Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
pełgam |
pełgamy |
|||
| 2 os. |
pełgasz |
pełgacie |
|||
| 3 os. |
pełga |
pełgają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pełgałem +(e)m pełgał |
pełgałam +(e)m pełgała |
pełgałom +(e)m pełgało |
pełgaliśmy +(e)śmy pełgali |
pełgałyśmy +(e)śmy pełgały |
| 2 os. |
pełgałeś +(e)ś pełgał |
pełgałaś +(e)ś pełgała |
pełgałoś +(e)ś pełgało |
pełgaliście +(e)ście pełgali |
pełgałyście +(e)ście pełgały |
| 3 os. |
pełgał |
pełgała |
pełgało |
pełgali |
pełgały |
bezosobnik: pełgano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę pełgał będę pełgać |
będę pełgała będę pełgać |
będę pełgało będę pełgać |
będziemy pełgali będziemy pełgać |
będziemy pełgały będziemy pełgać |
| 2 os. |
będziesz pełgał będziesz pełgać |
będziesz pełgała będziesz pełgać |
będziesz pełgało będziesz pełgać |
będziecie pełgali będziecie pełgać |
będziecie pełgały będziecie pełgać |
| 3 os. |
będzie pełgał będzie pełgać |
będzie pełgała będzie pełgać |
będzie pełgało będzie pełgać |
będą pełgali będą pełgać |
będą pełgały będą pełgać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
pełgajmy |
|
| 2 os. |
pełgaj |
pełgajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
pełgałbym bym pełgał |
pełgałabym bym pełgała |
pełgałobym bym pełgało |
pełgalibyśmy byśmy pełgali |
pełgałybyśmy byśmy pełgały |
| 2 os. |
pełgałbyś byś pełgał |
pełgałabyś byś pełgała |
pełgałobyś byś pełgało |
pełgalibyście byście pełgali |
pełgałybyście byście pełgały |
| 3 os. |
pełgałby by pełgał |
pełgałaby by pełgała |
pełgałoby by pełgało |
pełgaliby by pełgali |
pełgałyby by pełgały |
bezosobnik: pełgano by
bezokolicznik: pełgać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
pełgając
gerundium: pełganie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | pełganie |
pełgania |
| D. | pełgania |
pełgań |
| C. | pełganiu |
pełganiom |
| B. | pełganie |
pełgania |
| N. | pełganiem |
pełganiami |
| Ms. | pełganiu |
pełganiach |
| W. | pełganie |
pełgania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: pełgający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | pełgający |
pełgający |
pełgający |
pełgające |
pełgająca |
| D. | pełgającego |
pełgającego |
pełgającego |
pełgającego |
pełgającej |
| C. | pełgającemu |
pełgającemu |
pełgającemu |
pełgającemu |
pełgającej |
| B. | pełgającego |
pełgającego |
pełgający |
pełgające |
pełgającą |
| N. | pełgającym |
pełgającym |
pełgającym |
pełgającym |
pełgającą |
| Ms. | pełgającym |
pełgającym |
pełgającym |
pełgającym |
pełgającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | pełgający |
pełgający |
pełgające |
pełgające |
| D. | pełgających |
pełgających |
pełgających |
pełgających |
| C. | pełgającym |
pełgającym |
pełgającym |
pełgającym |
| B. | pełgających |
pełgających |
pełgających |
pełgające |
| N. | pełgającymi |
pełgającymi |
pełgającymi |
pełgającymi |
| Ms. | pełgających |
pełgających |
pełgających |
pełgających |
Pochodzenie
Może gwarowe przeinaczenie pierwotnego bełkać blkati (Bańk).
1. płomień
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- ogień, płomień pełga (po czymś)
Cytaty
|
Przed świętą Solomoni pełgają ogniki cieniutkich świeczek. Nędzny kościółek nie ma poza tym innego oświetlenia. źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997 |
|
|
Odwracałaś wzrok ku pełgającemu na kominku ogniowi [...]. źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998 |
|
|
[...] płomień nie szalał już i nie trzeszczał, pełgał jeszcze tylko po kupie drewna. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
|
Szliśmy przez pogorzelisko, czując gorąco promieniujące z ziemi, oddychając zapachem węgla i spalonych liści. Widzieliśmy żarzące się kłody z pełgającymi po nich rubinowymi pręgami. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |
Składnia
|
+ | pełgać | + |
(po CZYM)
|
2. światło
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- światło, światełko, żarówka pełga
Cytaty
|
Z południowego tarasu widać pełgające światła wielkiego miasta. źródło: NKJP: Jakub Ciećkiewicz: Cisza Srebrnej Góry, Gazeta Wyborcza, 1993-10-23 |
|
|
[...] nic się nie dzieje i właściwie można tak sobie siedzieć, wdychać [...] odór cętkowanego linoleum w korytarzach rozjaśnionych pełganiem żółtych żarówek [...]. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000 |
|
|
Migoczące światło z kominka pełgało po dywanie, oświetlając część pokoju. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008 |
|
|
U kresu mojej wędrówki [...] zajaśniała litera „O”, jedyna pełgająca jeszcze niebieskawo resztka neonowego szyldu „Pod Orłem” [...]. źródło: NKJP: Jeremi Przybora: Przymknięte oko opaczności, 1994 |
Składnia
|
+ | pełgać | + |
(po CZYM)
|
|
+ | pełgać | + |
(GDZIE)
|