UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaprzątać

Chronologizacja

1636, KorBa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaprzątam
zaprzątamy
2 os. zaprzątasz
zaprzątacie
3 os. zaprząta
zaprzątają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaprzątałem
+(e)m zaprzątał
zaprzątałam
+(e)m zaprzątała
zaprzątałom
+(e)m zaprzątało
zaprzątaliśmy
+(e)śmy zaprzątali
zaprzątałyśmy
+(e)śmy zaprzątały
2 os. zaprzątałeś
+(e)ś zaprzątał
zaprzątałaś
+(e)ś zaprzątała
zaprzątałoś
+(e)ś zaprzątało
zaprzątaliście
+(e)ście zaprzątali
zaprzątałyście
+(e)ście zaprzątały
3 os. zaprzątał
zaprzątała
zaprzątało
zaprzątali
zaprzątały

bezosobnik: zaprzątano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę zaprzątał
będę zaprzątać
będę zaprzątała
będę zaprzątać
będę zaprzątało
będę zaprzątać
będziemy zaprzątali
będziemy zaprzątać
będziemy zaprzątały
będziemy zaprzątać
2 os. będziesz zaprzątał
będziesz zaprzątać
będziesz zaprzątała
będziesz zaprzątać
będziesz zaprzątało
będziesz zaprzątać
będziecie zaprzątali
będziecie zaprzątać
będziecie zaprzątały
będziecie zaprzątać
3 os. będzie zaprzątał
będzie zaprzątać
będzie zaprzątała
będzie zaprzątać
będzie zaprzątało
będzie zaprzątać
będą zaprzątali
będą zaprzątać
będą zaprzątały
będą zaprzątać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaprzątajmy
2 os. zaprzątaj
zaprzątajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaprzątałbym
bym zaprzątał
zaprzątałabym
bym zaprzątała
zaprzątałobym
bym zaprzątało
zaprzątalibyśmy
byśmy zaprzątali
zaprzątałybyśmy
byśmy zaprzątały
2 os. zaprzątałbyś
byś zaprzątał
zaprzątałabyś
byś zaprzątała
zaprzątałobyś
byś zaprzątało
zaprzątalibyście
byście zaprzątali
zaprzątałybyście
byście zaprzątały
3 os. zaprzątałby
by zaprzątał
zaprzątałaby
by zaprzątała
zaprzątałoby
by zaprzątało
zaprzątaliby
by zaprzątali
zaprzątałyby
by zaprzątały

bezosobnik: zaprzątano by

bezokolicznik: zaprzątać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zaprzątając

gerundium: zaprzątanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaprzątanie
zaprzątania
D. zaprzątania
zaprzątań
C. zaprzątaniu
zaprzątaniom
B. zaprzątanie
zaprzątania
N. zaprzątaniem
zaprzątaniami
Ms. zaprzątaniu
zaprzątaniach
W. zaprzątanie
zaprzątania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zaprzątający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaprzątający
zaprzątający
zaprzątający
zaprzątające
zaprzątająca
D. zaprzątającego
zaprzątającego
zaprzątającego
zaprzątającego
zaprzątającej
C. zaprzątającemu
zaprzątającemu
zaprzątającemu
zaprzątającemu
zaprzątającej
B. zaprzątającego
zaprzątającego
zaprzątający
zaprzątające
zaprzątającą
N. zaprzątającym
zaprzątającym
zaprzątającym
zaprzątającym
zaprzątającą
Ms. zaprzątającym
zaprzątającym
zaprzątającym
zaprzątającym
zaprzątającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaprzątający
zaprzątający
zaprzątające
zaprzątające
D. zaprzątających
zaprzątających
zaprzątających
zaprzątających
C. zaprzątającym
zaprzątającym
zaprzątającym
zaprzątającym
B. zaprzątających
zaprzątających
zaprzątających
zaprzątające
N. zaprzątającymi
zaprzątającymi
zaprzątającymi
zaprzątającymi
Ms. zaprzątających
zaprzątających
zaprzątających
zaprzątających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaprzątany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaprzątany
zaprzątany
zaprzątany
zaprzątane
zaprzątana
D. zaprzątanego
zaprzątanego
zaprzątanego
zaprzątanego
zaprzątanej
C. zaprzątanemu
zaprzątanemu
zaprzątanemu
zaprzątanemu
zaprzątanej
B. zaprzątanego
zaprzątanego
zaprzątany
zaprzątane
zaprzątaną
N. zaprzątanym
zaprzątanym
zaprzątanym
zaprzątanym
zaprzątaną
Ms. zaprzątanym
zaprzątanym
zaprzątanym
zaprzątanym
zaprzątanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaprzątani
zaprzątani
zaprzątane
zaprzątane
D. zaprzątanych
zaprzątanych
zaprzątanych
zaprzątanych
C. zaprzątanym
zaprzątanym
zaprzątanym
zaprzątanym
B. zaprzątanych
zaprzątanych
zaprzątanych
zaprzątane
N. zaprzątanymi
zaprzątanymi
zaprzątanymi
zaprzątanymi
Ms. zaprzątanych
zaprzątanych
zaprzątanych
zaprzątanych

odpowiednik aspektowy: zaprzątnąć

Pochodzenie

Zob. sprzątać

Definicja

książk. 
zajmować kogoś czymś, skupiając jego uwagę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • zaprzątać głowę, myśli, uwagę

Cytaty

Podróże kosmiczne zaprzątają uwagę nie tylko specjalistów wiedzy ścisłej, nie dają one spokoju także teologom.

źródło: NKJP: A. Kaczanowski: Trudno być pilotem na Księżyc, Przekrój nr 771, 1960

Śmierć zaprząta wyobraźnię dzieci. Ja się jej nie bałam, Gabriela bardzo.

źródło: NKJP: Ewa Berberyusz: Moja teczka, 2006

Ewa puszcza tę kwestię mimo uszu. Znudziło jej się już przekonywanie tamtej, że dualizm jest faktem i basta. Zresztą zaprząta ją co innego.

źródło: NKJP: Ewa Cehcnicka: Znak Anny, 1997

[...] wyręczają swoje dzieci, nie zaprzątają im głowy zakupami czy zmywaniem, by mogły ten czas przeznaczyć na naukę, czytanie itd.

źródło: NKJP: Agnieszka Przybysz: Odpocznij sobie, mamo, Wiedza i Życie nr 5, 1997

[...] filozofia zajmowała obecnie ostatnie miejsce na liście rzeczy zaprzątających jej głowę.

źródło: KWJP: Piotr Rozmus: Kompleks Boga, 2021

Składnia

bez ograniczeń + zaprzątać +
KOMU + CO + CZYM
bez ograniczeń + zaprzątać +
KOGO/CO + (CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 21.06.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj