UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

okraszać

Chronologizacja

1444, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. okraszam
okraszamy
2 os. okraszasz
okraszacie
3 os. okrasza
okraszają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. okraszałem
+(e)m okraszał
okraszałam
+(e)m okraszała
okraszałom
+(e)m okraszało
okraszaliśmy
+(e)śmy okraszali
okraszałyśmy
+(e)śmy okraszały
2 os. okraszałeś
+(e)ś okraszał
okraszałaś
+(e)ś okraszała
okraszałoś
+(e)ś okraszało
okraszaliście
+(e)ście okraszali
okraszałyście
+(e)ście okraszały
3 os. okraszał
okraszała
okraszało
okraszali
okraszały

bezosobnik: okraszano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę okraszał
będę okraszać
będę okraszała
będę okraszać
będę okraszało
będę okraszać
będziemy okraszali
będziemy okraszać
będziemy okraszały
będziemy okraszać
2 os. będziesz okraszał
będziesz okraszać
będziesz okraszała
będziesz okraszać
będziesz okraszało
będziesz okraszać
będziecie okraszali
będziecie okraszać
będziecie okraszały
będziecie okraszać
3 os. będzie okraszał
będzie okraszać
będzie okraszała
będzie okraszać
będzie okraszało
będzie okraszać
będą okraszali
będą okraszać
będą okraszały
będą okraszać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. okraszajmy
2 os. okraszaj
okraszajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. okraszałbym
bym okraszał
okraszałabym
bym okraszała
okraszałobym
bym okraszało
okraszalibyśmy
byśmy okraszali
okraszałybyśmy
byśmy okraszały
2 os. okraszałbyś
byś okraszał
okraszałabyś
byś okraszała
okraszałobyś
byś okraszało
okraszalibyście
byście okraszali
okraszałybyście
byście okraszały
3 os. okraszałby
by okraszał
okraszałaby
by okraszała
okraszałoby
by okraszało
okraszaliby
by okraszali
okraszałyby
by okraszały

bezosobnik: okraszano by

bezokolicznik: okraszać

imiesłów przysłówkowy współczesny: okraszając

gerundium: okraszanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. okraszanie
okraszania
D. okraszania
okraszań
C. okraszaniu
okraszaniom
B. okraszanie
okraszania
N. okraszaniem
okraszaniami
Ms. okraszaniu
okraszaniach
W. okraszanie
okraszania

imiesłów przymiotnikowy czynny: okraszający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. okraszający
okraszający
okraszający
okraszające
okraszająca
D. okraszającego
okraszającego
okraszającego
okraszającego
okraszającej
C. okraszającemu
okraszającemu
okraszającemu
okraszającemu
okraszającej
B. okraszającego
okraszającego
okraszający
okraszające
okraszającą
N. okraszającym
okraszającym
okraszającym
okraszającym
okraszającą
Ms. okraszającym
okraszającym
okraszającym
okraszającym
okraszającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. okraszający
okraszający
okraszające
okraszające
D. okraszających
okraszających
okraszających
okraszających
C. okraszającym
okraszającym
okraszającym
okraszającym
B. okraszających
okraszających
okraszających
okraszające
N. okraszającymi
okraszającymi
okraszającymi
okraszającymi
Ms. okraszających
okraszających
okraszających
okraszających

imiesłów przymiotnikowy bierny: okraszany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. okraszany
okraszany
okraszany
okraszane
okraszana
D. okraszanego
okraszanego
okraszanego
okraszanego
okraszanej
C. okraszanemu
okraszanemu
okraszanemu
okraszanemu
okraszanej
B. okraszanego
okraszanego
okraszany
okraszane
okraszaną
N. okraszanym
okraszanym
okraszanym
okraszanym
okraszaną
Ms. okraszanym
okraszanym
okraszanym
okraszanym
okraszanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. okraszani
okraszani
okraszane
okraszane
D. okraszanych
okraszanych
okraszanych
okraszanych
C. okraszanym
okraszanym
okraszanym
okraszanym
B. okraszanych
okraszanych
okraszanych
okraszane
N. okraszanymi
okraszanymi
okraszanymi
okraszanymi
Ms. okraszanych
okraszanych
okraszanych
okraszanych

odpowiednik aspektowy: okrasić

Pochodzenie

Zob. krasić

1. smalcem

Definicja

dodawać do gotowej potrawy tłuszcz lub inny dodatek, aby była smaczniejsza

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  krasić, omaszczać

Cytaty

Gotowe pierogi okraszamy tłuszczem i cebulką.

źródło: NKJP: (AN,KA): Ruskie ze skwarkami, Dziennik Zachodni, 2003-09-25

Pogarszanie się sytuacji zaopatrzeniowej w miastach powodowało, że na stole pojawiały się kartofle okraszane olejem lnianym oraz czarny chleb polewany olejem i posypywany solą.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004

[...] przed końcem pieczenia wrzucam na blachę zawinięte w folię aluminiową ziemniaki w mundurkach (oczywiście uprzednio dobrze wyszorowane). Przed podaniem przekrawam je na pół, solę i okraszam odrobiną zmrożonego masła.

źródło: NKJP: Ewa Wachowicz: Swojska kaczka z jabłkami, Gazeta Krakowska, 2007-09-29

Oczywiście okrasza się kutię bakaliami: mielonymi orzechami, rodzynkami, czasami krojonymi migdałami lub figami.

źródło: NKJP: Iza Miłosek: Gotuj stół!, Dziennik Bałtycki, 1998-12-18

Osobiście przesłodzone wina lubię stawiać w pobliżu przystawek rybnych (nawet wędzonych!), pasztetów ciemnych, a gdy tokaju lub madery zabraknie, domowym winem okraszam poświąteczny bigos i wzmacniam deserowe galaretki.

źródło: NKJP: Oberżyświat: Notatnik Oberżyświata: Spytajcie babci, spytajcie dziadka, Dziennik Polski, 2006-09-09

Składnia

bez ograniczeń + okraszać +
CO + CZYM

2. jajko

Definicja

książk. 
barwić na jakiś kolor, powodując dekoracyjny rezultat

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  krasić

Cytaty

Nie ma [...] pisanek jak w Polsce. Choć sam kiedyś w Japonii okraszałem jajka na brązowo przy pomocy cebuli. Wszystko jednak jest bardzo skromne.

źródło: NKJP: Marek Zaradniak: Bez święconki, Gazeta Poznańska, 2002-03-29

[...] na tegorocznych warsztatach zostanie przedstawiona litewska metoda okraszania jajek.

źródło: Internet: zw.lt

Słaby rumieniec, który okraszał jej policzki, zbladł zupełnie.

źródło: Internet: Christopher W. Gortner: Spisek Tudorów, 2014 (books.google.pl)

Tymczasem ekipa T. chowa temat, robi z siebie pannę w pąsach, co to lico okrasza rumieńcem, jak tylko się publicznie pojawi.

źródło: Internet: sophiastajkova.salon24.pl

Składnia

bez ograniczeń + okraszać +
CO

3. humorem

Definicja

książk. 
uzupełniać coś jakimś dodatkowym elementem w taki sposób, że efekt końcowy całości jest lepszy lub powoduje mocniejsze wrażenie u odbiorcy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  doprawiać, krasić
hiperonimy:  przyprawiać

Cytaty

Rzeczowe, niewesołe zazwyczaj, informacje zawsze okrasza cieplejszym zdaniem.

źródło: NKJP: Elżbieta Kotarska: Głos stamtąd, Gazeta Wyborcza, 1993-01-13

Mój przyjaciel uczył mnie słów i całych zwrotów, gęsto okraszając je nieprzyzwoitymi wyrażeniami.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

Tą pieśnią okraszali swe ciężkie i marne życie złodzieje, a mit wolności, pełnej pięknych kochanek, śmiałych skoków i dużego szmalu, przydawał im siły ducha.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

To on w trudnym momencie poderwał swój zespół do walki, dwukrotnie okraszając skuteczne akcje celnym rzutem osobistym po faulach gospodarzy.

źródło: NKJP: Tomasz Mucha: Na razie spadli, Trybuna Śląska, 2004-05-24

Poglądy niektórych czytelników drażnią brakiem obiektywizmu i przypominają bardziej ględzenie ślepego o kolorach niż prawdziwe opinie i polemiki. Radzę mniej je okraszać nienawiścią, bo ona zaślepia do tego stopnia, że nie widzi się faktów.

źródło: NKJP: Czytelnicy: Opinie dnia, Gazeta Poznańska, 2001-12-28

Składnia

bez ograniczeń + okraszać +
CO + CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 27.04.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj