UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przejść

Chronologizacja

2 połowa XVI w., Bańk
Od XV w. przejć.

Pochodzenie

Zob. iść

1. przez ulicę

Definicja

idąc, przebyć określoną odległość w sposób polegający na przemieszczeniu się przez jakieś miejsce z jednego punktu do drugiego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • przejść korytarzem
  • przejść granicę; trasę; kawałek
  • przejść ileś kroków; ileś kilometrów, ileś metrów
  • przejść do gabinetu, do kuchni, do pokoju
  • przejść na podwórze
  • przejść przez drzwi, przez salę; przez jezdnię, przez most, przez ulicę, przez tory; przez teren
  • przejść szybko; spokojnie
  • zdążyć przejść
  • wstać i przejść

Cytaty

Potem odbędzie się apel na pobliskim placu przed miejskim ratuszem, gdzie hufiec ZHP Koło otrzyma nowy sztandar. Stamtąd harcerze przejdą przez miasto do swojej bazy w SP 5 przy ulicy Kolejowej.

źródło: NKJP: X: 90 lat hufca, Polska Głos Wielkopolski, 2007-05-19

W ciągu nocy przeszli granicę słowacko-węgierską znanym Andrzejowi szlakiem.

źródło: NKJP: Alfons Filar: Śladami tatrzańskich kurierów, 1995

Pomimo wielu wad był całkiem dobrze wychowany, więc z westchnieniem wstał, przeszedł przez malutki przedpokój i otworzył drzwi.

źródło: NKJP: Marcin Pałasz: Dziwne przypadki Ferdynanda Szkodnika, 2010

Sama myśl o przejściu z pokoju do kuchni wywoływała wizję wielokilometrowego marszu.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Czwarte niebo, 2003

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

bez ograniczeń + przejść +
SKĄD + DOKĄD + KTÓRĘDY
bez ograniczeń + przejść +
CO

2. właściwy budynek

Definicja

idąc, minąć jakieś miejsce bez zwracania na to uwagi

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Jednak ja najprawdopodobniej przeszedłem kondygnację albo i dwie wyżej i przerażony stanąłem między identycznie wyglądającymi drzwiami.

źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008

Dzisiaj mieliśmy intensywny dzień, pojechaliśmy w góry, wjechaliśmy kolejką na Skrzyczne [...], mieliśmy w planach na dół też zjechać od połowy góry, ale coś się zagadaliśmy i przeszliśmy właściwe zejście.

źródło: Internet: babyboom.pl

Zagapiłem się i przeszedłem klatkę. Dopiero się ogarnąłem, jak Bartek otwierał drzwi, bo widział na podglądzie, że już idę. Potem się śmiał, że poszedłem gdzieś dalej.

źródło: Internet: dlajagody.wordpress.com

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

Składnia

Rzosobowy + przejść +
CO

3. do następnej klasy

Definicja

zacząć znajdować się po spełnieniu określonych warunków na wyższej pozycji w jakimś zestawieniu lub w jakimś typie aktywności podzielonym na etapy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie kolejność

Połączenia

  • uczeń, zawodnik przeszedł
  • przejść etap; egzamin, kwalifikacje, test
  • przejść do któregoś etapu; do którejś fazy; do którejś klasy
  • przejść na wyższe stanowisko; na któreś miejsce
  • przejść dalej

Cytaty

I tak np. szef internetowej firmy wysyłkowej [...], który w zeszłym roku znajdował się na 116 miejscu listy „Forbes”, w tym roku awansował na 32. pozycję. Podobnie [...] założyciel Yahoo Inc., z 386. przeszedł na 162. miejsce listy magazynu.

źródło: NKJP: Gates nadal najbogatszy, Dziennik Polski, 2003-09-22

Najlepsi zawodnicy przejdą do finałów ogólnopolskich, które w tym roku odbędą się w Sopocie.

źródło: NKJP: (maw): Młodzi i bezpieczni, Gazeta Krakowska, 2004-05-06

Niektórzy uczniowie już na początku roku dowiadują się, że nie przejdą do następnej klasy, spotykają się z sugestiami dotyczącymi zmiany szkoły, czasami bywają nawet bezpodstawnie wyrzucani.

źródło: NKJP: Beata Zalot: Szkoła bezprawia, Tygodnik Podhalański, nr 49, 1996

W gimnazjum będzie można zatrudniać tylko nauczycieli z wyższym wykształceniem (magisterskim lub licencjackim). Kuratorzy proponowali, by dodać jeszcze jeden warunek: muszą przejść szkolenie przygotowujące do nauczania po nowemu.

źródło: NKJP: Radosław Leniarski: Oświata 1999, Gazeta Wyborcza, 1999-01-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

Rzosobowy + przejść +
CO
Rzosobowy + przejść +
do CZEGO | na CO

4. o fali

Definicja

przemieszczając się, przebyć określoną przestrzeń

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Połączenia

  • ogień; front przeszedł; woda, fala powodziowa przeszła

Cytaty

Od połowy 2003 roku, czyli od czasu kiedy przez makowski rynek przeszła fala powodziowa i zniszczyła jego nawierzchnię, pomimo że płytę odbudowano, radni nie wprowadzili ponownie opłat za parkowanie.

źródło: NKJP: (ema): 1 zł za godzinę, Gazeta Krakowska, 2004-03-30

Piłkarz MU popisał się silnym strzałem z 15 metrów, ale piłka przeszła kilka centymetrów nad poprzeczką.

źródło: NKJP: (hof): Diabły znów straszą, Express Ilustrowany, 2001-12-06

W wyniku gwałtownych burz, które przeszły przez Wielkopolskę, 23 lipca w godz. 19.50-21.20, odnotowano w województwie 1122 poważnych interwencji.

źródło: NKJP: Marszałek Wielkopolski pomoże poszkodowanym przez nawałnice, komunalny.pl, 2009-07-27

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

Rznieżywotny + przejść +
KTÓRĘDY

5. o kuli

Definicja

przemieszczając się, przedostać się przez jakąś barierę i znaleźć się po jej drugiej stronie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Połączenia

  • pocisk przeszedł, kula przeszła
  • przejść przez szybę, przez ścianę; przez ciało
  • przejść na wylot

Cytaty

- Paweł został postrzelony w plecy, pomiędzy łopatką i kręgosłupem. Kula przeszła przez płuco i wyszła w dole pachowym.

źródło: NKJP: Iwona Hajnosz, Józef Stachów: Niebiezpieczna broń, Gazeta Wyborcza, 1994-08-16

Woda po przejściu przez warstwę naturalnego złoża filtracyjnego (żwiry) jest na tyle czysta, że nie musi być (poza dezynfekcją) poddawana dalszemu uzdatnianiu.

źródło: NKJP: Nie z jednego źródła pijemy, Trybuna Śląska, 2003-02-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

bez ograniczeń + przejść +
przez CO

6. o dreszczach

Definicja

dać się odczuć w ciele lub w myślach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • dreszcz przeszedł; ciarki przeszły
  • przejść po plecach

Cytaty

Wreszcie unosi lekko drzwi cerkwi, ze zgrzytem przekręca klucz i wchodzi do chłodnego wnętrza.
- Mogę tu sobie posiedzieć, pomyśleć, powspominać - mówi. - Nawet i o dwunastej w nocy, nie ma tak, żeby przeszedł mnie strach.

źródło: NKJP: Piotr Subik: Strażnik Kopysna, Dziennik Polski, 2006-07-01

Panu Gilewiczowi dreszcze przeszły po plecach, bo wyobraził sobie, jak taka firma może prowadzić jego sprawę na „drodze pozasądowej”.

źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Bomba in blanco, Polityka, nr 2239, 2000-04-01

Drgawki przeszły po całym ciele Jurka.

źródło: Internet: www.weryfikatorium.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

Rz nieżywotny + przejść +
KOMU + GDZIE
Rz nieżywotny + przejść +
KOGO

7. do tematu

Definicja

zacząć zajmować się czymś wskazanym, a nie czymś innym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • przejść do odpowiedzi, do pytań; do rzeczy, do sedna sprawy, do tematu, do zagadnienia
  • przejść gładko

Cytaty

Za chwilę przejdziemy do drugiego punktu, do wniosku o rozpatrzenie uchwały o powołaniu Komisji Nadzwyczajnej do zbadania tej sprawy.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.12.1995

Wanda Zembrzycka miała ciągle coś ciekawego do opowiedzenia i nie bardzo chciała przejść do sprawy, z której powodu Nowak tu przyjechał.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Przystanek śmierć, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

Rzosobowy + przejść +
do CZEGO

8. na angielski

Definicja

zmienić miejsce, sposób lub okoliczności wykonywania czynności na inne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • przejść do jakiegoś działu, do jakiegoś zespołu, do pracy gdzieś
  • przejść na pan - pani, na ty; na angielski, na niemiecki, na polski; na emeryturę, na rentę; na buddyzm, na islam, na judaizm, na katolicyzm; na dietę, na wegetarianizm; na ogrzewanie gazowe
  • przejść z angielskiego, z polskiego, z włoskiego

Cytaty

Chce oficjalnie przejść na judaizm. Czeka ją przynajmniej rok wytężonej nauki pod okiem rabina zwieńczony symbolicznym zanurzeniem w mykwie.

źródło: NKJP: Ewa Winnicka: Z kipą na głowie, Polityka, nr 2399, 2003-05-03

Gdy usłyszała między wierszami ojczystą mowę, poprosiła, by przejść z angielskiego na polski.

źródło: NKJP: Polski święty Piotr, Dziennik Polski, 2003-02-21

Jan Ekiel przeszedł na emeryturę, ale wciąż myślał o swej dawnej pracy.

źródło: NKJP: (POL): Śmigi pełne wiatru, Express Ilustrowany, 2003-10-04

H. Koroluk radzi, żeby chęć przejścia na jakąkolwiek dietę skonsultować z lekarzem rodzinnym.

źródło: NKJP: Węgrzecka Magda: Nie patrzmy na sąsiadkę..., Dziennik Bałtycki, 2003-11-29

Lokatorzy spółdzielni obawiają się, że przejście na ogrzewanie gazowe spowoduje, że za ciepłą wodę zapłacą najprawdopodobniej dwukrotnie więcej.

źródło: NKJP: CON, AGAT: Pleszew Krotoszyn, Gazeta Poznańska, 2002-08-19

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

Rzosobowy + przejść +
(z CZEGO) + do CZEGO | na CO

9. o wniosku

Definicja

zostać zaakceptowanym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Połączenia

  • wniosek; pomysł przeszedł; propozycja; poprawka, ustawa przeszła; rozwiązanie przeszło

Cytaty

Wnosiłem wtedy poprawkę, którą Wysoka Izba raczyła zaakceptować. Jak pamiętamy, niestety, nie przeszła ona w Sejmie.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 16. posiedzenia Senatu RP część 1, wersja robocza, 4. kadencja

- Czekamy za to na decyzję o refundacji kosztów remontu wiaduktów Warszawskich - tłumaczy Jan Siuda. - Jeśli nasz wniosek przejdzie, to pieniądze te wydamy albo na modernizację ulicy Spornej, albo na remont Chodkiewicza.

źródło: NKJP: Bogdan Dondajewski: Bydgoszcz: Jest szansa na remont Chodkiewicza, Gazeta Pomorska, 2009-02-25

Gdyby propozycja przeszła, nikt inny nie mógłby zajmować się tą działalnością, chyba, że zwolniłoby się miejsce.

źródło: NKJP: (w): OHP wraca, Nowiny Raciborskie, 2002-09-25

Pomysł nie przeszedł, bo stanowczo sprzeciwiło mu się kilku radnych.

źródło: NKJP: (rom): Wszystko mi jedno..., Gazeta Krakowska, 2003-10-31

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

10. o chorobie

Definicja

przeminąć w określony sposób w jakimś momencie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

  • ból przeszedł; choroba, grypa; burza przeszła; przeziębienie przeszło; opady przeszły
  • przejść na drugi dzień
  • przejść błyskawicznie, szybko
  • przejść i minąć

Cytaty

[...] decyzję podejmie sam zawodnik. Jeżeli stwierdzi, że przeszły mu dolegliwości, czuje się dobrze - wystąpi.

źródło: NKJP: (DG): Dzisiaj z Unią, Gazeta Krakowska, 2003-02-22

- Burza przeszła - rzekł Paragon. - Zapowiada się całkowite rozpogodzenie.

źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1996

Prawie co piąty badany polega tylko na domowych sposobach i lekach dostępnych bez recepty, a co dziesiąty, stosując wypróbowane metody domowe, czeka, aż dolegliwości same przejdą.

źródło: NKJP: Jolanta Lenartowicz: Domowym sposobem. Gdy boli i dokucza, Polska Głos Wielkopolski, 2007-04-25

- Od dzieciństwa bawiłem się zapałkami - przyznał inny warszawski strażak. - Chciałem podpalić ojcu stodołę, ale przeszło mi, gdy dostałem lanie.

źródło: NKJP: Katarzyna Kęsicka: Każdego wieczora kilku podpalaczy wyrusza na akcję, Gazeta Wyborcza, 1994-01-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

Rznieżywotny + przejść +
(KOMU)
Ø + przejść +
(KOMU)

11. do legendy

Definicja

stać się częścią czegoś, elementem zbioru lub czymś rozpatrywanym w kategoriach nazwanych następującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

  • historia; miłość przeszła; bohaterstwo, poświęcenie; wydarzenie przeszło do czegoś
  • przejść do anegdoty; do legendy, do historii; do klasyki; do wieczności

Cytaty

Był tak blisko szczęścia, lecz to właśnie Armstrong przeszedł do historii świata jako człowiek, który zdobył Księżyc.

źródło: NKJP: Tomasz Karczewski: Ciemna strona księżyca, CKM, nr 08/08, 1999

Do legendy przeszła historia, jakoby zaproszony na pierwsze wręczenie Fryderyków przesłał organizatorom skrawek gazety z nagryzmolonym przekleństwem, wyrażającym stosunek artysty do nagród polskiego przemysłu fonograficznego.

źródło: NKJP: AW: Krótka historia skandali, Metropol, nr 16/03, 2001

Sumy neapolitańskie„ stały się nad Wisłą synonimem sum nie do odzyskania; przeszły do anegdoty i powiedzeń narodowych.

źródło: NKJP: Ile Europa jest winna Polakom?, Dziennik Polski, 2003-12-19

Książka „o niemieckim stuleciu”, czyli XX wieku [...] ma szanse, aby przejść do klasyki w swojej dziedzinie obok Studium tyranii Bullocka, dzieł Karla-Dietricha Brachera o upadku republiki weimarskiej, a ze starszych prac - F. L. Neumanna, H. Fraenkla i Hanny Arendt [...].

źródło: NKJP: Franciszek Ryszka: Noc i mgła: Niemcy w okresie hitlerowskim, 1963

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

bez ograniczeń + przejść +
do CZEGO

12. przemianę

Definicja

doświadczyć jakiejś czynności lub jakiegoś procesu

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • przejść ewolucję; operację; próbę; szkolenie
  • przejść przez badania, przez testy; przez obóz; przez piekło; przez okres jakiś
  • przejść dużo

Cytaty

Po krótkim pobycie w Ostrzeszowie, przewieziono go do szpitala w Kaliszu, gdzie przeszedł operację żuchwy.

źródło: NKJP: Ł. Śmiatacz: Motocyklem po śmierć, Czas Ostrzeszowski, nr 200545, 2005

Rzeszowski Zelmer z firmy o lokalnym znaczeniu stał się europejskim potentatem w produkcji sprzętu AGD. Podobną ewolucję przeszła Amica z Wronek.

źródło: NKJP: Mirosław Cielemęcki, Andrzej Szoszkiewicz , rzysztof Grabowski, Ewa Ornacka, Małgorzata..., Kapitał pomysłów, Wprost, nr 5/12, 1999

To byli moi i jego przyjaciele z kierownictwa KZMP, świetni chłopcy, oddani sprawie, każdy z nich przeszedł przez polskie więzienia.

źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1985

W swojej rodzinie przeszedł piekło. Był bity.

źródło: NKJP: Iza Salamon: Kochana to jest rodzina, Tygodnik Rybnicki, 2007-02-13

– Wiem, że przeszliście wiele w Europie, walcząc o wolność, że przelaliście wiele krwi – powiedział mi kiedyś pewien mułła z jednego z peszawarskich meczetów.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

bez ograniczeń + przejść +
CO
bez ograniczeń + przejść +
przez CO

13. o deszczu w ulewę

Definicja

zmienić się w coś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • deszcz przeszedł w coś; miłość przeszła w coś
  • przejść w ulewę; w nienawiść

Cytaty

Słabsi uczestniczyli w globalnym projekcie, a kooperacja przeszła z rzetelnej w pozorowaną.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Fiasko, 1987

Gruntowa droga przeszła w trasę z betonowych płyt, a potem w dziurawy asfalt, na którym mijały się autobusy.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

W partiach szczytowych gór opady deszczu przejdą w opady śniegu.

źródło: NKJP: Sytuacja baryczna, Dziennik Polski, 2006-03-28

Widać jednak, że Dam wyleczył się z Kath zupełnie, już do niej nie wzdycha, wręcz przeciwnie, jego miłość przeszła w nienawiść [...].

źródło: Internet: www.forumserialtv.nmj.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

bez ograniczeń + przejść +
(z CZEGO) + w CO

14. z matki na córkę

Definicja

zacząć być własnością albo cechą innej osoby niż wcześniej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Rodzina relacje rodzinne

Połączenia

  • majątek, spadek przeszedł; pasja, skłonność przeszła; zainteresowanie przeszło na kogoś
  • przejść na syna, na córkę;
  • przejść w posiadanie; w czyjeś ręce
  • przejść z matki, z ojca

Cytaty

Mój ojciec jest pszczelarzem i pasja przeszła z ojca na syna.

źródło: NKJP: Tocha: Nie myślę, co o mnie napiszą, Trybuna Śląska, 2001-05-05

I tak w latach 1422-1443 dziedzicem wsi był Piotr, od 1460 roku zaś Mikołaj Mleczko. Potem wieś przeszła na jego syna, Stanisława i była w jego posiadaniu do 1508 r.

źródło: NKJP: Historyczne bogactwo, Dziennik Polski, 2000-07-29

W czasach wczesnogomułkowskich zainstalowano w polskich miastach szalety publiczne, które po roku 1989 przeszły w ręce prywatne i w większości przypadków stały się sklepami lub knajpami, tak jak warszawski pub „Kolor” w parku na Agrykoli.

źródło: NKJP: Piotr Berger: Świątynia dumania, CKM, nr 05/05, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

bez ograniczeń + przejść +
(z KOGO) + na KOGO
bez ograniczeń + przejść +
DOKĄD

15. o trasie

Definicja

rozciągając się w przestrzeni, znaleźć się w jakiejś części swojej długości w określonym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

  • autostrada, droga, trasa przejdzie

Cytaty

Planiści wojewódzcy i obecnej generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad przyjęli koncepcję, że trasa przejdzie cały czas wzdłuż torów kolejowych i Dunajca, dalej na Świniarsko, Podegrodzie i Brzezną.

źródło: NKJP: Trasa gwałtownego niepokoju, Dziennik Polski, 2004-03-18

Budowa „MA 218” (tak oznaczony jest na planach most) nie jest prosta. Autostrada przejdzie w tym miejscu nad stawem hodowlanym, dlatego część prac musi być wykonywana z barki.

źródło: NKJP: Michał Gebauer: Gruszki pracują nocą, Dziennik Łódzki, 2005-07-23

Nowy gazociąg miałby ich połączyć ze złożami w Armenii nad Morzem Kaspijskim. Ten projekt jest jednak dość ryzykowny, bo rura musiałaby przejść przez stojący w ogniu Kaukaz i Rosję.

źródło: NKJP: Janusz Michalczyk: Gazowy szantaż, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-09-17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

Rz nieżywotny + przejść +
GDZIE
bez ograniczeń + przejść +
KTÓRĘDY

16. zapachem wiatru

Definicja

zostać przesyconym jakimś zapachem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii zapachy

Połączenia

  • płaszcz, pokój przeszedł czymś; kuchnia przeszła czymś; ubranie; pomieszczenie przeszło czymś; włosy przeszły czymś
  • przejść dymem; zapachem

Cytaty

Delikatniejsze mięso pieczemy w folii, albo np. w liściach chrzanu, czy kapusty. Na koniec można je rozwinąć, by przeszło aromatem dymu.

źródło: NKJP: Elżbieta Podolska: Jak grillować, Gazeta Poznańska, 2001-07-21

Są jednak sposoby, aby produkty przechowywane w lodówce długo były świeże i smaczne. Po pierwsze, umieśćmy je w osobnych, hermetycznych pojemnikach. Nie strącą w ten sposób wody i nie przejdą zapachem innych produktów.

źródło: NKJP: d: Nasza lodówka nie ma wakacji, Dziennik Łódzki, 2003-06-28

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

odpowiednik aspektowy: przechodzić

Składnia

bez ograniczeń + przejść +
CZYM

17. mistrza

Definicja

książk. 
okazać się lepszym w jakiegoś rodzaju działalności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Cytaty

Owszem, metody postępowania nie były wcale lepsze, ale przynajmniej istniała szczegółowa dokumentacja, rozbudowana maszyna biurokratyczna, Hitler wzorował się na Stalinie, ale przeszedł swego mistrza, rezygnując całkowicie z obłudy, zachowania pozorów, dopuścił się bandyckiego rabunku bez jakichkolwiek formalności, można powiedzieć, w warunkach zupełnej anarchii.

źródło: NKJP: Andrzej Anonimus: Nie nadaje się, przecież to jeszcze szczeniak, 1999

Takiej energii kryminalnej to nawet jego mentor [...] nie posiadał. Uczeń przeszedł swojego nauczyciela.

źródło: Internet: ciekawe.onet.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdę
przejdziemy
2 os. przejdziesz
przejdziecie
3 os. przejdzie
przejdą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłem
+(e)m przeszedł
przeszłam
+(e)m przeszła
przeszłom
+(e)m przeszło
przeszliśmy
+(e)śmy przeszli
przeszłyśmy
+(e)śmy przeszły
2 os. przeszedłeś
+(e)ś przeszedł
przeszłaś
+(e)ś przeszła
przeszłoś
+(e)ś przeszło
przeszliście
+(e)ście przeszli
przeszłyście
+(e)ście przeszły
3 os. przeszedł
przeszła
przeszło
przeszli
przeszły

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przejdźmy
2 os. przejdź
przejdźcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przeszedłbym
bym przeszedł
przeszłabym
bym przeszła
przeszłobym
bym przeszło
przeszlibyśmy
byśmy przeszli
przeszłybyśmy
byśmy przeszły
2 os. przeszedłbyś
byś przeszedł
przeszłabyś
byś przeszła
przeszłobyś
byś przeszło
przeszlibyście
byście przeszli
przeszłybyście
byście przeszły
3 os. przeszedłby
by przeszedł
przeszłaby
by przeszła
przeszłoby
by przeszło
przeszliby
by przeszli
przeszłyby
by przeszły

bezokolicznik: przejść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przeszedłszy

gerundium: przejście

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przejście
przejścia
D. przejścia
przejść
C. przejściu
przejściom
B. przejście
przejścia
N. przejściem
przejściami
Ms. przejściu
przejściach
W. przejście
przejścia

Składnia

bez ograniczeń + przejść +
KOGO

Frazeologizmy

coś przekroczyło wszelkie granice
coś przeszło wszelkie granice
coś przeszło wszelką miarę
coś przemknęło przez głowę komuś
coś przeszło przez głowę komuś
coś przeszło przez myśl komuś
coś przeszło do historii
coś przeszło koło nosa komuś
coś przeszło ludzkie pojęcie
coś przeszło wszelkie wyobrażenie
coś przeszło najśmielsze oczekiwania
coś przeszło wszelkie oczekiwania
coś przeszło przez czyjeś ręce
coś przeszło przez gardło komuś
coś wytrzymało próbę czasu
coś przeszło próbę czasu
ktoś przeszedł do porządku dziennego nad czymś
ktoś przeszedł do porządku nad czymś
ktoś przeszedł na drugą stronę
ktoś przeszedł na stronę czyjąś
ktoś przeszedł na tamtą stronę
ktoś przeszedł obojętnie obok/wobec czegoś
ktoś przeszedł obok meczu
ktoś przeszedł od słów do czynów
ktoś przeszedł samego siebie
ktoś przeszedł sam siebie
ktoś przeszedł samego siebie
ktoś przeszedł sam siebie
ktoś/coś przeszedł do annałów
ktoś/coś przeszedł/przeszło przez ucho igielne
prąd przeszedł
Data ostatniej modyfikacji: 08.01.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj