UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przestępny

Chronologizacja

1471, SStp

Pochodzenie

Zob. przestąpić

1. czyn

Definicja

praw. 
będący przestępstwem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przestępczy

Połączenia

  • przestępny czyn; zamach; charakter; skutek, zamiar; przestępna działalność; przestępne działanie, współdziałanie; przywłaszczenie, zagarnięcie, zniszczenie (mienia); zanieczyszczenie środowiska; pochodzenie; przestępne zachowania

Cytaty

[...] oskarżeni - dodał - wybrali dla swego czynu przestępnego Warszawę [...].

źródło: KWSJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002

Poprawka do art. 263 §3 ma na celu bardziej odpowiednie określenie czynu karalnego tak, aby oddawało istotę działania przestępnego.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z posiedzenia Senatu RP w dniu 26 kwietnia 1997 r.

§ 2. Przestępstwo uważa się za popełnione w miejscu, gdzie sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, albo gdzie skutek przestępny nastąpił lub miał nastąpić.

źródło: KWSJP: Kodeks Karny

[...] przewiduje ona w pewnych sytuacjach zastosowanie polskiej ustawy bez względu na obywatelstwo sprawcy i bez ograniczenia warunkiem podwójnej przestępności danego czynu. Taka sytuacja zachodzi, kiedy czyny przestępne są skierowane przeciwko istotnym polskim interesom [...].

źródło: KWSJP: Katarzyna Elżbieta Kozanecka: Odpowiedzialność obywatela polskiego za przestępstwa popełnione za granicą, 2004

Na tle przepisów o przestępnym przywłaszczeniu mienia Makarewicz przedstawił następujący wywód: swoisty wypadek przywłaszczenia zachodzi po stronie kłusownika. W zasadzie kłusownik narusza tylko cudze prawo polowania [...], gdyż wkracza w cudze prawo majątkowe sięgające aż do zawłaszczenia ubitej zwierzyny.

źródło: NKJP: Wojciech Radecki: Wykroczenia przeciwko środowisku: przewodnik po przepisach, 1995

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przestępny
przestępny
przestępny
przestępne
przestępna
D. przestępnego
przestępnego
przestępnego
przestępnego
przestępnej
C. przestępnemu
przestępnemu
przestępnemu
przestępnemu
przestępnej
B. przestępnego
przestępnego
przestępny
przestępne
przestępną
N. przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępną
Ms. przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępnej
W. przestępny
przestępny
przestępny
przestępne
przestępna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przestępni
przestępni
przestępne
przestępne
D. przestępnych
przestępnych
przestępnych
przestępnych
C. przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępnym
B. przestępnych
przestępnych
przestępnych
przestępne
N. przestępnymi
przestępnymi
przestępnymi
przestępnymi
Ms. przestępnych
przestępnych
przestępnych
przestępnych
W. przestępni
przestępni
przestępne
przestępne

Składnia

bez ograniczeń + przestępny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

2. dzień

Definicja

astr. 
dodawany dla zsynchronizowania mierzonego czasu z opóźniającym się ruchem obrotowym Ziemi

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu kalendarz i miary czasu

Połączenia

  • przestępny dzień, miesiąc; przestępna sekunda

Cytaty

Niewiele osób zna [...] zasady odmierzania czasu, jakie zastosowano w innych kalendarzach. [...] W kalendarzu chińskim wprowadzono na przykład dodatkowy, trzynasty miesiąc przestępny.

źródło: NKJP: Kłopoty z czasem, Dziennik Polski, 2001-01-04

Kiedyś prawdopodobnie miesiąc postu wypadał regularnie w okresie letnim. Wskazuje na to jego nazwa - „spalony słońcem”. Wtedy jeszcze różnica między rokiem księżycowym a słonecznym równoważona była za pomocą dodatkowego miesiąca przestępnego.

źródło: NKJP: Paweł Siwiec: Post i miłosierdzie, Dziennik Polski, 2001-11-16

Clavius zgłosił więc propozycję, by co 400 lat zachowywać dzień przestępny - i to zostało przyjęte.

źródło: NKJP: (K.W.): Dodatkowy jeden dzień, Dziennik Polski, 2000-01-31

[...] wszystkie laboratoria odpowiedzialne za ustanawianie wzorca czasu otrzymują mniej więcej co półtora roku polecenie, by dodać lub ująć tzw. sekundę przestępną.

źródło: NKJP: (MM): Strażnicy czasu, Dziennik Polski, 1998-12-29

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przestępny
przestępny
przestępny
przestępne
przestępna
D. przestępnego
przestępnego
przestępnego
przestępnego
przestępnej
C. przestępnemu
przestępnemu
przestępnemu
przestępnemu
przestępnej
B. przestępnego
przestępnego
przestępny
przestępne
przestępną
N. przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępną
Ms. przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępnej
W. przestępny
przestępny
przestępny
przestępne
przestępna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przestępni
przestępni
przestępne
przestępne
D. przestępnych
przestępnych
przestępnych
przestępnych
C. przestępnym
przestępnym
przestępnym
przestępnym
B. przestępnych
przestępnych
przestępnych
przestępne
N. przestępnymi
przestępnymi
przestępnymi
przestępnymi
Ms. przestępnych
przestępnych
przestępnych
przestępnych
W. przestępni
przestępni
przestępne
przestępne

Składnia

Rznieżywotny + przestępny + bez ograniczeń
szyk: neutralny

Frazeologizmy

rok przestępny
Data ostatniej modyfikacji: 03.10.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj