UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

winograd

Chronologizacja

1549, SPXVI
Na podstawie kartoteki, za: D. Rembiszewska, J. Siatkowski, TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych, t. 6, 2020

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. winograd
winogrady
D. winogradu
winogradów
C. winogradowi
winogradom
B. winograd
winogrady
N. winogradem
winogradami
Ms. winogradzie
winogradach
W. winogradzie
winogrady

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

psł. виноградъ 'winnica'

z st.-w.-niem. wîngart

"W świetle danych historycznych i gwarowych należy przyjąć dwa źródła zapożyczenia wyrazu winohrad, winograd: czeskie, a właściwie morawsko-słowackie, utrzymane pod wpływem języka czeskiego i słowackiego na południu Polski, ale wzmocnione i utrwalone później oddziaływaniem języka ukraińskiego na polskich Kresach Wschodnich." ( D. Rembiszewska, J. Siatkowski, TEKA Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych, t. 6, 2020)

1. winorośl

Definicja

przest. 
winorośl

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  latorośl, wino I, winorośl
hiperonimy:  krzew

Połączenia

  • liście, pędy winogradu

Cytaty

Stanął obok krzesła pod ścianą, przy której rosły pędy winogradu, jak powiedziała pani Helenka. Wspinały się po drewnianej kracie - zielone na tle białych belek.

źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Niebieski szklarz, 1996

[...] został u wylotu alei i stał tam jeszcze długo potem, jak ona zniknęła na ganku za zasłoną czerwieniejących liści winogradu.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987

2. winnica

Definicja

przest. 
winnica

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

Relacje znaczeniowe

synonimy:  winnica
hiperonimy:  plantacja

Cytaty

I jednak nie mogliśmy zasnąć, rosa trzeszczała w winogradzie za oknem [...]

źródło: NKJP: Wilhelm Mach: Góry nad Czarnym Morzem, 1961

Data ostatniej modyfikacji: 07.11.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj