UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

neon

Chronologizacja

1898, Ateneum, t. 91-92, books.google.pl

1. lampa

Definicja

jarzeniowa lampa elektryczna w kształcie rury wypełnionej gazem szlachetnym

Wymowa

[ne-on]

Pochodzenie

ang. neon

fr. néon

niem. Neon

Od: neon 3

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

Połączenia

  • fioletowy, niebieski; nowoczesny neon
  • neony dyskotek
  • neon nad lustrem
  • neony w podwoziu
  • neon oraz światło; żarówki i neony
  • neon oświetla

Cytaty

Ku mojemu przerażeniu zobaczyłam niebieskie ściany i neon nad lustrem. Po obejrzeniu się w tym lustrze, przy tym świetle, natychmiast chciałam popełnić samobójstwo.

źródło: NKJP: Krystyna Janda, Bożena Janicka: Gwiazdy mają czerwone pazury, 1998

Wejście do poczekalni oświetla jedynie neon oraz światło dobiegające z kiosku ruchu położonego naprzeciwko.

źródło: NKJP: Przemysław Chechelski: Jędrzejowskie dworce w ciemnościach, Echo Dnia, 2006-10-20

[...] przejeżdżamy przez Jastrzębią Górę rozświetloną neonami dyskotek, w których świetle połyskują liście palm w donicach i sztucznych kwiatów zwisających znad barów [...].

źródło: NKJP: Krzysztof Varga: Chłopaki nie płaczą, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. neon
neony
D. neonu
neonów
C. neonowi
neonom
B. neon
neony
N. neonem
neonami
Ms. neonie
neonach
W. neonie
neony

2. reklama

Definicja

świecący napis reklamowy lub dekoracyjny

Wymowa

[ne-on]

Pochodzenie

ang. neon

fr. néon

niem. Neon

Od: neon 3

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes reklama i marketing

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  szyld

Połączenia

  • barwny, czerwony, kolorowy, niebieski, zielony, żółty; olbrzymi, ogromny; kiczowaty neon; agresywne, jaskrawe; sklepowe; dwujęzyczne neony; neon reklamowy, wyborczy; neony wystawowe
  • neon banku, biura podróży, galerii Mokotów, kina, sklepu; neony hipermarketów, moteli, wystaw
  • neon nad kasynem; neon z napisem, z nazwą czegoś, z nazwiskiem, z symbolem czegoś
  • neon w kształcie czegoś; neony na budynkach
  • neony i billboardy, neony i reklamy, neony i wystawy sklepowe; szyldy i neony, wystawy i neony
  • błysk, czerwień, światło neonu; blask; era neonów
  • napis na neonie; litera w neonie
  • neon przedstawia coś, zachęca do kupowania
  • uszkodzić, zdjąć neon
  • świecić, wabić, witać neonami

Cytaty

Kilka dni temu ponad drzwiami wejściowymi pojawił się nawet niewielki barwny neon z symbolem poczty. Już teraz informuje on, że właśnie w tym miejscu w najbliższym czasie mieszkańcy będą mogli wysyłać listy i paczki [...].

źródło: NKJP: (ALG): Poczta już z neonem, Dziennik Polski, 1999-12-16

Budynek kwiaciarni był okazały. Zbudowany na planie prostokąta, miał czerwony dach, białe ściany i mrugający wesoło neon z napisem „Sara”.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005

W takich chwilach zwykle marzy mi się Londyn: rdzawy klinkier, blask neonów na Shaftesbury [...].

źródło: NKJP: Jarosław Krawczyk: My goodness, my guinness, Magazyn nr 46 dodatek do Gazety Wyborczej nr 265, 1997-11-14

Nocne kluby wabią neonem i diodą wskazującą kierunek.

źródło: NKJP: Zbigniew Kruszyński: Na lądach i morzach : opisy i opowiadania, 1999

Tymczasem przyglądał się ogromniejącym przed ich oczami dwujęzycznym neonom i billboardom.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2, m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. neon
neony
D. neona
neonu
neonów
C. neonowi
neonom
B. neona
neon
neony
N. neonem
neonami
Ms. neonie
neonach
W. neonie
neony

3. gaz

Definicja

bezwonny i bezbarwny gaz, który w niewielkiej ilości występuje w atmosferze, stosowany w lampach jarzeniowych

Wymowa

[ne-on]

Pochodzenie

łac. neon

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pierwiastek

Połączenia

  • neon i hel; argon i neon, ksenon i neon, węgiel i neon
  • atomy, jądro neonu

Cytaty

[...] mamy wyłącznie pary całkowicie zapełnionych orbitali i efekty antywiążące znoszą z nadwyżką efekty wiążące - dwa atomy neonu odpychają się wzajemnie.

źródło: NKJP: Paweł Kowalczyk: Fizyka cząsteczek: energie i widma, 2000

Już tylko dwa pierwiastki - neon i hel - potrafią zachować splendid isolation.

źródło: NKJP: Stanisław Mrówczyński: Utracone szlachectwo, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. neon
neony
D. neonu
neonów
C. neonowi
neonom
B. neon
neony
N. neonem
neonami
Ms. neonie
neonach
W. neonie
neony

Inne uwagi

Zwykle lp

4. katolik

Definicja

pot. 
osoba wyznania rzymskokatolickiego należąca do wspólnoty neokatechumenatu

Wymowa

[ne-on]

Pochodzenie

Skrócenie nazwy katolickiej fundacji dóbr duchowych Neokatechumenat.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary

Cytaty

Wyznania byłego neona z ciekawego wątku na forum historycy.org. Zrezygnowałem w czasie trwania pewnego etapu, którego raczej i tak bym nie przeszedł.

źródło: Internet: breviarium.blogspot.com

Mój teść i szwagier są neonami. W ostatnią Wielkanoc brałem udział w świątecznym, całonocnym czuwaniu z mszą i chrztem córeczki szwagra. Bardzo ciekawiło mnie jak oni się modlą. I powiem szczerze nie rzuciło mnie to na kolana. Nie załapałem tego, nazwijmy to klimatu.

źródło: Internet: fronda.pl

Zapytałeś „Kto ma tych dzieci po siedmioro i więcej?” - sugerując, że ludzie z DN (jako jedyni?) są otwarci na życie posiadając sporo liczbę potomstwa (co jest oczywiście prawdą i za to neonów cenię).

źródło: Internet: gosc.pl

Mnie neoni nie interesują. A to co robią jest zgodne z nauką Kościoła Katolickiego. A wręcz mają wielką aprobatę obecnego Papieża Franciszka, jak i poprzednich papieży.

źródło: Internet: gloria.tv

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. neon
neony
D. neona
neonu
neonów
C. neonowi
neonom
B. neona
neon
neony
N. neonem
neonami
Ms. neonie
neonach
W. neonie
neony
Data ostatniej modyfikacji: 31.01.2023
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj