UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

słonina

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. słonina
słoniny
D. słoniny
słonin
C. słoninie
słoninom
B. słoninę
słoniny
N. słoniną
słoninami
Ms. słoninie
słoninach
W. słonino
słoniny

1. tłuszcz

Definicja

znajdujący się pod skórą zwierzęcia tłuszcz, który jest używany jako surowiec lub produkt spożywczy i ma postać grubych białych płatów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  tłuszcz

Połączenia

  • gruba, świeża; stopiona, topiona, wędzona słonina
  • chleb i słonina, słonina i boczek, słonina i cebula, słonina i mięso, smalec i słonina
  • kawał, kawałek, kilogram, połeć słoniny
  • skórka od słoniny
  • chleb, pierogi, ziemniaki ze słoniną
  • jajecznica na słoninie
  • słonina skwierczy
  • jeść słoninę
  • kraszony, nadziewany słoniną

Cytaty

Mama przynosiła ze wsi jajka i masło, słoninę, kaszę, mąkę, kartofle, marchew i buraki, czasem trochę kiełbasy.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Kraszenie kartofli słoniną było - poza okresem świąt Bożego Narodzenia i Wielkiej Nocy - rzadkością wśród biedniejszych rodzin chłopskich [...].

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

Całą okupację codziennie kursowałem na trasie Warszawa-Karczew, dowożąc po kilkadziesiąt kilogramów słoniny, którą żona moja sprzedawała w okolicy bazaru na Koszykach.

źródło: NKJP: U nas, na Hożej, Gazeta Wyborcza, 1994-08-17

Kiedyś mała Zosia pod nieobecność rodziców zjadła jajecznicę na słoninie, bo zapomniała o poście.

źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Po co post, Polityka, nr 2337, 2002-02-16

2. podeszwa

Definicja

jasna gruba podeszwa buta, która wyglądem przypomina słoninę - tłuszcz

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie rodzaje i części ubrań

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  podeszwa

Połączenia

  • buty na słoninie

Cytaty

Kraciaste amerykańskie marynary i wąskie spodnie, kolorowe mokasyny na grubej kauczukowej słoninie, skarpetki w paski, brylantynowane plerezy w jaskółkę i zachodnie tańce-łamańce [...].

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Czy Leopold Tyrmand w butach na słoninie, kolorowych skarpetkach, wywatowanej marynarce i ze starannie przylizaną plerezą wśród siermiężnej rzeczywistości 1954 roku był awangardowy?

źródło: NKJP: Moda, Gazeta Wyborcza, 1993-03-12

Charakterystyczne były zamszowe buty na grubej podeszwie, zwanej słoniną.

źródło: NKJP: Rodzina Niewodniczańskiego, Dziennik Polski, 2001-01-05

Data ostatniej modyfikacji: 27.07.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj