UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

trefić

rzadziej trefnić

Chronologizacja

XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. trefię
trefimy
2 os. trefisz
treficie
3 os. trefi
trefią

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. trefiłem
+(e)m trefił
trefiłam
+(e)m trefiła
trefiłom
+(e)m trefiło
trefiliśmy
+(e)śmy trefili
trefiłyśmy
+(e)śmy trefiły
2 os. trefiłeś
+(e)ś trefił
trefiłaś
+(e)ś trefiła
trefiłoś
+(e)ś trefiło
trefiliście
+(e)ście trefili
trefiłyście
+(e)ście trefiły
3 os. trefił
trefiła
trefiło
trefili
trefiły

bezosobnik: trefiono

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę trefił
będę trefić
będę trefiła
będę trefić
będę trefiło
będę trefić
będziemy trefili
będziemy trefić
będziemy trefiły
będziemy trefić
2 os. będziesz trefił
będziesz trefić
będziesz trefiła
będziesz trefić
będziesz trefiło
będziesz trefić
będziecie trefili
będziecie trefić
będziecie trefiły
będziecie trefić
3 os. będzie trefił
będzie trefić
będzie trefiła
będzie trefić
będzie trefiło
będzie trefić
będą trefili
będą trefić
będą trefiły
będą trefić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. trefmy
2 os. tref
trefcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. trefiłbym
bym trefił
trefiłabym
bym trefiła
trefiłobym
bym trefiło
trefilibyśmy
byśmy trefili
trefiłybyśmy
byśmy trefiły
2 os. trefiłbyś
byś trefił
trefiłabyś
byś trefiła
trefiłobyś
byś trefiło
trefilibyście
byście trefili
trefiłybyście
byście trefiły
3 os. trefiłby
by trefił
trefiłaby
by trefiła
trefiłoby
by trefiło
trefiliby
by trefili
trefiłyby
by trefiły

bezosobnik: trefiono by

bezokolicznik: trefić

imiesłów przysłówkowy współczesny:

trefiąc

gerundium: trefienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. trefienie
trefienia
D. trefienia
trefień
C. trefieniu
trefieniom
B. trefienie
trefienia
N. trefieniem
trefieniami
Ms. trefieniu
trefieniach
W. trefienie
trefienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: trefiący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. trefiący
trefiący
trefiący
trefiące
trefiąca
D. trefiącego
trefiącego
trefiącego
trefiącego
trefiącej
C. trefiącemu
trefiącemu
trefiącemu
trefiącemu
trefiącej
B. trefiącego
trefiącego
trefiący
trefiące
trefiącą
N. trefiącym
trefiącym
trefiącym
trefiącym
trefiącą
Ms. trefiącym
trefiącym
trefiącym
trefiącym
trefiącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. trefiący
trefiący
trefiące
trefiące
D. trefiących
trefiących
trefiących
trefiących
C. trefiącym
trefiącym
trefiącym
trefiącym
B. trefiących
trefiących
trefiących
trefiące
N. trefiącymi
trefiącymi
trefiącymi
trefiącymi
Ms. trefiących
trefiących
trefiących
trefiących

imiesłów przymiotnikowy bierny: trefiony

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. trefiony
trefiony
trefiony
trefione
trefiona
D. trefionego
trefionego
trefionego
trefionego
trefionej
C. trefionemu
trefionemu
trefionemu
trefionemu
trefionej
B. trefionego
trefionego
trefiony
trefione
trefioną
N. trefionym
trefionym
trefionym
trefionym
trefioną
Ms. trefionym
trefionym
trefionym
trefionym
trefionej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. trefieni
trefieni
trefione
trefione
D. trefionych
trefionych
trefionych
trefionych
C. trefionym
trefionym
trefionym
trefionym
B. trefionych
trefionych
trefionych
trefione
N. trefionymi
trefionymi
trefionymi
trefionymi
Ms. trefionych
trefionych
trefionych
trefionych

Pochodzenie

śr.-w.-niem. treffen 'dosięgnąć, trafić, spotkać'

Do polskiego przejęte w postaci trafić (zob) z śr.-niem.# dialektów wschodnich, postać trefić może pod wpływem czeskim i/lub niemieckim, możliwe też oddziaływanie rozwoju ra- > re- w dialektach (Bor.).

Definicja

daw. 
układać włosy w staranną fryzurę, najczęściej w postaci loków lub fal

Warianty

  • rzadziej trefnić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Połączenia

  • trefić loki, pukle; włosy; perukę
  • trefić w loki, w pukle
  • bogato, kunsztownie, misternie, pięknie, starannie trefione (włosy)

Cytaty

W końcu XVII w. także panny (szlachcianki i mieszczanki) zaczęły włosy trefić w pukle sięgające do ramion [...].

źródło: NKJP: Urszula Augustyniak, Historia Polski 1572-1795 2008

Po krótkim namyśle zrezygnował z trefienia włosów. Kazał je tylko uczesać i związać wstążką.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód. Kroniki Drugiego Kręgu, 2003

- Nie uczynię tego, co mi radzicie - oznajmił stanowczo, potrząsając złotą, cudnie trefioną grzywą.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Ogród miłości, 2006

Składnia

bez ograniczeń + trefić +
[CO]
Data ostatniej modyfikacji: 22.01.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj