UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nachwalić się

Chronologizacja

1665, KorBa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nachwalę się
nachwalimy się
2 os. nachwalisz się
nachwalicie się
3 os. nachwali się
nachwalą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nachwaliłem się
+(e)m się nachwalił
nachwaliłam się
+(e)m się nachwaliła
nachwaliłom się
+(e)m się nachwaliło
nachwaliliśmy się
+(e)śmy się nachwalili
nachwaliłyśmy się
+(e)śmy się nachwaliły
2 os. nachwaliłeś się
+(e)ś się nachwalił
nachwaliłaś się
+(e)ś się nachwaliła
nachwaliłoś się
+(e)ś się nachwaliło
nachwaliliście się
+(e)ście się nachwalili
nachwaliłyście się
+(e)ście się nachwaliły
3 os. nachwalił się
nachwaliła się
nachwaliło się
nachwalili się
nachwaliły się

bezosobnik: nachwalono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nachwalmy się
2 os. nachwal się
nachwalcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nachwaliłbym się
bym się nachwalił
nachwaliłabym się
bym się nachwaliła
nachwaliłobym się
bym się nachwaliło
nachwalilibyśmy się
byśmy się nachwalili
nachwaliłybyśmy się
byśmy się nachwaliły
2 os. nachwaliłbyś się
byś się nachwalił
nachwaliłabyś się
byś się nachwaliła
nachwaliłobyś się
byś się nachwaliło
nachwalilibyście się
byście się nachwalili
nachwaliłybyście się
byście się nachwaliły
3 os. nachwaliłby się
by się nachwalił
nachwaliłaby się
by się nachwaliła
nachwaliłoby się
by się nachwaliło
nachwaliliby się
by się nachwalili
nachwaliłyby się
by się nachwaliły

bezosobnik: nachwalono by się

bezokolicznik: nachwalić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nachwaliwszy się

gerundium: nachwalenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nachwalenie się
nachwalenia się
D. nachwalenia się
nachwaleń się
C. nachwaleniu się
nachwaleniom się
B. nachwalenie się
nachwalenia się
N. nachwaleniem się
nachwaleniami się
Ms. nachwaleniu się
nachwaleniach się
W. nachwalenie się
nachwalenia się

Pochodzenie

Zob. chwalić

1. samego siebie

Definicja

powiedzieć wiele dobrego o swoich osiągnięciach, zaletach lub posiadanych przedmiotach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

W dziesięciominutowym mniej więcej wykładzie nachwaliłem się tyle, ile powinien był wiedzieć, by odnieść się do mnie z sympatią. Słuchał taktownie, ale niewzruszenie, i nie sposób było wyczytać z jego twarzy, jakie wrażenie wywarły moje słowa.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962

[...] nachwalił się kumplom, co to on nie robi [...].

źródło: Internet: wizaz.pl

– Ale sum! Jak wieprz [...]? – z dumą pokazał swego „wieprza” Walcmistrz. Jorguś jednak nie dał mu się nim nachwalić, żądając dla siebie wyłączności w podziwie.

źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002

Nachwaliła się, jakie to ma wspaniałe dzieci [...], że nikt takich nie ma.

źródło: Internet: klub.senior.pl

Składnia

bez ograniczeń + nachwalić się +
(CZEGO) + (KOMU)
bez ograniczeń + nachwalić się +
ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
bez ograniczeń + nachwalić się +
(CZYM) + (KOMU)

2. nie móc się nachwalić

Definicja

powiedzieć o kimś lub o czymś dużo dobrego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nachwalić

Połączenia

  • dość nachwalić się
  • nie móc nachwalić się

Cytaty

Wynajął pokój [...] młodej, zagubionej dziewczynie. Nachwalić się jej nie mógł. Śniadanie mu do łóżka przynosiła. „Słodki dziaduniu” - tak go nazywała.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

- Wnuczek nie pije, nie pali, uczy się w szkole pomaturalnej i pracuje, żeby zarobić na swoje wydatki - kobieta nie może się nachwalić chłopaka.

źródło: NKJP: A.B.: Bez domu, bez litości, Wieści Podwarszawskie, 2001-11-11

Na jedno danie podano pierogi. Okazały się wyborne, ale choć smakowały wszystkim, nikomu nie smakowały tak, jak Mickiewiczowi. Nie mógł się ich dość nachwalić, a wychwalając je, tak się unosił nad nimi, nad ich smakiem, ich delikatnością etc. etc., że aż mu w końcu Bohdan Zalewski zwrócił uwagę [...].

źródło: NKJP: Wiesław Wodecki: W sprawie pierogów, Gazeta Wrocławska, 2003-01-03

[...] była najsympatyczniejszą osóbką, jaką w życiu spotkałam. Nikt też do tej pory nie nachwalił się tak moich włosów, że zadbane, śliskie, piękny kolor [...]. No, było bardzo słodko i uroczo.

źródło: Internet: kattastudio.pl

Jak bardzo nachwalił się swojego szefa? Wystarczy przeczytać fragmenty z przygotowanego przez nich pisma: „Dzięki jego wiedzy, doświadczeniu zawodowemu oraz cechom osobowościowym z zadania tego wywiązywał się i wywiązuje wzorcowo” [...].

źródło: Bartłomiej Łęczek: Sam sobie napisał wniosek o awans na generała?, Fakt, 2013-04-30 (fakt.pl)

Składnia

bez ograniczeń + nachwalić się +
KOGO/CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 03.11.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj