Chronologizacja
W postaci: rozdziewić się
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
rozdziawię się |
rozdziawimy się |
|||
| 2 os. |
rozdziawisz się |
rozdziawicie się |
|||
| 3 os. |
rozdziawi się |
rozdziawią się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozdziawiłem się +(e)m się rozdziawił |
rozdziawiłam się +(e)m się rozdziawiła |
rozdziawiłom się +(e)m się rozdziawiło |
rozdziawiliśmy się +(e)śmy się rozdziawili |
rozdziawiłyśmy się +(e)śmy się rozdziawiły |
| 2 os. |
rozdziawiłeś się +(e)ś się rozdziawił |
rozdziawiłaś się +(e)ś się rozdziawiła |
rozdziawiłoś się +(e)ś się rozdziawiło |
rozdziawiliście się +(e)ście się rozdziawili |
rozdziawiłyście się +(e)ście się rozdziawiły |
| 3 os. |
rozdziawił się |
rozdziawiła się |
rozdziawiło się |
rozdziawili się |
rozdziawiły się |
bezosobnik: rozdziawiono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
rozdziawmy się |
|
| 2 os. |
rozdziaw się |
rozdziawcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
rozdziawiłbym się bym się rozdziawił |
rozdziawiłabym się bym się rozdziawiła |
rozdziawiłobym się bym się rozdziawiło |
rozdziawilibyśmy się byśmy się rozdziawili |
rozdziawiłybyśmy się byśmy się rozdziawiły |
| 2 os. |
rozdziawiłbyś się byś się rozdziawił |
rozdziawiłabyś się byś się rozdziawiła |
rozdziawiłobyś się byś się rozdziawiło |
rozdziawilibyście się byście się rozdziawili |
rozdziawiłybyście się byście się rozdziawiły |
| 3 os. |
rozdziawiłby się by się rozdziawił |
rozdziawiłaby się by się rozdziawiła |
rozdziawiłoby się by się rozdziawiło |
rozdziawiliby się by się rozdziawili |
rozdziawiłyby się by się rozdziawiły |
bezosobnik: rozdziawiono by się
bezokolicznik: rozdziawić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozdziawiwszy się
gerundium: rozdziawienie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | rozdziawienie się |
rozdziawienia się |
| D. | rozdziawienia się |
rozdziawień się |
| C. | rozdziawieniu się |
rozdziawieniom się |
| B. | rozdziawienie się |
rozdziawienia się |
| N. | rozdziawieniem się |
rozdziawieniami się |
| Ms. | rozdziawieniu się |
rozdziawieniach się |
| W. | rozdziawienie się |
rozdziawienia się |
odpowiednik aspektowy: rozdziawiać się
Pochodzenie
1. o ustach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | otworzyć się |
Połączenia
- but, pysk rozdziawił się; gęba rozdziawiła się; usta rozdziawiły się
Cytaty
|
[...] stuknął swoimi zdekompletowanymi palcami lewej ręki w pudełko z kolorowymi naklejankami hawańskich cygar - pudełko rozdziawiło się jak na komendę. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
|
|
[...] zsunęły się stopy w ukłonie, a podarty but rozdziawił się rozpaczliwie i łysnęła onuczka. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
|
|
Usta Henryka rozdziawiły się szeroko, tak bardzo był zdziwiony tym, co usłyszał. źródło: NKJP: Internet |
2. o człowieku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Cytaty
|
Ile jest prawdy w tym, że perkusista jednej z Twoich kapel rockowych, z zawodu dentysta, ufundował całej Twojej rodzinie darmowy serwis stomatologiczny, byleś tylko rozdziawił się do zdjęcia do broszury medycznej? Bo jak otworzysz usta, to widać nawet Twój żołądek? źródło: NKJP: Lubię się popisywać: Dziennik Polski, 2004-03-26 |
|
|
[...] otwierał usta jak najszerzej, by dużo się zmieściło, i zamykał oczy, bo wtedy można się rozdziawić jeszcze bardziej [...]. źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009 |