Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | rumowisko |
rumowiska |
|
D. | rumowiska |
rumowisk |
|
C. | rumowisku |
rumowiskom |
|
B. | rumowisko |
rumowiska |
|
N. | rumowiskiem |
rumowiskami |
|
Ms. | rumowisku |
rumowiskach |
|
W. | rumowisko |
rumowiska |
Pochodzenie
Od: pol. dawnego rum 'potłuczony gruz, rumowisko; okruchy skalne', będącego zapożyczeniem ze śr.-w.-niem. rûm / roum 'to, co się usuwa, sprząta, gruz, śmieci, gnój'.
1. gruz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
Połączenia
- ceglane, kamienne, lodowe; pełne (cegieł,...); gigantyczne, ogromne, wielkie; płonące; suche; jałowe; fantastyczne, żałosne rumowisko
- rumowisko belek, cegieł, desek, drewna, (połamanych,...) gałęzi, głazów, gruzu, kamieni, ziemi, żelastwa; sprzętów; (betonowych,...) bloków, oficyny, zamku; miasta
- rumowisko po (rozebranej,...) willi
- rumowisko i złom; rumowisko i pobojowisko; rumowiska i chwasty; rumowiska i gruz
- akcja (ratunkowa,...) na rumowisku
- tworzyć; dostrzec; rozbierać; przeszukiwać; oczyścić, uprzątnąć; przypominać rumowisko
- przysypany; zasypane rumowiskiem; zastawiony rumowiskami
- natykać się na rumowisko; zamieniać się w rumowisko; przedzierać; przekopywać się; brnąć przez rumowisko
- zamieniony w rumowisko; przysypane przez rumowisko
- znaleźć kogoś w rumowisku; pełzać; konać w rumowiskach
- uwięziona w rumowisku
- wyglądać jak rumowisko
Cytaty
Było wielkie rumowisko gruzu, żelastwa, jakiś śmietnik gigant i ani jednej wierzby. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955 |
|
Wiem, że za chwilę wybuchnie powstanie i miasto zacznie szybko zamieniać się w płonące rumowisko. źródło: NKJP: Witold Zalewski: Pożegnanie twierdzy, 2000 |
|
Po kilkugodzinnej akcji strażacy znaleźli w rumowisku 38-letniego mieszkańca budynku. źródło: NKJP: (RAV): Bydgoszcz: Wypadek czy samobójstwo?, Gazeta Pomorska, 2009-11-23 |
|
W dzień schodzili w głąb do piwnic i drzemali pod rumowiskiem zburzonej oficyny, a nocą snuli się w szopie, czuwając. źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971 |
|
Dokoła dymiły gruzy, leżeli zabici, a między rumowiskami pleniły się bujnie białe i liliowe krzewy. źródło: NKJP: Witold Zalewski: Zakładnicy, 2001 |
Składnia
+ | rumowisko | + |
(CZEGO)
|
|
+ | rumowisko | + |
(po +
CZYM)
|
2. skalne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu
Połączenia
- bezśnieżne; strome rumowisko; rumowisko skalne
- rumowisko granitu, łupków
- (strome,...) skały i rumowiska
- nasyp na rumowiskach
- pokryty rumowiskiem
Cytaty
Rumowisko skalne pochłonęło złoto. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963 |
|
Po kilkunastu metrach raki zazgrzytały na stromym rumowisku skalnym i z trudnością wyszukiwałam nie usuwające się pod obciążeniem uchwyty i stopnie. źródło: NKJP: Wanda Rutkiewicz: Na jednej linie, 2010 |
|
[...] Śnieżka, najwyższy szczyt Karkonoszy i Sudetów, pokryty jest rumowiskiem skalnym łupków krystalicznych [...]. źródło: NKJP: Krystyna Malik, Raciborska Maria: Przewodnik po Polsce, 1996 |
|
Wreszcie piaski zniknęły na dobre, ustępując miejsca dzikiej krainie stromych skał i rumowisk. źródło: NKJP: Stanisław Lem: Niezwyciężony, 1964 |
|
Dolinka, zasłana rumowiskami, opada ku Dolinie Roztoki stromym skalnym progiem, którym spływa Buczynowa Siklawica. źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979 |
3. rzeczne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | rumosz |
Połączenia
- zamulone; unikalne rumowisko
- zabrane rumowisko
Cytaty
Po obfitych opadach woda wlecze zabrane z całego dorzecza rumowisko, którego ilość jest w tym roku wyjątkowo duża. źródło: NKJP: (pp): Muł na deptaku, Gazeta Goleniowska, 2007-02-27 |
|
Konserwator zwrócił uwagę na to, iż obszar zlewni Białki jest cenny ze względu na siedliska wielu rzadkich gatunków objętych ochroną oraz jest unikalnym rumowiskiem. źródło: NKJP: (BES): Natura 2000 czy ludzie?, Dziennik Polski, 2008-07-26 |
4. zabawek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości
Połączenia
- rumowisko płyt, zabawek; przedmiotów; gratów
- rumowisko na podłodze
- rumowisko piętrzyło się; zalegało coś
- przypominać rumowisko
Cytaty
Rumowisko gramofonowych płyt zalegało całą podłogę. źródło: NKJP: Zdzisław Smektała: Chcica, czyli Billie Holiday..., 2006 |
|
[...[ Możesz już posprzątać, mówi dziadek do Helenki, wskazując rumowisko na podłodze obok stołu. źródło: NKJP: Marek Kochan: Plac zabaw, 2007 |
|
Izba była rumowiskiem przedmiotów niezbędnych do życia: puste puszki, suche bochenki, dziurawe gumowce oraz butelki [...]. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Opowieści galicyjskie, 1955 |
Składnia
+ | rumowisko | + |
(CZEGO)
|
5. planów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- rumowisko planów; marzeń; nadziei; złudzeń; cierpień
- zamienić się w rumowisko
Cytaty
Po tysiącu lat mieszkaniec Polski, szukając pokarmu duchowego, natyka się na rumowisko pokruszonych złudzeń [...]. źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 1989 |
|
Ta noc sylwestrowa, która rysowała mi się jako pasmo wytworności i beztroskiej zabawy, zamieniła się w rumowisko mych nadziei i marzeń. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
Składnia
+ | rumowisko | + |
CZEGO
|