Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
okraszam |
okraszamy |
|||
| 2 os. |
okraszasz |
okraszacie |
|||
| 3 os. |
okrasza |
okraszają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
okraszałem +(e)m okraszał |
okraszałam +(e)m okraszała |
okraszałom +(e)m okraszało |
okraszaliśmy +(e)śmy okraszali |
okraszałyśmy +(e)śmy okraszały |
| 2 os. |
okraszałeś +(e)ś okraszał |
okraszałaś +(e)ś okraszała |
okraszałoś +(e)ś okraszało |
okraszaliście +(e)ście okraszali |
okraszałyście +(e)ście okraszały |
| 3 os. |
okraszał |
okraszała |
okraszało |
okraszali |
okraszały |
bezosobnik: okraszano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę okraszał będę okraszać |
będę okraszała będę okraszać |
będę okraszało będę okraszać |
będziemy okraszali będziemy okraszać |
będziemy okraszały będziemy okraszać |
| 2 os. |
będziesz okraszał będziesz okraszać |
będziesz okraszała będziesz okraszać |
będziesz okraszało będziesz okraszać |
będziecie okraszali będziecie okraszać |
będziecie okraszały będziecie okraszać |
| 3 os. |
będzie okraszał będzie okraszać |
będzie okraszała będzie okraszać |
będzie okraszało będzie okraszać |
będą okraszali będą okraszać |
będą okraszały będą okraszać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
okraszajmy |
|
| 2 os. |
okraszaj |
okraszajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
okraszałbym bym okraszał |
okraszałabym bym okraszała |
okraszałobym bym okraszało |
okraszalibyśmy byśmy okraszali |
okraszałybyśmy byśmy okraszały |
| 2 os. |
okraszałbyś byś okraszał |
okraszałabyś byś okraszała |
okraszałobyś byś okraszało |
okraszalibyście byście okraszali |
okraszałybyście byście okraszały |
| 3 os. |
okraszałby by okraszał |
okraszałaby by okraszała |
okraszałoby by okraszało |
okraszaliby by okraszali |
okraszałyby by okraszały |
bezosobnik: okraszano by
bezokolicznik: okraszać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
okraszając
gerundium: okraszanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | okraszanie |
okraszania |
| D. | okraszania |
okraszań |
| C. | okraszaniu |
okraszaniom |
| B. | okraszanie |
okraszania |
| N. | okraszaniem |
okraszaniami |
| Ms. | okraszaniu |
okraszaniach |
| W. | okraszanie |
okraszania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: okraszający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | okraszający |
okraszający |
okraszający |
okraszające |
okraszająca |
| D. | okraszającego |
okraszającego |
okraszającego |
okraszającego |
okraszającej |
| C. | okraszającemu |
okraszającemu |
okraszającemu |
okraszającemu |
okraszającej |
| B. | okraszającego |
okraszającego |
okraszający |
okraszające |
okraszającą |
| N. | okraszającym |
okraszającym |
okraszającym |
okraszającym |
okraszającą |
| Ms. | okraszającym |
okraszającym |
okraszającym |
okraszającym |
okraszającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | okraszający |
okraszający |
okraszające |
okraszające |
| D. | okraszających |
okraszających |
okraszających |
okraszających |
| C. | okraszającym |
okraszającym |
okraszającym |
okraszającym |
| B. | okraszających |
okraszających |
okraszających |
okraszające |
| N. | okraszającymi |
okraszającymi |
okraszającymi |
okraszającymi |
| Ms. | okraszających |
okraszających |
okraszających |
okraszających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: okraszany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | okraszany |
okraszany |
okraszany |
okraszane |
okraszana |
| D. | okraszanego |
okraszanego |
okraszanego |
okraszanego |
okraszanej |
| C. | okraszanemu |
okraszanemu |
okraszanemu |
okraszanemu |
okraszanej |
| B. | okraszanego |
okraszanego |
okraszany |
okraszane |
okraszaną |
| N. | okraszanym |
okraszanym |
okraszanym |
okraszanym |
okraszaną |
| Ms. | okraszanym |
okraszanym |
okraszanym |
okraszanym |
okraszanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | okraszani |
okraszani |
okraszane |
okraszane |
| D. | okraszanych |
okraszanych |
okraszanych |
okraszanych |
| C. | okraszanym |
okraszanym |
okraszanym |
okraszanym |
| B. | okraszanych |
okraszanych |
okraszanych |
okraszane |
| N. | okraszanymi |
okraszanymi |
okraszanymi |
okraszanymi |
| Ms. | okraszanych |
okraszanych |
okraszanych |
okraszanych |
odpowiednik aspektowy: okrasić
Pochodzenie
Zob. krasić
1. smalcem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia
Cytaty
|
Gotowe pierogi okraszamy tłuszczem i cebulką. źródło: NKJP: (AN,KA): Ruskie ze skwarkami, Dziennik Zachodni, 2003-09-25 |
|
|
Pogarszanie się sytuacji zaopatrzeniowej w miastach powodowało, że na stole pojawiały się kartofle okraszane olejem lnianym oraz czarny chleb polewany olejem i posypywany solą. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004 |
|
|
[...] przed końcem pieczenia wrzucam na blachę zawinięte w folię aluminiową ziemniaki w mundurkach (oczywiście uprzednio dobrze wyszorowane). Przed podaniem przekrawam je na pół, solę i okraszam odrobiną zmrożonego masła. źródło: NKJP: Ewa Wachowicz: Swojska kaczka z jabłkami, Gazeta Krakowska, 2007-09-29 |
|
|
Oczywiście okrasza się kutię bakaliami: mielonymi orzechami, rodzynkami, czasami krojonymi migdałami lub figami. źródło: NKJP: Iza Miłosek: Gotuj stół!, Dziennik Bałtycki, 1998-12-18 |
|
|
Osobiście przesłodzone wina lubię stawiać w pobliżu przystawek rybnych (nawet wędzonych!), pasztetów ciemnych, a gdy tokaju lub madery zabraknie, domowym winem okraszam poświąteczny bigos i wzmacniam deserowe galaretki. źródło: NKJP: Oberżyświat: Notatnik Oberżyświata: Spytajcie babci, spytajcie dziadka, Dziennik Polski, 2006-09-09 |
Składnia
|
+ | okraszać | + |
CO +
CZYM
|
2. jajko
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | krasić |
Cytaty
|
Nie ma [...] pisanek jak w Polsce. Choć sam kiedyś w Japonii okraszałem jajka na brązowo przy pomocy cebuli. Wszystko jednak jest bardzo skromne. źródło: NKJP: Marek Zaradniak: Bez święconki, Gazeta Poznańska, 2002-03-29 |
|
|
[...] na tegorocznych warsztatach zostanie przedstawiona litewska metoda okraszania jajek. źródło: Internet: zw.lt |
|
|
Słaby rumieniec, który okraszał jej policzki, zbladł zupełnie. źródło: Internet: Christopher W. Gortner: Spisek Tudorów, 2014 (books.google.pl) |
|
|
Tymczasem ekipa T. chowa temat, robi z siebie pannę w pąsach, co to lico okrasza rumieńcem, jak tylko się publicznie pojawi. źródło: Internet: sophiastajkova.salon24.pl |
Składnia
|
+ | okraszać | + |
CO
|
3. humorem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | doprawiać, krasić | |
| hiperonimy: | przyprawiać |
Cytaty
|
Rzeczowe, niewesołe zazwyczaj, informacje zawsze okrasza cieplejszym zdaniem. źródło: NKJP: Elżbieta Kotarska: Głos stamtąd, Gazeta Wyborcza, 1993-01-13 |
|
|
Mój przyjaciel uczył mnie słów i całych zwrotów, gęsto okraszając je nieprzyzwoitymi wyrażeniami. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
|
|
Tą pieśnią okraszali swe ciężkie i marne życie złodzieje, a mit wolności, pełnej pięknych kochanek, śmiałych skoków i dużego szmalu, przydawał im siły ducha. źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010 |
|
|
To on w trudnym momencie poderwał swój zespół do walki, dwukrotnie okraszając skuteczne akcje celnym rzutem osobistym po faulach gospodarzy. źródło: NKJP: Tomasz Mucha: Na razie spadli, Trybuna Śląska, 2004-05-24 |
|
|
Poglądy niektórych czytelników drażnią brakiem obiektywizmu i przypominają bardziej ględzenie ślepego o kolorach niż prawdziwe opinie i polemiki. Radzę mniej je okraszać nienawiścią, bo ona zaślepia do tego stopnia, że nie widzi się faktów. źródło: NKJP: Czytelnicy: Opinie dnia, Gazeta Poznańska, 2001-12-28 |
Składnia
|
+ | okraszać | + |
CO +
CZYM
|