UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

radło

rzadziej redło

Chronologizacja

1262, SStp
Inne znaczenie: 'dawna miara powierzchni gruntu'

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	radło	radła
D.	radła	radeł
C.	radłu	radłom
B.	radło	radła
N.	radłem	radłami
Ms.	radle	radłach
W.	radło	radła

Pochodzenie

psł. *ordlo

Od: psł. *orati 'orać'

1. dawne narzędzie

Definicja

dawne narzędzie rolnicze używane do przygotowania ziemi pod uprawę: spulchniania gleby bez odwracania jej

Warianty

rzadziej redło

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

Cytaty

	Podczas dwóch tygodni widziałem w Etiopii zaledwie trzy traktory – za to ludzi z radłami setki. źródło: KWJP: Dariusz Fedor: Afryka. Opowieści podróżne, 2018
	Radło tylko spulchniało ziemię, i to dość płytko, a pług odwracał skiby, napowietrzał glebę, pozwalał brać pod uprawę ziemie ciężkie i wilgotne. źródło: KWJP: Aneta Mastela-Książek: Kulturalna Kontrrewolucja w Grotesce. Wyznania wiecznego rewolucjonisty, czyli spotkanie z Karolem Modzelewskim, Kraków, 2014-06-01
	Orka radłem wymagała gleb lekkich i przesiąkliwych, a jednocześnie na tyle urodzajnych, by plonów starczyło na wyżywienie i na przyszłoroczny siew. źródło: NKJP: Karol Modzelewski: Barbarzyńska Europa, 2004
	Pamięta czasy, kiedy na wsi orano sochą i używano drewnianego radła. źródło: NKJP: Stulatek trzyma się krzepko, Gazeta Poznańska, 2003-12-09

2. współczesne narzędzie

Definicja

roln. ogrod.

narzędzie rolnicze, który służy do obsypywania - spulchniania ziemi wokół jakiejś rośliny i przysypywania jej tą ziemią w celu zapewnienia jej ochrony

Noty o użyciu

Używane także jako nazwa narzędzi nierolniczych, mających podobny kształt.

Warianty

rzadziej redło

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin ogrodnictwo i dbałość o rośliny

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obsypnik

Cytaty

Złodziej skradł między innymi brony, opyłacz metalowy, dwa radła i pługi o wartości około 250 złotych.

źródło: NKJP: Złodziej w Zazdrości, Nakielski Czas, 2007-05-09

Podstawowymi narzędziami stosowanymi do uprawy buraków w połowie XIX wieku były: pługi, radła do spulchniania gleby, brony, opielacze i walce.

źródło: NKJP: Internet

3. jednostka miary

Definicja

dawna jednostka miary powierzchni ziemi, odpowiadająca obszarowi, do którego uprawy wystarczyła para wołów i jedno radło

Warianty

rzadziej redło

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miary przestrzeni

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Cytaty

[...] panu biskupowi i kościołowi warmińskiemu kiedykolwiek bądź będzie na czasie i płacić od radła korzec pszenicy, od pługa zaś korzec pszenicy i korzec owsa [...]

źródło: NKJP: Internet

W 1437 r. cztery pruskie wsie występują w komornictwie ostródzkim (91,5 radła) i jedna w dąbrowieńskim (11 radeł)

źródło: NKJP: Roman Czaja i inni: Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach. Władza i społeczeństwo, 2008

Data ostatniej modyfikacji: 16.10.2024