UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mroczny

Chronologizacja

1572, SPXVI

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. mroczny
mroczny
mroczny
mroczne
mroczna
D. mrocznego
mrocznego
mrocznego
mrocznego
mrocznej
C. mrocznemu
mrocznemu
mrocznemu
mrocznemu
mrocznej
B. mrocznego
mrocznego
mroczny
mroczne
mroczną
N. mrocznym
mrocznym
mrocznym
mrocznym
mroczną
Ms. mrocznym
mrocznym
mrocznym
mrocznym
mrocznej
W. mroczny
mroczny
mroczny
mroczne
mroczna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. mroczni
mroczni
mroczne
mroczne
D. mrocznych
mrocznych
mrocznych
mrocznych
C. mrocznym
mrocznym
mrocznym
mrocznym
B. mrocznych
mrocznych
mrocznych
mroczne
N. mrocznymi
mrocznymi
mrocznymi
mrocznymi
Ms. mrocznych
mrocznych
mrocznych
mrocznych
W. mroczni
mroczni
mroczne
mroczne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. mroczniejszy
mroczniejszy
mroczniejszy
mroczniejsze
mroczniejsza
D. mroczniejszego
mroczniejszego
mroczniejszego
mroczniejszego
mroczniejszej
C. mroczniejszemu
mroczniejszemu
mroczniejszemu
mroczniejszemu
mroczniejszej
B. mroczniejszego
mroczniejszego
mroczniejszy
mroczniejsze
mroczniejszą
N. mroczniejszym
mroczniejszym
mroczniejszym
mroczniejszym
mroczniejszą
Ms. mroczniejszym
mroczniejszym
mroczniejszym
mroczniejszym
mroczniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. mroczniejsi
mroczniejsi
mroczniejsze
mroczniejsze
D. mroczniejszych
mroczniejszych
mroczniejszych
mroczniejszych
C. mroczniejszym
mroczniejszym
mroczniejszym
mroczniejszym
B. mroczniejszych
mroczniejszych
mroczniejszych
mroczniejsze
N. mroczniejszymi
mroczniejszymi
mroczniejszymi
mroczniejszymi
Ms. mroczniejszych
mroczniejszych
mroczniejszych
mroczniejszych

Pochodzenie

Zob. mrok

1. pokój

Definicja

taki, w którym jest ciemno, bo nie ma tam lub jest niewiele światła naturalnego ani sztucznego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

antonimy:  jasny

Połączenia

  • mroczny pokój, zaułek; mroczna sceneria; piwnica; mroczne miejsce, wnętrze

Cytaty

[...[ W wielkim kraterze Aitkena na południowym biegunie znajdują się takie zagłębienia i mroczne miejsca, w które nigdy nie zagląda Słońce.

źródło: NKJP: Piotr Cieśliński: Kosmos, Gazeta Wyborcza, 1997-12-09

[...] Czarnocki siedział w głębi mrocznego pokoju, bo okiennice były zamknięte, promienie słońca przeciskały się przez szczeliny jak złote druciki, kurz tańczył nad podłogą [...].

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Noc, dzień i noc, 1991

Wpadłem na UW, krążyłem po kamiennych schodach, błąkałem się w mrocznych piwnicach i korytarzach, z których nie mogłem wyjść, a za mną biegła zdyszana Wandzia.

źródło: NKJP: Jarosław Abramow-Newerly: Młyn w piekarni, 2002

2. światło

Definicja

taki, który słabo rozprasza mrok

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

  • mroczne światło

Cytaty

Goście zastaną tutaj zakurzone dywany, ubogie umeblowanie, mroczne światło oraz kłopoty z wodą i toaletą.

źródło: NKJP: JP: Hotel u talibów, Gazeta Poznańska, 2002-09-23

Okazało się, że nowa funkcja jeszcze bardziej podkreśliła dekoracyjne walory witrażu, wzbogacając go o dodatkowe oświetlenie, ujawniła piękno skrywane przez mroczne światło klatki schodowej.

źródło: NKJP: Smaki i smaczki: Dziennik Polski, 2003-01-22

[...] Na tle rybich bluzg kasyna, gdzie kłębią się burów rzędy, a trawa splata kratę, matę, w mgieł mrocznych poświatę, więc tam, przebijając skłębień gruzłowiska, cicha, mała, nieśmiała, gdzieś, jakoś, w zakamarku, wyrosła brzózka o białku skóry.

źródło: NKJP: Piotr Krawczyk: Plamka światła, 1997

3. film

Definicja

powiązany z czymś złym lub niebezpiecznym, a jednocześnie okrytym tajemnicą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • mroczny thriller; klimat; mroczna muzyka, opowieść; przeszłość, strona życia, tajemnica; atmosfera; mroczne czasy

Cytaty

Dał się zapamiętać jako detektyw w mrocznym thrillerze „Klute”, w którym Jane Fonda pomagała mu rozwikłać kryminalną zagadkę.

źródło: NKJP: maw: Donald Sutherland, Trybuna Śląska, 2003-10-16

Trzecim pomysłem na studio są gwiezdne wojny. A więc tajemnicze światła, mroczna muzyka, stalowe kolory, dużo metalu i dekoracje wyglądające jak elementy kosmicznego statku lub stacji na Marsie [...].

źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Szklana podłoga, Polityka, 2002-12-21

Do repertuaru trafi też „Bunkier” Nicka Hamma. To mroczna opowieść o zepsutej młodzieży.

źródło: NKJP: rs: Straszą auta i ludzie, Express Ilustrowany, 2001-09-20

Tym razem skupił się on na stworzeniu mrocznej atmosfery - dzięki świetnym zdjęciom, niebanalnemu scenariuszowi i dobrej grze aktorów film robi duże wrażenie i zapada na długo w pamięć.

źródło: NKJP: (GZL): Telesufler, Dziennik Polski, 2005-09-17

- Był czas walki, trwania, obrony, dziś jest czas budowania, tworzenia. Realizacja tego zadania została nam przypisana - mówił prof. Józef Borzyszkowski, przypominając historię mrocznego czasu wojny.

źródło: NKJP: Mariusz Szmidka: Pamięci, Dziennik Bałtycki, 1998-08-17

Data ostatniej modyfikacji: 14.12.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj