UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kazanie

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. kazać

1. w kościele

Definicja

przemowa na temat związany z nauczaniem Kościoła wygłaszana przez duchownego do wiernych zwykle w czasie mszy

Noty o użyciu

Używany w nazwach własnych, np. Kazanie na Górze, Kazania spod Turbacza, Kazania sejmowe, Kazania średniowieczne, Kazania świętokrzyskie, Kazanie Skargi.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Połączenia

  • całe; coniedzielne, niedzielne; długie, krótkie, najkrótsze; dobre, piękne, płomienne, słynne, wspaniałe; antysemickie, okolicznościowe, patriotyczne, polityczne; jasnogórskie; dzisiejsze, XV-wieczne; gotowe; polskie kazania; kazania łacińskie; maryjne, pasyjne, pogrzebowe, wielkopostne; radiowe
  • kazanie jakiegoś arcybiskupa, jakiegoś biskupa, jakiegoś kardynała, jakiegoś księdza, jakiegoś papieża, jakiegoś pastora, jakiegoś proboszcza, jakiegoś prymasa; kazania Jana Pawła II, Wojtyły...
  • kazania dla dzieci (i młodzieży); kazania do ludzi, do wiernych
  • kazanie na święto Trzech Króli, na uroczystość Narodzenia NMP, na Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny...; na jakiś temat
  • kazanie o Miłosierdziu Bożym, o Najświętszym Sakramencie, o wierze człowieka...; kazanie w jakimś kościele, w jakimś meczecie, w jakiejś świątyni
  • modlitwy i kazania, pieśni i kazania; kazania i homilie, kazania i konferencje, kazania i nabożeństwa; kazania i przemówienia
  • cytat, słowa z kazania
  • słuchać, wysłuchać / wysłuchiwać kazania
  • głosić, mówić, rozpocząć, wygłosić / wygłaszać kazanie;
  • przygotowanie kazania
  • mówić, powiedzieć o czymś podczas kazania
  • mówić, powiedzieć o czymś w kazaniu

Cytaty

Papież poświęcił naszemu kontynentowi bardzo wiele miejsca w swych encyklikach, kazaniach i przemówieniach.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997

Wysiłek księdza, aby kazania i homilie były wyrażone pięknym i czystym literackim językiem, jest znakiem jego miłości do Słowa Bożego oraz do ludzi, którym je przepowiada.

źródło: NKJP: Jan Paulas, Cezary Sękalski: Oni nas stworzyli, 2002

Gdyby Jezus w czasie swojej trzyletniej działalności nauczycielskiej nie powiedział ani jednego kazania, ani jednej przypowieści, a tylko uzdrawiał - [...] - to by i tak głosił Boga, który jest Miłością.

źródło: NKJP: Maliński Mieczysław ks.: Zamyślenia, 1998

Ksiądz bardzo pięknie zakończył kazanie: Bądź apostołem, to twoje zadanie.

źródło: NKJP: Tomasz Raczek: Pies na telewizję, 1999

Wspaniałe kazania, które wygłaszał, ściągały do kościoła tłumy młodych ludzi. Sam Karol Wojtyła nazywał je „konferencjami”; odbywały się w każdy czwartek przy bocznym ołtarzu.

źródło: NKJP: (G): Był dla nich Wujkiem, Dziennik Polski -- Kraj, 1999-05-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kazanie
kazania
D. kazania
kazań
C. kazaniu
kazaniom
B. kazanie
kazania
N. kazaniem
kazaniami
Ms. kazaniu
kazaniach
W. kazanie
kazania

2. pouczanie

Definicja

długie i nachalne pouczanie kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  morały

Połączenia

  • prawić kazanie

Cytaty

Żeby rozluźnić więzy, wyjechała z domu, który według ojca był dla niej rajem. Nie miała zamiaru dłużej wysłuchiwać kazań na temat tego, co, jak i kiedy powinna robić dziewczyna z takiej rodziny. Takiej, znaczyło bogatej.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wielką miłość tanio sprzedam, 2003

Jednak największą zaletą Teddy'ego było to, że każdy mógł przyjść do niego w środku nocy i opowiedzieć o swoim smutnym życiu. Nie prawił nikomu kazań, nie pocieszał, nie miał ukrytego w rękawie panaceum na ich kłopoty. Po prostu słuchał.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Pogoda dla wszystkich, 2003

Miała wielkie serce, masę energii i mnóstwo zdrowego rozsądku. Bez kazań i zbędnych sentymentów w trudnych chwilach zawsze popychała Helenę w dobrą stronę.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska, Piotr Pietucha: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2007

Prezesi podpisują obietnice omawiania księgarskich nowości w „najpopularniejszym medium”, ratując tym podupadające czytelnictwo. Będą nudne pięciominutowe kazania z telewizyjnej ambony o kulturze i książkach.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Polka, 2001

W domu Falandyszów nie wygłasza się kazań, nie moralizuje się, dzieci mają swobodę obserwacji świata, by samodzielnie nauczyć się odróżniać dobro od zła.

źródło: NKJP: On zarabia, ona rządzi, Dziennik Polski - Magazyn, 1998-04-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kazanie
kazania
D. kazania
kazań
C. kazaniu
kazaniom
B. kazanie
kazania
N. kazaniem
kazaniami
Ms. kazaniu
kazaniach
W. kazanie
kazania

Frazeologizmy

ktoś siedzi jak na tureckim kazaniu
Data ostatniej modyfikacji: 08.05.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj