma

Definicja

pasek materiału w białym kolorze, dawniej naszywany na damską suknię jako symboliczna oznaka żałoby po czyjejś śmierci

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie ozdoby i dodatki

Cytaty

Szeroka plereza z krepy angielskiej otacza suknię naokoło [...].

źródło: Internet: czasemancypantek.pl

Data ostatniej modyfikacji: 25.09.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj