UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rytuał

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

internac.

ang. ritual

niem. Ritual

ros. rituáł

z łac. rītuālis 'obrzędowy'

1. ceremoniał

Definicja

zespół ustalonych czynności powtarzanych podczas obrzędów religijnych, praktyk magicznych, uroczystości i przy okazji szczególnych wydarzeń

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ceremoniał, misterium

Połączenia

specjalny, swoisty; nowy, stary, święty, tradycyjny, ustalony, zwykły; comiesięczny, coroczny; plemienny, pogański, szamański rytuał; rytuał dworski, mieszczański; inicjacyjny; pogrzebowy, religijny
rytuał narzeczeństwa, zaślubin; składania ofiary
rytuał i praktyki (sakralne)
rytuał się odbywa
odprawiać, powtarzać rytuał

Cytaty

	Watykańska Kongregacja Kultu Bożego w 1969 roku zatwierdziła nowy rytuał mszalny dla Hindusów, dla Indii. Zamiast przyklękania - głęboki skłon. Podczas aktu pokuty i liturgii słowa - postawa klęcząca, w czasie której dotyka się czołem ziemi. źródło: NKJP: Mieczysław Maliński: Ale miałem ciekawe życie, 2007
	Obyczajowość i rytuał łowiecki jest bardzo bogaty. źródło: NKJP: eMKa: Kącik łowiecki w Częstochowskiej, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2004-03-18
	No cóż, ludzie od zawsze odprawiali specjalne rytuały dla odpędzenia śmierci. źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005
	[...] miejsca kultu wiązano ze źródełkami. Odwiedzając takie miejsca, uczestnicząc w różnego rodzaju rytuałach i modlitwach, pielgrzymi pili wodę ze źródełek i studni, a często zabierali ją ze sobą do domu. źródło: NKJP: Leszek Matela: Sekrety katedr i miejsc mocy: wiedza tajemna chrześcijańskich mistrzów, 2004
	Do głównych rytuałów Reiki należą: - mycie rąk przed terapią i po niej, - zdejmowanie metalowych rzeczy, - podziękowanie, - trzykrotne wygładzanie aury przed i po terapii, - 21 dni oczyszczania, - trzykrotna linia energetyczna, - trzykrotny masaż pleców. źródło: NKJP: Edward Rozumowski: Reiki: naturalna metoda uzdrawiania przez nakładanie rąk, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rytuał	rytuały
D.	rytuału	rytuałów
C.	rytuałowi	rytuałom
B.	rytuał	rytuały
N.	rytuałem	rytuałami
Ms.	rytuale	rytuałach
W.	rytuale	rytuały

2. codzienny

Definicja

ogół stałych czynności towarzyszących jakiemuś powtarzającemu się działaniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ceremoniał

Połączenia

codzienny, cotygodniowy, cowieczorny, poranny, wieczorny; swoisty, ustalony, własny, zwykły... rytuał
rytuał kąpieli, palenia, parzenia kawy, picia herbaty, zakupów...
celebrować; coś stanowi rytuał

Cytaty

Już po dwunastej, więc czas na miłe delektowanie się napojem, którego w dzieciństwie, a nawet we wczesnej młodości, nie znosił. Wtedy nie rozumiał swoich rodziców robiących rytuał ze zwyczajnego picia kawy.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007

Pierwsze spotkanie odbyło się w roku 1959. Szybko ustalił się rytuał zjazdów w dworku. Trzy, cztery razy w roku do Ożarowa przyjeżdżała śmietanka środowiska Znaku [...].

źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: MIEJSCA HISTORII, Gazeta Wyborcza, 1996-12-20

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rytuał	rytuały
D.	rytuału	rytuałów
C.	rytuałowi	rytuałom
B.	rytuał	rytuały
N.	rytuałem	rytuałami
Ms.	rytuale	rytuałach
W.	rytuale	rytuały

Składnia

rytuał

CZEGO

3. zwierząt

Definicja

ogół zachowań zwierząt charakterystycznych dla danego gatunku w określonej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

rytuał godowy
rytuał zalotów

Cytaty

	[...] cały rytuał związany że strzykaniem kocury wykonują niezależnie od stanu pęcherza moczowego. Nawet jeśli jest on całkowicie pusty, samce i tak odwracają się, podnoszą ogon i po prostu markują oddawanie moczu. źródło: NKJP: Jacek P. Narożniak: Kłopotliwy zwyczaj, Kot, 2006-01
	Ustalony i właściwy każdemu gatunkowi rytuał zalotów pozwala uniknąć pomyłki w doborze partnera. Pawi samiec może być wspaniały, dorodny, pięknie „mówić”, ale jeśli nie ma odpowiedniego ogona, nie ma szans u samicy! źródło: NKJP: Z Hanną i Antonim Gucwińskimi; Dariusz Kilian: ANIMAL PLANET, CKM, 1999
	Pierwsze do starych gniazd przylecą samce, by wabić za nimi podążające samice. Podczas rytuału godowego samiec przekaże swojej wybrance symboliczną gałązkę, na znak gotowości rozpoczęcia wspólnego gniazdowania. źródło: NKJP: (RL): Czapli Wierch w gminie Osiek, Dziennik Tczewski, 1999-11-05
	U samców niektórych gatunków toki przybierają formy kunsztownych ceremonii, jak na przykład u dropi czy żurawi; zadziornych pojedynków kogutów, [...]lubo rytuałem wiernopoddańczych gestów jak u samców kormoranów albo czapli. źródło: NKJP: Stefan Maciejewski: SKRZYDLATE MACIERZYŃSTWO, Przekrój, 1995

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rytuał	rytuały
D.	rytuału	rytuałów
C.	rytuałowi	rytuałom
B.	rytuał	rytuały
N.	rytuałem	rytuałami
Ms.	rytuale	rytuałach
W.	rytuale	rytuały

Składnia

	+	rytuał	+	CZEGO
	+	rytuał	+	JAKI

4. księga

Definicja

rel.

księga liturgiczna z zasadami odprawiania obrzędów religijnych oraz z tekstami modlitw towarzyszących obrzędom

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Cytaty

Dziewczyna natychmiast rzuciła się na ziemię i zaczęła wrzeszczeć. Tarzała się po podłodze i krzyczała, zawodziła tak głośno, że słychać to było w pobliskich pomieszczeniach. Papież otworzył rytuał egzorcyzmów i zaczął się modlić.

źródło: NKJP: Paweł Zuchniewicz: Jan Paweł II: „Będę szedł naprzód”. Powieść biograficzna, 2009

Nie zachował się znów żaden opis uroczystości, znamy jednakże akta porządkujące przebieg koronacji. Podstawowym był OrdoRomanus, rytuał rzymski, napisany w VI w., w czasach ojca kościoła, papieża Grzegorza Wielkiego.

źródło: NKJP: Mamy króla, Dziennik Polski - Magazyn, 2003-04-17

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rytuał	rytuały
D.	rytuału	rytuałów
C.	rytuałowi	rytuałom
B.	rytuał	rytuały
N.	rytuałem	rytuałami
Ms.	rytuale	rytuałach
W.	rytuale	rytuały

Data ostatniej modyfikacji: 18.10.2013