UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

upośledzenie

Chronologizacja

SJPXVII, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od: upośledzić

1. choroba

Definicja

ograniczony rozwój psychiczny lub fizyczny związany z nieprawidłowym funkcjonowaniem jakiegoś układu organizmu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:  niedorozwój
hiperonimy:  niepełnosprawność

Połączenia

  • głębokie, lekkie, trwałe; fizyczne, intelektualne, psychiczne, rozwojowe, umysłowe upośledzenie
  • upośledzenie dziecka, płodu; mózgu, narządu, odporności, ruchu, słuchu, układu jakiegoś, wzroku; czynności czegoś, funkcji czegoś, sprawności czegoś
  • powód, przyczyna, rodzaj, stopień, typ upośledzenia; zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS), wirus upośledzenia odporności (HIV)
  • dzieci z, ludzie z, osoby z, uczniowie z upośledzeniem
  • coś powoduje upośledzenie
  • coś prowadzi do upośledzenia

Cytaty

Upośledzenie fizyczne skazywało go na bezruch.

źródło: NKJP: (PK): Uśmiech Kamila, Dziennik Polski, 2000-12-07

Dotychczas dzieci upośledzone umysłowo mogły się kształcić w szkołach lub ośrodkach specjalnych. Jeśli pozwalał na to stopień upośledzenia uczyły się w domu.

źródło: NKJP: (syp): Oświęcim - Rusza ośrodek, Dziennik Polski, 2001-11-27

Uszkodzenie genu [...] powodowało upośledzenie zachowań macierzyńskich u wszystkich samic.

źródło: NKJP: Agnieszka Fedorczyk, Małgorzata T. Załoga: Naukowcy udowodnili na myszach, że mężczyźni są potrzebni, Gazeta Wyborcza, 1999-04-09

Pacjenci często bagatelizują nieznaczne odchylenia od normy w badaniach poziomu kreatyniny krwi [...], gdy tymczasem mogą one oznaczać upośledzenie pracy nerek.

źródło: NKJP: Ewa Dubois: Przyszli się zbadać, nim będzie za późno, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. upośledzenie
upośledzenia
D. upośledzenia
upośledzeń
C. upośledzeniu
upośledzeniom
B. upośledzenie
upośledzenia
N. upośledzeniem
upośledzeniami
Ms. upośledzeniu
upośledzeniach
W. upośledzenie
upośledzenia

Składnia

bez ograniczeń + upośledzenie +
JAKI
bez ograniczeń + upośledzenie +
CZEGO

2. społeczeństwa

Definicja

opóźnienie w rozwoju społecznym, gospodarczym lub kulturowym, które powoduje nieprawidłowe funkcjonowanie tych dziedzin w państwie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zacofanie
antonimy:  postęp, rozwój

Połączenia

  • ekonomiczne, finansowe, materialne, polityczne, społeczne upośledzenie
  • upośledzenie chłopów, ludu, mas; wsi

Cytaty

Znane jest powszechnie upośledzenie wsi w dziedzinie opieki zdrowotnej, oświaty oraz pogłębianie się różnic w dostępie do oświaty między młodzieżą wiejską a miejską [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 19.02.1993

Romowie dostrzegli potrzebę zorganizowania organizacji, bo doświadczyli swojego upośledzenia politycznego, bezradności i bezsilności w sytuacji zagrożenia.

źródło: NKJP: Grzegorz Polak: Nadal czujemy się zagrożeni, Gazeta Wyborcza, 1992-12-01

Socjalizm nie zniósł społecznego ekonomicznego i politycznego upośledzenia chłopów polskich.

źródło: NKJP: Włodzimierz Puliński: Rolnictwo rodzinne w Polsce od gospodarki nakazowo-rozdzielczej do rynkowej, 2000

Jak wykazały analizy [...], niemal połowa bezrobotnych nie czuje upośledzenia swojej sytuacji materialnej.

źródło: NKJP: Edmund Wnuk-Lipiński: Demokratyczna rekonstrukcja: z socjologii radykalnej zmiany społecznej, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. upośledzenie
upośledzenia
D. upośledzenia
upośledzeń
C. upośledzeniu
upośledzeniom
B. upośledzenie
upośledzenia
N. upośledzeniem
upośledzeniami
Ms. upośledzeniu
upośledzeniach
W. upośledzenie
upośledzenia

Składnia

bez ograniczeń + upośledzenie +
CZEGO
bez ograniczeń + upośledzenie +
JAKIE
Data ostatniej modyfikacji: 03.12.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj