Chronologizacja
Inne znaczenie: 'dawać świadectwo, dowody, stwierdzać, oświadczać'
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
doświadczam |
doświadczamy |
|||
| 2 os. |
doświadczasz |
doświadczacie |
|||
| 3 os. |
doświadcza |
doświadczają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
doświadczałem +(e)m doświadczał |
doświadczałam +(e)m doświadczała |
doświadczałom +(e)m doświadczało |
doświadczaliśmy +(e)śmy doświadczali |
doświadczałyśmy +(e)śmy doświadczały |
| 2 os. |
doświadczałeś +(e)ś doświadczał |
doświadczałaś +(e)ś doświadczała |
doświadczałoś +(e)ś doświadczało |
doświadczaliście +(e)ście doświadczali |
doświadczałyście +(e)ście doświadczały |
| 3 os. |
doświadczał |
doświadczała |
doświadczało |
doświadczali |
doświadczały |
bezosobnik: doświadczano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę doświadczał będę doświadczać |
będę doświadczała będę doświadczać |
będę doświadczało będę doświadczać |
będziemy doświadczali będziemy doświadczać |
będziemy doświadczały będziemy doświadczać |
| 2 os. |
będziesz doświadczał będziesz doświadczać |
będziesz doświadczała będziesz doświadczać |
będziesz doświadczało będziesz doświadczać |
będziecie doświadczali będziecie doświadczać |
będziecie doświadczały będziecie doświadczać |
| 3 os. |
będzie doświadczał będzie doświadczać |
będzie doświadczała będzie doświadczać |
będzie doświadczało będzie doświadczać |
będą doświadczali będą doświadczać |
będą doświadczały będą doświadczać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
doświadczajmy |
|
| 2 os. |
doświadczaj |
doświadczajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
doświadczałbym bym doświadczał |
doświadczałabym bym doświadczała |
doświadczałobym bym doświadczało |
doświadczalibyśmy byśmy doświadczali |
doświadczałybyśmy byśmy doświadczały |
| 2 os. |
doświadczałbyś byś doświadczał |
doświadczałabyś byś doświadczała |
doświadczałobyś byś doświadczało |
doświadczalibyście byście doświadczali |
doświadczałybyście byście doświadczały |
| 3 os. |
doświadczałby by doświadczał |
doświadczałaby by doświadczała |
doświadczałoby by doświadczało |
doświadczaliby by doświadczali |
doświadczałyby by doświadczały |
bezosobnik: doświadczano by
bezokolicznik: doświadczać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
doświadczając
gerundium: doświadczanie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | doświadczanie |
doświadczania |
| D. | doświadczania |
doświadczań |
| C. | doświadczaniu |
doświadczaniom |
| B. | doświadczanie |
doświadczania |
| N. | doświadczaniem |
doświadczaniami |
| Ms. | doświadczaniu |
doświadczaniach |
| W. | doświadczanie |
doświadczania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: doświadczający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | doświadczający |
doświadczający |
doświadczający |
doświadczające |
doświadczająca |
| D. | doświadczającego |
doświadczającego |
doświadczającego |
doświadczającego |
doświadczającej |
| C. | doświadczającemu |
doświadczającemu |
doświadczającemu |
doświadczającemu |
doświadczającej |
| B. | doświadczającego |
doświadczającego |
doświadczający |
doświadczające |
doświadczającą |
| N. | doświadczającym |
doświadczającym |
doświadczającym |
doświadczającym |
doświadczającą |
| Ms. | doświadczającym |
doświadczającym |
doświadczającym |
doświadczającym |
doświadczającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | doświadczający |
doświadczający |
doświadczające |
doświadczające |
| D. | doświadczających |
doświadczających |
doświadczających |
doświadczających |
| C. | doświadczającym |
doświadczającym |
doświadczającym |
doświadczającym |
| B. | doświadczających |
doświadczających |
doświadczających |
doświadczające |
| N. | doświadczającymi |
doświadczającymi |
doświadczającymi |
doświadczającymi |
| Ms. | doświadczających |
doświadczających |
doświadczających |
doświadczających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: doświadczany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | doświadczany |
doświadczany |
doświadczany |
doświadczane |
doświadczana |
| D. | doświadczanego |
doświadczanego |
doświadczanego |
doświadczanego |
doświadczanej |
| C. | doświadczanemu |
doświadczanemu |
doświadczanemu |
doświadczanemu |
doświadczanej |
| B. | doświadczanego |
doświadczanego |
doświadczany |
doświadczane |
doświadczaną |
| N. | doświadczanym |
doświadczanym |
doświadczanym |
doświadczanym |
doświadczaną |
| Ms. | doświadczanym |
doświadczanym |
doświadczanym |
doświadczanym |
doświadczanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | doświadczani |
doświadczani |
doświadczane |
doświadczane |
| D. | doświadczanych |
doświadczanych |
doświadczanych |
doświadczanych |
| C. | doświadczanym |
doświadczanym |
doświadczanym |
doświadczanym |
| B. | doświadczanych |
doświadczanych |
doświadczanych |
doświadczane |
| N. | doświadczanymi |
doświadczanymi |
doświadczanymi |
doświadczanymi |
| Ms. | doświadczanych |
doświadczanych |
doświadczanych |
doświadczanych |
odpowiednik aspektowy: doświadczyć
Pochodzenie
1. bólu, szczęścia
Definicja
Wymowa
[dośfiatczać] lub pot. dośfiaczczać]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka
Połączenia
- doświadczać bezradności, biedy, bliskości, braku czegoś, cierpienia, krzywdy, lęku, niepewności, niepokoju, niesprawiedliwości, przemocy, przyjemności, rozterek, samotności, skutków czegoś, stresu, szczęścia, upokorzenia, zła
- doświadczać na własnej skórze
- doświadczać bezpośrednio, boleśnie, często, głęboko, osobiście
Cytaty
|
Wielu z nas doświadcza bezradności. Czujemy się osamotnieni, brak nam pomysłów i pewności w nowej roli. źródło: KWSJP: Lidia Mieścicka-Mellibruda: Być matką dorosłych dzieci: towarzyszyć czy wspierać, 2000 |
|
|
Krzywda, której doświadczamy w trakcie naszego dorastania, powoduje w nas różnego rodzaju zamknięcia i negatywne konsekwencje. źródło: KWSJP: Paweł Kosiński: Obudzić serce, 2000 |
|
|
Mimo postawionego muru w dalszym ciągu doświadczam skutków gwałtownego przyboru wody w czasie intensywnych opadów. źródło: KWSJP: Janusz Soroczyński: List otwarty do Redakcji Tygodnika Podhalańskiego, Tygodnik Podhalański, 1997, nr 32 |
|
|
Człowiek wchodząc na drogę nawrócenia doświadcza, że Bóg jest wierny. źródło: KWSJP: Henryk Dziadosz: Doświadczyć Boga: Życie chrześcijańskie w ćwiczeniach duchownych św. Ignacego Loyoli, 2000 |
|
|
Co dzień doświadczał, jak kruchy jest ten jego nowy świat, sklecony z paru książek i ze strzępów rozmowy w antykwarni, która wciąż trwała w nim jak wielka przygoda. źródło: KWSJP: Jan Parandowski: Niebo w płomieniach, 1936 |
Składnia
|
+ | doświadczać | + |
CZEGO
|
|
|
+ | doświadczać | + |
że ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE
|
2. człowieka
Definicja
Wymowa
[dośfiatczać] lub pot. dośfiaczczać]
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- Bóg, los, wojna doświadcza
- doświadczać kogoś boleśnie, ciężko
Cytaty
|
Zamknęli i nikogo nie wpuszczają. Ciężko nas Pan Bóg doświadcza - zasapał. źródło: KWSJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954 |
|
|
Człowiek ufa swojemu Bogu, który jest wszechmocny i dobry, nawet jeżeli ciężko doświadcza człowieka – jak to było w przypadku Hioba. źródło: KWSJP: Zofia Mitosek (red.): Mimesis w literaturze, kulturze i sztuce, 1992 |
|
|
Fantazy zamierza reżyserować wydarzenia, nie poprzestaje na nałożeniu maski poetyzującego głupca, lecz okrutnie eksperymentuje z ludźmi. Doświadcza ich, upokarza. źródło: KWSJP: Alina Kowalczykowa: Dramat i teatr romantyczny, 1997 |
|
|
To właśnie wojna, doświadczając inteligencję polską na równo z całym społeczeństwem, oduczyła ją wielu anachronicznych manier, poprzewracała wszystkie fikcyjne przegrody, pozwoliła jej dostrzec nowe obszary społeczne. źródło: KWSJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998 |
|
|
Przed rodzicami staje najważniejsze zadanie: wychowanie człowieka. [...] Doświadczani trudnymi sytuacjami, gorączkowo szukają pomocy wśród bliskich, znajomych, pedagogów, psychologów, na kartach poradników i czasopism. źródło: KWSJP: Tadeusz Loska: Wszystkie moje źródła są w Tobie, 1999 |
Składnia
|
|
+ | doświadczać | + |
KOGO/CO
|