Chronologizacja
Pochodzenie
z łac. ruīna 'padanie (też gradu, ulewnego deszczu), spadanie, upadanie, walenie się; upadek, zguba, śmierć; nieszczęście; napad, atak'
W popularyzacji nowszych znaczeń możliwy udział fr. i niem. Ruine 'coś zniszczonego, rozburzonego, rozwalonego; szczątki budynku'. Znaczenie czynnościowe 'upadek, zguba' za niem. Ruin m.
1. finansowa
Definicja
Wymowa
[ru-ina] lub pot. [rujina]
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | upadek |
Połączenia
- ruina ekonomiczna, finansowa, gospodarcza
- ruina firmy, gospodarki, kultury, państwa, przemysłu, rodziny, zakładu
- ruina grozi komuś / czemuś
- doprowadzić kogoś / coś do ruiny; uchronić, uratować kogoś / coś od ruiny
- popaść / popadać w ruinę
- leżeć w ruinie
Cytaty
|
Morgan jednym posunięciem mógłby doprowadzić skarb państwa do ruiny. Wolał jednak uratować skarb państwa, umocnić dolara, solidniej oprzeć go na złocie, a nie na srebrze. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 2002 |
|
|
Ślub stawał się najważniejszym i najbardziej pamiętnym wydarzeniem życia. Bywało, iż prowadził do ruiny rodziców, zwłaszcza dziewczyny. źródło: NKJP: Aleksander Jackowski: Polska sztuka ludowa, 2002 |
|
|
Ratując się przed trudnościami finansowymi, papieże nałożyli na nich ogromne podatki, które spowodowały ruinę rolnictwa i handlu. źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Watykan bez tajemnic, 1997 |
|
|
[...] badania nad lekiem roślinnym o charakterze przeważnie opisowym, nie wymagające skomplikowanej aparatury, w latach dźwigania się z ruin powojennych całej polskiej nauki miały większe możliwości szybszego startu. źródło: NKJP: Piotr Köhler: Botanika w Towarzystwie Naukowym Krakowskim, Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Umiejętności (1815-1952), 2002 |
|
|
Wielkie i piękne Sanatorium Pocztowców popada w ruinę, a okoliczni mieszkańcy boją się, że kiedyś spadnie na dół razem ze skarpą. źródło: NKJP: Ruina zamiast pocztowców, Dziennik Polski, 2003-07-25 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ruina |
ruiny |
|
| D. | ruiny |
ruin |
|
| C. | ruinie |
ruinom |
|
| B. | ruinę |
ruiny |
|
| N. | ruiną |
ruinami |
|
| Ms. | ruinie |
ruinach |
|
| W. | ruino |
ruiny |
Inne uwagi
Zwykle lp
2. o sprzęcie
Definicja
Wymowa
[ru-ina] lub pot. [rujina]
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- kompletna, prawdziwa ruina
- ruina domu, mieszkania, samochodu
Cytaty
|
Hotel Ravijac był ruiną. Bez windy, z łazienkami na korytarzu. [...] W pokojach, wynajmowanych przez zabłąkanych turystów i sezonowych robotników, jedynym luksusem były lustra nad nieczynnymi kominkami. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1998 |
|
|
To jest niby to samo auto, ale poza stanem licznika, który jest taki jak przed pięciu lat - reszta się mocno zmieniła. To ruina - do wyrzucenia. źródło: NKJP: Dowód rzeczowy, Dziennik Polski, 2001-08-24 |
|
|
Reszta sprzętu to ruina, podobnie jak budynek, w którym do tej pory musieli funkcjonować strażacy. źródło: NKJP: Teresa Krąż: Skok o dwa wieki, Echo Dnia, 2006-07-26 |
|
|
Jedna z najstarszych rabczańskich budowli o charakterze uzdrowiskowym już od wielu lat jest właściwie ruiną. Rozbiórkę uniemożliwia fakt, iż obiekt wciąż figuruje w rejestrze zabytków. źródło: NKJP: (M): Upadła „Gwiazda”..., Dziennik Polski, 2001-01-13 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ruina |
ruiny |
|
| D. | ruiny |
ruin |
|
| C. | ruinie |
ruinom |
|
| B. | ruinę |
ruiny |
|
| N. | ruiną |
ruinami |
|
| Ms. | ruinie |
ruinach |
|
| W. | ruino |
ruiny |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. o człowieku
Definicja
Wymowa
[ru-ina] lub pot. [rujina]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | wrak |
Połączenia
- ruina człowieka
Cytaty
|
Oskarżony podtrzymał zarzuty postawione Rychlińskiemu i wyraził żal, że dzień rozrachunku nastąpił tak późno, gdy nieludzki lekarz jest już tylko ruiną człowieka. źródło: NKJP: Stanisław Milewski: Ciemne sprawy międzywojnia, 2002 |
|
|
Ola zapytała go, czy to był wywiad autoryzowany, a on potwierdził, że tak. Prawie że zerwaliśmy z nim stosunki. To na przykład z Broniewskim - no, nie mówię o Broniewskim z ostatnich lat, kiedy był już ruiną - z Broniewskim to byłoby niemożliwe. Z żadnym z nas. źródło: NKJP: Aleksander Wat: Mój wiek : pamiętnik mówiony, 1990 |
|
|
[...] za próbę ucieczki dostał tam tysiąc kijów przeżył, lecz gdy po amnestii w 1858 roku wrócił do kraju, był już ruiną człowieka. źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 2001 |
|
|
Dziś nie jesteśmy w stanie wyobrazić sobie skali, w jakiej ówczesna robota zagrażała życiu - na licznych stanowiskach już po kilku latach traciło się zdrowie, po kilkunastu człowiek stawał się ruiną lub zgoła umierał. źródło: NKJP: Michał Smolorz: Modliszka w koronkach, Polityka, 2008-03-08 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | ruina |
ruiny |
|
| D. | ruiny |
ruin |
|
| C. | ruinie |
ruinom |
|
| B. | ruinę |
ruiny |
|
| N. | ruiną |
ruinami |
|
| Ms. | ruinie |
ruinach |
|
| W. | ruino |
ruiny |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
|
+ | ruina | + |
KOGO
|