Chronologizacja
Inne znaczenie: przyprawić solą'
Pochodzenie
1. zupę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie przyprawy, smaki
Połączenia
- przesolić mięso, obiad, potrawę, rybę, ziemniaki, zupę
Cytaty
|
[...] każda mama może mieć zły dzień. A to zupę przesoli, a to ziemniaków nie dogotuje... źródło: NKJP: Krzysztof Chaba: Ruskie z okienka, Gazeta Krakowska, 2004-04-24 |
|
|
Kupiłem małą golonkę i buraki, które pokroiłem w grube plastry. Wszystko zagotowałem, oczywiście przesoliłem i mocno przegotowałem. źródło: NKJP: Trenerska „dieta”, Dziennik Polski, 2006-04-08 |
|
|
Doprawianie ryb jest sprawą indywidualną. Kiedyś była taka teoria, że powinno się je solić na końcu smażenia, bo inaczej robią się twarde. To nieprawda, trzeba jedynie uważać, żeby nie przesolić. źródło: NKJP: Kuchnia poznańska, Gazeta Poznańska, 2001-12-15 |
|
|
Walczak poczuł dręczące pragnienie. Najwidoczniej obiad w stołówce był przesolony. źródło: NKJP: Zygmunt Zeydler-Zborowski: Czarny mercedes, 1958 |
|
|
Po przesolonej jajecznicy [...] zamówiłem pierwszy porządny posiłek tego dnia - średnio wypieczony befsztyk z bukietem warzyw i piwo. źródło: NKJP: Mirosław Tomaszewski: UGI, 2006 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przesolę |
przesolimy |
|||
| 2 os. |
przesolisz |
przesolicie |
|||
| 3 os. |
przesoli |
przesolą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przesoliłem +(e)m przesolił |
przesoliłam +(e)m przesoliła |
przesoliłom +(e)m przesoliło |
przesoliliśmy +(e)śmy przesolili |
przesoliłyśmy +(e)śmy przesoliły |
| 2 os. |
przesoliłeś +(e)ś przesolił |
przesoliłaś +(e)ś przesoliła |
przesoliłoś +(e)ś przesoliło |
przesoliliście +(e)ście przesolili |
przesoliłyście +(e)ście przesoliły |
| 3 os. |
przesolił |
przesoliła |
przesoliło |
przesolili |
przesoliły |
bezosobnik: przesolono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przesólmy |
|
| 2 os. |
przesól |
przesólcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przesoliłbym bym przesolił |
przesoliłabym bym przesoliła |
przesoliłobym bym przesoliło |
przesolilibyśmy byśmy przesolili |
przesoliłybyśmy byśmy przesoliły |
| 2 os. |
przesoliłbyś byś przesolił |
przesoliłabyś byś przesoliła |
przesoliłobyś byś przesoliło |
przesolilibyście byście przesolili |
przesoliłybyście byście przesoliły |
| 3 os. |
przesoliłby by przesolił |
przesoliłaby by przesoliła |
przesoliłoby by przesoliło |
przesoliliby by przesolili |
przesoliłyby by przesoliły |
bezosobnik: przesolono by
bezokolicznik: przesolić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przesoliwszy
gerundium: przesolenie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przesolenie |
przesolenia |
| D. | przesolenia |
przesoleń |
| C. | przesoleniu |
przesoleniom |
| B. | przesolenie |
przesolenia |
| N. | przesoleniem |
przesoleniami |
| Ms. | przesoleniu |
przesoleniach |
| W. | przesolenie |
przesolenia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: przesolony
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | przesolony |
przesolony |
przesolony |
przesolone |
przesolona |
| D. | przesolonego |
przesolonego |
przesolonego |
przesolonego |
przesolonej |
| C. | przesolonemu |
przesolonemu |
przesolonemu |
przesolonemu |
przesolonej |
| B. | przesolonego |
przesolonego |
przesolony |
przesolone |
przesoloną |
| N. | przesolonym |
przesolonym |
przesolonym |
przesolonym |
przesoloną |
| Ms. | przesolonym |
przesolonym |
przesolonym |
przesolonym |
przesolonej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | przesoleni |
przesoleni |
przesolone |
przesolone |
| D. | przesolonych |
przesolonych |
przesolonych |
przesolonych |
| C. | przesolonym |
przesolonym |
przesolonym |
przesolonym |
| B. | przesolonych |
przesolonych |
przesolonych |
przesolone |
| N. | przesolonymi |
przesolonymi |
przesolonymi |
przesolonymi |
| Ms. | przesolonych |
przesolonych |
przesolonych |
przesolonych |
odpowiednik aspektowy: przesalać
Inne uwagi
Zwykle imb
Składnia
|
+ | przesolić | + |
CO
|
2. przesadzić z czymś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ktoś przebrał miarę, przeholować, przesadzić |
Połączenia
- przesolić w żartach
- przesolić ze złośliwościami
Cytaty
|
Raz [...] dwóch gości poprztykało się o jedną panienkę. Niby nic, z tym że tym razem skończyło się to zejściem... Któryś [...] tuż przed kościołem zglanował konkurenta, jednak przesolił nieco, no i tamten kojfnął. źródło: NKJP: Dzieje wsi ogólnikowo i tendencyjnie, Brukowiec Ochlański, 2003 |
|
|
Autorzy tej produkcji niestety grubo przesolili. Nagromadzenie plugastw w tym filmie ma rozmiary monstrualne. źródło: NKJP: Henryk Tronowicz: Kuglarz nad kuglarze, Dziennik Bałtycki, 2000-03-17 |
|
|
Feluś spostrzegł, że przesolił z radością, i zrobił minę karawaniarza. źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002 |
|
|
[...] chyba przesoliłem w swoich krytycznych wypowiedziach na temat kościoła. źródło: Internet: moto-wiadomosci.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
przesolę |
przesolimy |
|||
| 2 os. |
przesolisz |
przesolicie |
|||
| 3 os. |
przesoli |
przesolą |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przesoliłem +(e)m przesolił |
przesoliłam +(e)m przesoliła |
przesoliłom +(e)m przesoliło |
przesoliliśmy +(e)śmy przesolili |
przesoliłyśmy +(e)śmy przesoliły |
| 2 os. |
przesoliłeś +(e)ś przesolił |
przesoliłaś +(e)ś przesoliła |
przesoliłoś +(e)ś przesoliło |
przesoliliście +(e)ście przesolili |
przesoliłyście +(e)ście przesoliły |
| 3 os. |
przesolił |
przesoliła |
przesoliło |
przesolili |
przesoliły |
bezosobnik: przesolono
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
przesólmy |
|
| 2 os. |
przesól |
przesólcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
przesoliłbym bym przesolił |
przesoliłabym bym przesoliła |
przesoliłobym bym przesoliło |
przesolilibyśmy byśmy przesolili |
przesoliłybyśmy byśmy przesoliły |
| 2 os. |
przesoliłbyś byś przesolił |
przesoliłabyś byś przesoliła |
przesoliłobyś byś przesoliło |
przesolilibyście byście przesolili |
przesoliłybyście byście przesoliły |
| 3 os. |
przesoliłby by przesolił |
przesoliłaby by przesoliła |
przesoliłoby by przesoliło |
przesoliliby by przesolili |
przesoliłyby by przesoliły |
bezosobnik: przesolono by
bezokolicznik: przesolić
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
przesoliwszy
gerundium: przesolenie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | przesolenie |
przesolenia |
| D. | przesolenia |
przesoleń |
| C. | przesoleniu |
przesoleniom |
| B. | przesolenie |
przesolenia |
| N. | przesoleniem |
przesoleniami |
| Ms. | przesoleniu |
przesoleniach |
| W. | przesolenie |
przesolenia |
odpowiednik aspektowy: przesalać
Składnia
|
|
+ | przesolić | + |
(z CZYM | w CZYM)
|