UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

winszować

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. winszuję
winszujemy
2 os. winszujesz
winszujecie
3 os. winszuje
winszują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. winszowałem
+(e)m winszował
winszowałam
+(e)m winszowała
winszowałom
+(e)m winszowało
winszowaliśmy
+(e)śmy winszowali
winszowałyśmy
+(e)śmy winszowały
2 os. winszowałeś
+(e)ś winszował
winszowałaś
+(e)ś winszowała
winszowałoś
+(e)ś winszowało
winszowaliście
+(e)ście winszowali
winszowałyście
+(e)ście winszowały
3 os. winszował
winszowała
winszowało
winszowali
winszowały

bezosobnik: winszowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę winszował
będę winszować
będę winszowała
będę winszować
będę winszowało
będę winszować
będziemy winszowali
będziemy winszować
będziemy winszowały
będziemy winszować
2 os. będziesz winszował
będziesz winszować
będziesz winszowała
będziesz winszować
będziesz winszowało
będziesz winszować
będziecie winszowali
będziecie winszować
będziecie winszowały
będziecie winszować
3 os. będzie winszował
będzie winszować
będzie winszowała
będzie winszować
będzie winszowało
będzie winszować
będą winszowali
będą winszować
będą winszowały
będą winszować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. winszujmy
2 os. winszuj
winszujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. winszowałbym
bym winszował
winszowałabym
bym winszowała
winszowałobym
bym winszowało
winszowalibyśmy
byśmy winszowali
winszowałybyśmy
byśmy winszowały
2 os. winszowałbyś
byś winszował
winszowałabyś
byś winszowała
winszowałobyś
byś winszowało
winszowalibyście
byście winszowali
winszowałybyście
byście winszowały
3 os. winszowałby
by winszował
winszowałaby
by winszowała
winszowałoby
by winszowało
winszowaliby
by winszowali
winszowałyby
by winszowały

bezosobnik: winszowano by

bezokolicznik: winszować

imiesłów przysłówkowy współczesny: winszując

gerundium: winszowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. winszowanie
winszowania
D. winszowania
winszowań
C. winszowaniu
winszowaniom
B. winszowanie
winszowania
N. winszowaniem
winszowaniami
Ms. winszowaniu
winszowaniach
W. winszowanie
winszowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: winszujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. winszujący
winszujący
winszujący
winszujące
winszująca
D. winszującego
winszującego
winszującego
winszującego
winszującej
C. winszującemu
winszującemu
winszującemu
winszującemu
winszującej
B. winszującego
winszującego
winszujący
winszujące
winszującą
N. winszującym
winszującym
winszującym
winszującym
winszującą
Ms. winszującym
winszującym
winszującym
winszującym
winszującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. winszujący
winszujący
winszujące
winszujące
D. winszujących
winszujących
winszujących
winszujących
C. winszującym
winszującym
winszującym
winszującym
B. winszujących
winszujących
winszujących
winszujące
N. winszującymi
winszującymi
winszującymi
winszującymi
Ms. winszujących
winszujących
winszujących
winszujących

odpowiednik aspektowy: powinszować

Pochodzenie

niem. wűnschen

1. sukcesu

Definicja

książk. 
gratulować

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  gratulować

Cytaty

Wszyscy winszowali Tomkowi odwagi i przytomności umysłu.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

[...] sprezentował swojej Sarze również parę pięknych brylantów. Kiedy mu winszowano, że jego połowica ma tak cenną ozdobę, z wrodzoną skromnością odpowiadał: - Niech sobie ma i niech sobie nosi.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2003

- Winszuję, drogi docencie... Jeszcze nie minął trzeci dzień, a pan osiągnął coś zasadniczego: już pan pojął specyfikę antropologii dziejowej tutejszych ludzi.

źródło: NKJP: Marian Pankowski: Fara na Pomorzu, 1997

Witam panów i winszuję zręczności.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957

Parafianom, którzy mu winszują, mówi: - Każdy dudek ma swój czubek.

źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert: Czarny ogród, 2007

Składnia

bez ograniczeń + winszować +
KOMU + CZEGO
bez ograniczeń + winszować +
KOMU + że ZDANIE

2. z okazji urodzin

Definicja

książk. 
składać komuś życzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  życzyć

Cytaty

Rodzina [...] złożyła sobie w wigilię życzenia. Kierując je do młodszego syna, dawniej życzyła wielkich wyników. Teraz raczej winszuje się zdrowia, bo jak znów pokazał miniony sezon, dla sportowca jest ono najważniejsze.

źródło: NKJP: Choinka w złotej tonacji, Dziennik Polski, 2000-12-27

Kolędnicy przychodzą pod drzwi, pukają i śpiewają kolędy, czekają, aż im ktoś otworzy. Przynoszą dobrą nowinę i winszują z okazji Nowego Roku.

źródło: NKJP: (ATA): Głoszą narodzenie Jezusa, Gazeta Krakowska, 2004-01-05

Biesiadowano do północy, a następnie składano sobie życzenia noworoczne. W Borucinie do dziś starsi mieszkańcy winszują sobie w dialekcie laskim, wykształconym z gwary morawskiej.

źródło: NKJP: Ireneusz Stajer: Sylwestrowe wróżby, Dziennik Zachodni, 2002-01-03

Składnia

bez ograniczeń + winszować +
(KOMU) + (CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 19.12.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj