UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zawędrować

Chronologizacja

SJPXVII, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od:  wędrować 

1. turysta

Definicja

wędrując, dotrzeć gdzieś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przywędrować
hiperonimy:  dotrzeć

Połączenia

  • turysta zawędrował gdzieś
  • zawędrować do lasu, do schroniska, do wioski
  • zawędrować pod jakieś miasto
  • zawędrować w jakąś okolicę, w pobliże czegoś, w jakiś rejon
  • zawędrować gdzieś z rodzimych stron
  • zawędrować daleko
  • zawędrować aż pod granicę

Cytaty

Jeśli kiedyś zawędrujesz, Drogi Czytelniku, do Krzemieńca, odwiedź Muzeum Juliusza Słowackiego.

źródło: KWSJP: B.P., B.T.: Słowacki w Krzemieńcu, Eko. U nas, 2005

W listopadzie zawędrowałem do położonej poza Biegunem Północnym Kiruny.

źródło: KWSJP: Krzysztof Wyrzykowski: Narciarstwo klasyczne, Rzeczpospolita, 1997

Kiedyś Bierut w towarzystwie swojej ochrony zawędrował w pobliże domostwa Bigosów.

źródło: KWSJP: Beata Zalot, ojciec Leon Knabit: Wielkanoc w wielkich śniegach, Tygodnik Podhalański, 1999

Jeszcze dzisiaj, gdy turysta dotrze do Kamieńca [...], uderza go potęga i piękno zachowanych zabytków. Jeśli tylko nie zawędruje na przedmieście, niczym nie różniące się od typowych blokowisk okresu rozwiniętego socjalizmu, co chwilę natrafia na urokliwe zaułki.

źródło: KWSJP: Nad Smotryczem, Dziennik Polski, 2000-10-27

Poszukując po prostu lepszego życia, zawędrował pod Żytomierz.

źródło: NKJP: Moja dusza nie mówi po rosyjsku, Dziennik Polski, 2002-12-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zawędruję
 zawędrujemy
2 os. zawędrujesz
 zawędrujecie
3 os. zawędruje
 zawędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zawędrowałem
+(e)m zawędrował
 zawędrowałam
+(e)m zawędrowała
 zawędrowałom
+(e)m zawędrowało
 zawędrowaliśmy
+(e)śmy zawędrowali
 zawędrowałyśmy
+(e)śmy zawędrowały
2 os. zawędrowałeś
+(e)ś zawędrował
 zawędrowałaś
+(e)ś zawędrowała
 zawędrowałoś
+(e)ś zawędrowało
 zawędrowaliście
+(e)ście zawędrowali
 zawędrowałyście
+(e)ście zawędrowały
3 os. zawędrował
 zawędrowała
 zawędrowało
 zawędrowali
 zawędrowały

bezosobnik: zawędrowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zawędrujmy
2 os. zawędruj
 zawędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zawędrowałbym
bym zawędrował
 zawędrowałabym
bym zawędrowała
 zawędrowałobym
bym zawędrowało
 zawędrowalibyśmy
byśmy zawędrowali
 zawędrowałybyśmy
byśmy zawędrowały
2 os. zawędrowałbyś
byś zawędrował
 zawędrowałabyś
byś zawędrowała
 zawędrowałobyś
byś zawędrowało
 zawędrowalibyście
byście zawędrowali
 zawędrowałybyście
byście zawędrowały
3 os. zawędrowałby
by zawędrował
 zawędrowałaby
by zawędrowała
 zawędrowałoby
by zawędrowało
 zawędrowaliby
by zawędrowali
 zawędrowałyby
by zawędrowały

bezosobnik: zawędrowano by

bezokolicznik: zawędrować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zawędrowawszy

gerundium: zawędrowanie

odpowiedniki aspektowe: wędrować , zawędrowywać

Składnia

Rzosobowy + zawędrować +
GDZIE

2. kult

Definicja

przemieścić się lub sprawić takie wrażenie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  przemieścić się, przenieść się

Połączenia

  • ból; Księżyc zawędrował; opowieść, sława zawędrowała; zimno; Słońce zawędrowało; dłonie, usta zawędrowały gdzieś

Cytaty

Sława świętości Eufemi zawędrowała do Rzymu.

źródło: NKJP: Grzegorz Wawoczny: Papiestwo w dziejach, Nowiny Raciborskie, 2005-05-10

W czasach rzymskich miejscowość zwana była Savarią. Tam kult Izydy nie miał lokalnego zabarwienia, jak w sąsiednim Noricum. Nie utożsamiano egipskiej bogini z żadnym lokalnym bóstwem. Jej kult zawędrował do Savarii zapewne z kupcami zdążającymi ku północnym krainom.

źródło: NKJP: Śladami Izydy, Dziennik Polski, 2002-09-14

Do zaćmienia dojdzie w nocy z soboty na niedzielę. [...] Znajdujący się niemal w pełni Księżyc wzejdzie o godz. 15.54, dziewięć minut przed zachodem Słońca. Kwadrans po godz. 23, gdy zawędruje dość wysoko nad horyzont, wejdzie w obszar nieba częściowo odcięty od słonecznych promieni przez Ziemię.

źródło: Internet

Ból przeszył mi całą miednicę i zawędrował gdzieś do kolan.

źródło: Internet

Po chwili moje dłonie zawędrowały do jego ciemnych, gęstych włosów.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zawędruję
 zawędrujemy
2 os. zawędrujesz
 zawędrujecie
3 os. zawędruje
 zawędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zawędrowałem
+(e)m zawędrował
 zawędrowałam
+(e)m zawędrowała
 zawędrowałom
+(e)m zawędrowało
 zawędrowaliśmy
+(e)śmy zawędrowali
 zawędrowałyśmy
+(e)śmy zawędrowały
2 os. zawędrowałeś
+(e)ś zawędrował
 zawędrowałaś
+(e)ś zawędrowała
 zawędrowałoś
+(e)ś zawędrowało
 zawędrowaliście
+(e)ście zawędrowali
 zawędrowałyście
+(e)ście zawędrowały
3 os. zawędrował
 zawędrowała
 zawędrowało
 zawędrowali
 zawędrowały

bezosobnik: zawędrowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zawędrujmy
2 os. zawędruj
 zawędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zawędrowałbym
bym zawędrował
 zawędrowałabym
bym zawędrowała
 zawędrowałobym
bym zawędrowało
 zawędrowalibyśmy
byśmy zawędrowali
 zawędrowałybyśmy
byśmy zawędrowały
2 os. zawędrowałbyś
byś zawędrował
 zawędrowałabyś
byś zawędrowała
 zawędrowałobyś
byś zawędrowało
 zawędrowalibyście
byście zawędrowali
 zawędrowałybyście
byście zawędrowały
3 os. zawędrowałby
by zawędrował
 zawędrowałaby
by zawędrowała
 zawędrowałoby
by zawędrowało
 zawędrowaliby
by zawędrowali
 zawędrowałyby
by zawędrowały

bezosobnik: zawędrowano by

bezokolicznik: zawędrować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zawędrowawszy

gerundium: zawędrowanie

odpowiednik aspektowy: wędrować

Składnia

bez ograniczeń + zawędrować +
GDZIE

3. wniosek

Definicja

znaleźć się gdzieś lub zostać komuś przekazanym

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  trafić

Połączenia

  • obraz, wniosek zawędrował; rzeźba, sprawa zawędrowała; pismo zawędrowało gdzieś
  • piłka zawędrowała do bramki, pismo do szuflady, sprawa do sądu
  • ktoś zawędrował na ławę oskarżonych; coś na śmietnik

Cytaty

- Mam nadzieję - odezwała się Zenobia - że ten pamiętnik wystarczy, aby Haubitz zawędrował na ławę oskarżonych.

źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1987

27-letnia Iwona B. zmarła podczas zabiegu cesarskiego cięcia. Po znieczuleniu zapadła w śpiączkę. [...] Sprawa zawędrowała do Strasburga.

źródło: Internet

Do tej pory miała osiemnaście wystaw indywidualnych w wielu krajach europejskich [...], a także w tak odległych zakątkach świata jak np. Chiny, Libia, Liban, Damaszek. Jej prace zawędrowały nawet na Karaiby.

źródło: NKJP: gram: Tkanina... to tkanina!, Tygodnik Podhalański, 1997

W 40 min. kolejny raz piłka zawędrowała do bramki.

źródło: NKJP: Łukasz Żyła: Spotkanie z Olimpijczykiem, Tygodnik Rybnicki, 2008-09-23

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zawędruję
 zawędrujemy
2 os. zawędrujesz
 zawędrujecie
3 os. zawędruje
 zawędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zawędrowałem
+(e)m zawędrował
 zawędrowałam
+(e)m zawędrowała
 zawędrowałom
+(e)m zawędrowało
 zawędrowaliśmy
+(e)śmy zawędrowali
 zawędrowałyśmy
+(e)śmy zawędrowały
2 os. zawędrowałeś
+(e)ś zawędrował
 zawędrowałaś
+(e)ś zawędrowała
 zawędrowałoś
+(e)ś zawędrowało
 zawędrowaliście
+(e)ście zawędrowali
 zawędrowałyście
+(e)ście zawędrowały
3 os. zawędrował
 zawędrowała
 zawędrowało
 zawędrowali
 zawędrowały

bezosobnik: zawędrowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zawędrujmy
2 os. zawędruj
 zawędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zawędrowałbym
bym zawędrował
 zawędrowałabym
bym zawędrowała
 zawędrowałobym
bym zawędrowało
 zawędrowalibyśmy
byśmy zawędrowali
 zawędrowałybyśmy
byśmy zawędrowały
2 os. zawędrowałbyś
byś zawędrował
 zawędrowałabyś
byś zawędrowała
 zawędrowałobyś
byś zawędrowało
 zawędrowalibyście
byście zawędrowali
 zawędrowałybyście
byście zawędrowały
3 os. zawędrowałby
by zawędrował
 zawędrowałaby
by zawędrowała
 zawędrowałoby
by zawędrowało
 zawędrowaliby
by zawędrowali
 zawędrowałyby
by zawędrowały

bezosobnik: zawędrowano by

bezokolicznik: zawędrować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zawędrowawszy

gerundium: zawędrowanie

odpowiednik aspektowy: wędrować

Składnia

bez ograniczeń + zawędrować +
GDZIE

4. przebój

Definicja

zająć wyższe miejsce w jakiejś klasyfikacji lub wyższe stanowisko

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  awansować, wspiąć się

Połączenia

  • biznesmen; zawodnik; przebój zawędrował gdzieś; drużyna zawędrowała gdzieś
  • zawędrować do finału
  • zawędrować na szczyt hierarchii, na pierwsze (drugie...) miejsce, na wysokie stanowisko
  • zawędrować (wyżej) w hierarchii, w tabeli
  • zawędrować wysoko

Cytaty

Niespodzianką turnieju był Konstanty Białuski, który [...]zawędrował aż do finału.

źródło: NKJP: asr: Zmagania młodych rakiet, Nowiny Raciborskie, 2008-05-13

Wiemy, że na początku lat trzydziestych utrzymywał bliskie kontakty z Heinrichem Himmlerem, który już wtedy wysoko zawędrował w hierarchii partyjnej.

źródło: KWSJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1963

Nie spodziewałem się, że zawędruję na szczyt klasyfikacji strzelców.

źródło: NKJP: Gol z Parmą utkwi w pamięci, Dziennik Polski, 1998-12-11

Album „Resist” zawędrował na 8 miejsce w Wielkiej Brytanii, zawojował też muzyczne listy Australii, Holandii, Belgii I Grecji.

źródło: KWSJP: Kosheen, Focus. Poznać i zrozumieć świat, 2003

Dzięki efektownej wygranej 5-1 Crasnovii z Czarnovią podopieczni trenera Władysława Patyckiego zawędrowali na piąte miejsce.

źródło: NKJP: Pozostał duet, Dziennik Polski, 2002-04-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zawędruję
 zawędrujemy
2 os. zawędrujesz
 zawędrujecie
3 os. zawędruje
 zawędrują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zawędrowałem
+(e)m zawędrował
 zawędrowałam
+(e)m zawędrowała
 zawędrowałom
+(e)m zawędrowało
 zawędrowaliśmy
+(e)śmy zawędrowali
 zawędrowałyśmy
+(e)śmy zawędrowały
2 os. zawędrowałeś
+(e)ś zawędrował
 zawędrowałaś
+(e)ś zawędrowała
 zawędrowałoś
+(e)ś zawędrowało
 zawędrowaliście
+(e)ście zawędrowali
 zawędrowałyście
+(e)ście zawędrowały
3 os. zawędrował
 zawędrowała
 zawędrowało
 zawędrowali
 zawędrowały

bezosobnik: zawędrowano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zawędrujmy
2 os. zawędruj
 zawędrujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zawędrowałbym
bym zawędrował
 zawędrowałabym
bym zawędrowała
 zawędrowałobym
bym zawędrowało
 zawędrowalibyśmy
byśmy zawędrowali
 zawędrowałybyśmy
byśmy zawędrowały
2 os. zawędrowałbyś
byś zawędrował
 zawędrowałabyś
byś zawędrowała
 zawędrowałobyś
byś zawędrowało
 zawędrowalibyście
byście zawędrowali
 zawędrowałybyście
byście zawędrowały
3 os. zawędrowałby
by zawędrował
 zawędrowałaby
by zawędrowała
 zawędrowałoby
by zawędrowało
 zawędrowaliby
by zawędrowali
 zawędrowałyby
by zawędrowały

bezosobnik: zawędrowano by

bezokolicznik: zawędrować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zawędrowawszy

gerundium: zawędrowanie

odpowiednik aspektowy: wędrować

Składnia

bez ograniczeń + zawędrować +
GDZIE
Data ostatniej modyfikacji: 18.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN