UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

marmurowy

Chronologizacja

1525, SPXVI

Pochodzenie

Pochodny od marmur

1. związany z marmurem - skałą

Definicja

związany z marmurem - skałą

Połączenia

marmurowy anioł; blat; krzyż; nagrobek; stolik; marmurowa płyta; podłoga; rzeźba; tablica; marmurowe katakumby; kolumny; kominki; płaskorzeźby, popiersia, posągi; sarkofagi; schody

Cytaty

	Stylowo jest tylko na parterze: tu gdański kredens, tam oryginalne kaflowe piece, ówdzie marmurowy kominek. źródło: NKJP: Aneta Augustyn, Leszek Dlouchy: Szampan i róże ze słoniny, Magazyn nr 27 dodatek do Gazety Wyborczej nr 154, 1997-07-04
	Jego ciało miało spoczywać w złotej trumnie i marmurowym sarkofagu. źródło: NKJP: Czy to grób Aleksandra Wielkiego?, Gazeta Wyborcza nr 27, 1995-02-01
	Kilka aksamitek umieściła w czarnym, majolikowym wazoniku, który zdobi niski, podłużny, z marmurowym blatem stolik do poobiedniej kawy. źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska:Wróć..., 2001
	Elewację zdobiły znaki zodiaku, a po obu stronach bramy znajdowały się ogromne, tworzące swoisty rebus marmurowe płaskorzeźby krzyża i topora, zrównujące w bluźnierczy sposób symbole Jezusa i bogini. źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999
	Zatrzymały się przy rodzinnym grobowcu, który był uprzątnięty, na marmurowej płycie stały w doniczkach białe postrzępione chryzantemy. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: piołun, 1992

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	marmurowy	marmurowy	marmurowy	marmurowe	marmurowa
D.	marmurowego	marmurowego	marmurowego	marmurowego	marmurowej
C.	marmurowemu	marmurowemu	marmurowemu	marmurowemu	marmurowej
B.	marmurowego	marmurowego	marmurowy	marmurowe	marmurową
N.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurową
Ms.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowej
W.	marmurowy	marmurowy	marmurowy	marmurowe	marmurowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	marmurowi	marmurowi	marmurowe	marmurowe
D.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowych
C.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym
B.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowe
N.	marmurowymi	marmurowymi	marmurowymi	marmurowymi
Ms.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowych
W.	marmurowi	marmurowi	marmurowe	marmurowe

1.a nagrobek

Definicja

wykonany z marmuru

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

marmurowa płyta; rzeźba; tablica; marmurowy anioł; blat; krzyż; nagrobek; stolik; marmurowe katakumby; kolumny; kominki; płaskorzeźby; posągi; sarkofagi

Cytaty

	W prostokątnej wnęce pokoju, na postumencie, znajduje się marmurowa rzeźba stojącej Wenus, obok której unoszą się całujące się gołąbki. źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane: rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001
	Marmurowy posąg wprawiał Kazimierza w dziwne rozmarzenie. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Korytarz, 2006
	Panujący w Polsce Zygmunt III Waza na prośbę swoich rodaków zamówił w Gdańsku marmurowy nagrobek dla swojego ojca Jana. źródło: NKJP: Pejzaż - Królewska panorama, Dziennik Polski, 2003-08-16
	Marmurowy stół, przy którym siedzieliśmy, cały się srebrzył od przyborów do herbaty, od pater, półmisków i koszyczków na owoce, ciastka i cukierki. źródło: NKJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1984

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	marmurowy	marmurowy	marmurowy	marmurowe	marmurowa
D.	marmurowego	marmurowego	marmurowego	marmurowego	marmurowej
C.	marmurowemu	marmurowemu	marmurowemu	marmurowemu	marmurowej
B.	marmurowego	marmurowego	marmurowy	marmurowe	marmurową
N.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurową
Ms.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowej
W.	marmurowy	marmurowy	marmurowy	marmurowe	marmurowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	marmurowi	marmurowi	marmurowe	marmurowe
D.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowych
C.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym
B.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowe
N.	marmurowymi	marmurowymi	marmurowymi	marmurowymi
Ms.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowych
W.	marmurowi	marmurowi	marmurowe	marmurowe

1.b podłoga

Definicja

wyłożony marmurem

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

marmurowa podłoga; posadzka; sala; marmurowe schody

Cytaty

W luksusowych hotelach będą czyścić marmurowe podłogi i szorować zachodnie kafelki.

źródło: NKJP: Dominika Wielowieyska, Gazeta Wyborcza, 1997-01-07

Jeszcze w powietrzu drżały ostatnie dźwięki „Ave Maria”, gdy polscy delegaci wchodzili na marmurowe schody pałacu.

źródło: NKJP: Stefan Tyszkiewicz: Polskie ślady na ulicach Rzymu, Tygodnik Podhalański, nr 1, 1998

To ten, który na kazaniu powiedział, żeby nie wchodzić wejściem od zakrystii, bo mu się marmurowa posadzka wyciera? – ni to pyta, ni to sarkastycznie zauważa tata.

źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Cukier w normie z ekstrabonusem, 2005

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	marmurowy	marmurowy	marmurowy	marmurowe	marmurowa
D.	marmurowego	marmurowego	marmurowego	marmurowego	marmurowej
C.	marmurowemu	marmurowemu	marmurowemu	marmurowemu	marmurowej
B.	marmurowego	marmurowego	marmurowy	marmurowe	marmurową
N.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurową
Ms.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowej
W.	marmurowy	marmurowy	marmurowy	marmurowe	marmurowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	marmurowi	marmurowi	marmurowe	marmurowe
D.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowych
C.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym
B.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowe
N.	marmurowymi	marmurowymi	marmurowymi	marmurowymi
Ms.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowych
W.	marmurowi	marmurowi	marmurowe	marmurowe

2. twarz

Definicja

książk.

przypominający biały marmur

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Połączenia

marmurowa twarz; marmurowe usta

Cytaty

Że nie raz będzie pode mną wzdychała i jęczała, że będzie nade mną purpurowiała i bledła, a jej marmurowa twarz usiana jasnymi piegami wyda mi się, wbrew rozsądkowi, nawet ładna.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Hermańce, 2008

Chcą piéces bien faites i spiżowych słów recytowanych przez marmurowe usta aktorów lub odwrotnie.

źródło: NKJP: Kultura - Brawo Wrocław!, Dziennik Polski, 2001-11-09

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	marmurowy	marmurowy	marmurowy	marmurowe	marmurowa
D.	marmurowego	marmurowego	marmurowego	marmurowego	marmurowej
C.	marmurowemu	marmurowemu	marmurowemu	marmurowemu	marmurowej
B.	marmurowego	marmurowego	marmurowy	marmurowe	marmurową
N.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurową
Ms.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowej
W.	marmurowy	marmurowy	marmurowy	marmurowe	marmurowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	marmurowi	marmurowi	marmurowe	marmurowe
D.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowych
C.	marmurowym	marmurowym	marmurowym	marmurowym
B.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowe
N.	marmurowymi	marmurowymi	marmurowymi	marmurowymi
Ms.	marmurowych	marmurowych	marmurowych	marmurowych
W.	marmurowi	marmurowi	marmurowe	marmurowe

Data ostatniej modyfikacji: 03.07.2025