UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rychtować

Chronologizacja

1520, SPXVI

Pochodzenie

niem. richten

1. ubranie

Definicja

pot.

szykować - obiad

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka czynności związane z codziennym życiem w domu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

naszykowywać, przyszykowywać, szykować, wyszykowywać

Połączenia

rychtować obiad, śniadanie; ubranie, samochód

Cytaty

Ta nauczycielka smaczne by mi kanapki do pracy rychtowała. Kromka nie za gruba, ale też nie przezroczysta. Z rostbefem, oczywiście.

źródło: NKJP: Marian Pankowski: Fara na Pomorzu, 1997

Przy drewnianej dzwonnicy kościelny rychtuje wysłużony do oporu rower. Musi objechać teren swojej pracy [...].

źródło: NKJP: Lekcja demokracji w Książu Wielkim, Dziennik Polski, 1999-06-28

Rychtuję jej całe mieszkanie. Szafy w przedpokoju i półki z barem w pokoju. Spiżarki w kuchni, obudowa zlewozmywaka, szafki w łazience.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wniebowstąpienie, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rychtuję	rychtujemy
2 os.	rychtujesz	rychtujecie
3 os.	rychtuje	rychtują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rychtowałem +(e)m rychtował	rychtowałam +(e)m rychtowała	rychtowałom +(e)m rychtowało	rychtowaliśmy +(e)śmy rychtowali	rychtowałyśmy +(e)śmy rychtowały
2 os.	rychtowałeś +(e)ś rychtował	rychtowałaś +(e)ś rychtowała	rychtowałoś +(e)ś rychtowało	rychtowaliście +(e)ście rychtowali	rychtowałyście +(e)ście rychtowały
3 os.	rychtował	rychtowała	rychtowało	rychtowali	rychtowały

bezosobnik: rychtowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rychtował będę rychtować	będę rychtowała będę rychtować	będę rychtowało będę rychtować	będziemy rychtowali będziemy rychtować	będziemy rychtowały będziemy rychtować
2 os.	będziesz rychtował będziesz rychtować	będziesz rychtowała będziesz rychtować	będziesz rychtowało będziesz rychtować	będziecie rychtowali będziecie rychtować	będziecie rychtowały będziecie rychtować
3 os.	będzie rychtował będzie rychtować	będzie rychtowała będzie rychtować	będzie rychtowało będzie rychtować	będą rychtowali będą rychtować	będą rychtowały będą rychtować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rychtujmy
2 os.	rychtuj	rychtujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rychtowałbym bym rychtował	rychtowałabym bym rychtowała	rychtowałobym bym rychtowało	rychtowalibyśmy byśmy rychtowali	rychtowałybyśmy byśmy rychtowały
2 os.	rychtowałbyś byś rychtował	rychtowałabyś byś rychtowała	rychtowałobyś byś rychtowało	rychtowalibyście byście rychtowali	rychtowałybyście byście rychtowały
3 os.	rychtowałby by rychtował	rychtowałaby by rychtowała	rychtowałoby by rychtowało	rychtowaliby by rychtowali	rychtowałyby by rychtowały

bezosobnik: rychtowano by

bezokolicznik: rychtować

imiesłów przysłówkowy współczesny: rychtując

gerundium: rychtowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rychtowanie	rychtowania
D.	rychtowania	rychtowań
C.	rychtowaniu	rychtowaniom
B.	rychtowanie	rychtowania
N.	rychtowaniem	rychtowaniami
Ms.	rychtowaniu	rychtowaniach
W.	rychtowanie	rychtowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rychtujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rychtujący	rychtujący	rychtujący	rychtujące	rychtująca
D.	rychtującego	rychtującego	rychtującego	rychtującego	rychtującej
C.	rychtującemu	rychtującemu	rychtującemu	rychtującemu	rychtującej
B.	rychtującego	rychtującego	rychtujący	rychtujące	rychtującą
N.	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującą
Ms.	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rychtujący	rychtujący	rychtujące	rychtujące
D.	rychtujących	rychtujących	rychtujących	rychtujących
C.	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującym
B.	rychtujących	rychtujących	rychtujących	rychtujące
N.	rychtującymi	rychtującymi	rychtującymi	rychtującymi
Ms.	rychtujących	rychtujących	rychtujących	rychtujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: rychtowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rychtowany	rychtowany	rychtowany	rychtowane	rychtowana
D.	rychtowanego	rychtowanego	rychtowanego	rychtowanego	rychtowanej
C.	rychtowanemu	rychtowanemu	rychtowanemu	rychtowanemu	rychtowanej
B.	rychtowanego	rychtowanego	rychtowany	rychtowane	rychtowaną
N.	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowaną
Ms.	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rychtowani	rychtowani	rychtowane	rychtowane
D.	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych
C.	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym
B.	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych	rychtowane
N.	rychtowanymi	rychtowanymi	rychtowanymi	rychtowanymi
Ms.	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych

odpowiedniki aspektowe: narychtować , przyrychtować

Składnia

rychtować

2. działo

Definicja

daw.

ustawiać broń wystrzeliwującą pociski na dużą odległość tak, aby skierować strzał w określoną stronę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

celować

Połączenia

kanonier rychtuje
rychtować armatę, działo

Cytaty

[...] rychtują działa, by strzelić na nowo... Szturm trwał wśród nieustannego krzyku.

źródło: Piotr Łossowski: Żołnierze minionych lat, 1978 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rychtuję	rychtujemy
2 os.	rychtujesz	rychtujecie
3 os.	rychtuje	rychtują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rychtowałem +(e)m rychtował	rychtowałam +(e)m rychtowała	rychtowałom +(e)m rychtowało	rychtowaliśmy +(e)śmy rychtowali	rychtowałyśmy +(e)śmy rychtowały
2 os.	rychtowałeś +(e)ś rychtował	rychtowałaś +(e)ś rychtowała	rychtowałoś +(e)ś rychtowało	rychtowaliście +(e)ście rychtowali	rychtowałyście +(e)ście rychtowały
3 os.	rychtował	rychtowała	rychtowało	rychtowali	rychtowały

bezosobnik: rychtowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rychtował będę rychtować	będę rychtowała będę rychtować	będę rychtowało będę rychtować	będziemy rychtowali będziemy rychtować	będziemy rychtowały będziemy rychtować
2 os.	będziesz rychtował będziesz rychtować	będziesz rychtowała będziesz rychtować	będziesz rychtowało będziesz rychtować	będziecie rychtowali będziecie rychtować	będziecie rychtowały będziecie rychtować
3 os.	będzie rychtował będzie rychtować	będzie rychtowała będzie rychtować	będzie rychtowało będzie rychtować	będą rychtowali będą rychtować	będą rychtowały będą rychtować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rychtujmy
2 os.	rychtuj	rychtujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rychtowałbym bym rychtował	rychtowałabym bym rychtowała	rychtowałobym bym rychtowało	rychtowalibyśmy byśmy rychtowali	rychtowałybyśmy byśmy rychtowały
2 os.	rychtowałbyś byś rychtował	rychtowałabyś byś rychtowała	rychtowałobyś byś rychtowało	rychtowalibyście byście rychtowali	rychtowałybyście byście rychtowały
3 os.	rychtowałby by rychtował	rychtowałaby by rychtowała	rychtowałoby by rychtowało	rychtowaliby by rychtowali	rychtowałyby by rychtowały

bezosobnik: rychtowano by

bezokolicznik: rychtować

imiesłów przysłówkowy współczesny: rychtując

gerundium: rychtowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rychtowanie	rychtowania
D.	rychtowania	rychtowań
C.	rychtowaniu	rychtowaniom
B.	rychtowanie	rychtowania
N.	rychtowaniem	rychtowaniami
Ms.	rychtowaniu	rychtowaniach
W.	rychtowanie	rychtowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rychtujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rychtujący	rychtujący	rychtujący	rychtujące	rychtująca
D.	rychtującego	rychtującego	rychtującego	rychtującego	rychtującej
C.	rychtującemu	rychtującemu	rychtującemu	rychtującemu	rychtującej
B.	rychtującego	rychtującego	rychtujący	rychtujące	rychtującą
N.	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującą
Ms.	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rychtujący	rychtujący	rychtujące	rychtujące
D.	rychtujących	rychtujących	rychtujących	rychtujących
C.	rychtującym	rychtującym	rychtującym	rychtującym
B.	rychtujących	rychtujących	rychtujących	rychtujące
N.	rychtującymi	rychtującymi	rychtującymi	rychtującymi
Ms.	rychtujących	rychtujących	rychtujących	rychtujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: rychtowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rychtowany	rychtowany	rychtowany	rychtowane	rychtowana
D.	rychtowanego	rychtowanego	rychtowanego	rychtowanego	rychtowanej
C.	rychtowanemu	rychtowanemu	rychtowanemu	rychtowanemu	rychtowanej
B.	rychtowanego	rychtowanego	rychtowany	rychtowane	rychtowaną
N.	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowaną
Ms.	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rychtowani	rychtowani	rychtowane	rychtowane
D.	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych
C.	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym	rychtowanym
B.	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych	rychtowane
N.	rychtowanymi	rychtowanymi	rychtowanymi	rychtowanymi
Ms.	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych	rychtowanych

odpowiedniki aspektowe: narychtować , wyrychtować

Składnia

rychtować

Data ostatniej modyfikacji: 29.10.2024