UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

sobiepan

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. sobiepan
sobiepanowie
ndepr
sobiepany
depr
D. sobiepana
sobiepanów
C. sobiepanu
sobiepanom
B. sobiepana
sobiepanów
N. sobiepanem
sobiepanami
Ms. sobiepanu
sobiepanach
W. sobiepanie
sobiepanowie
ndepr
sobiepany
depr

Pochodzenie

C. sobie (< psł. *sobĕ) zaimka zwrotnego się + pan (zob.)

Definicja

książk.  pejorat. 
osoba, która samodzielnie podejmuje wszystkie decyzje i z nikim ani z niczym się nie liczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  sobiepanek

Cytaty

[...] opisując swoją postawę, odwoła się do sarmackiego sobiepana, który chodząc po sadzie świata, próbuje kolejne owoce i decyduje, co mu smakuje, a co nie.

źródło: KWJP: Bronisław Wildstein: Bunt i afirmacja. Esej o naszych czasach, 2020

Instrukcje w sprawach regulaminu nie istniały, a zatem w tych latach rewolucyjnej świadomości prawnej każdy sobiepan mógł robić z więźniem wszystko, co mu strzeliło do łba?

źródło: NKJP: Aleksander Sołżenicyn: ARCHIPELAG GUŁag, t. 2, 1977

Z pięknych obietnic pozostały plagi, jakie nas dotknęły. Ubóstwo, bezrobocie, bezdomność. Stając teraz przed urną, trzeba mieć pełną świadomość tego zbiorowego kłamstwa, korupcji i przekrętu rządzących dotychczas partii i ich sobiepanów.

źródło: NKJP: Piotr Proszowski: Potrzeba ludzi honoru, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2005-09-01

Data ostatniej modyfikacji: 04.02.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj