UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nasienie

Chronologizacja

1398, SStp

Pochodzenie

psł. *nasěnьje 'nasienie, ziarno wysiewane, przeznaczone na siew'

1. rośliny

Definicja

zarodek roślinny, otoczony osłonką, z którego może wyrosnąć nowa roślina

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nasiono
hiperonimy:  ziarno

Połączenia

  • drobne, drobniutkie; jadalne; kiełkujące; niedojrzałe; rozgniecione; zmielone nasiona; nasiona oleiste
  • nasiona anyżu, bobiku, brzoskwini, dalii, fasoli, grochu, konopi, lnu, słonecznika, soi, szałwii, traw, żeniszka; owoców, warzyw
  • owoce i nasiona
  • woreczek nasion
  • owoce; torebka, worki z nasionami
  • nasiona kiełkują, wypuszczają kiełki
  • siać, wysiewać; rozsypywać, zakopywać nasiona
  • żywić się nasionami
  • wyhodować coś z nasion

Cytaty

Białko kiełkującego nasienia zostaje rozłożone na aminokwasy, trudno przyswajalne wielocukry — na cukry proste, a tłuszcze złożone — na rozpuszczalne kwasy tłuszczowe.

źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni czyli Powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1993

Posiane w jednym roku, kwitną w następnym, a po wydaniu nasion zasychają.

źródło: NKJP: Jacek Marcinkowski: W ogrodzie, Kwietnik nr 3, 1996

Sześć czubatych łyżek zmiażdżonych lub zmielonych nasion mieszamy z zimną wodą.

źródło: NKJP: Dorota Romanowska, Renata Karwat: Jak radzić sobie z przeziębieniem, Wprost nr 45, 1997

W locie kosmicznym towarzyszyć mu będzie woreczek nasion trawy wyhodowanej przez wydział agronomiczny jego uniwersytetu - po powrocie z kosmosu orbitalna trawa zostanie zasadzona przez budynkami Uniwersytetu Pensylwanii.

źródło: NKJP: KJ: Polska flaga w kosmosie. Astronauta Pawelczyk poleci promem kosmicznym Columbia, Super Express nr 2/4, 1998

Obecnie trwają prace hodowlane zmierzające dodatkowo do obniżenia zawartości włókna surowego w nasionach rzepaku, czyli uzyskania odmian „000”.

źródło: NKJP: Maria Osek: Rzepak i bobik jako krajowe źródło białka w żywieniu świń, 1996

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nasienie
nasiona
D. nasienia
nasion
C. nasieniu
nasionom
B. nasienie
nasiona
N. nasieniem
nasionami
Ms. nasieniu
nasionach
W. nasienie
nasiona

2. męskie

Definicja

fizjol. 
płyn wydzielany przez narządy rozrodcze samca

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ejakulat, sperma

Połączenia

  • dobre, zdrowe nasienie; nasienie męskie
  • nasienie dawcy, mężczyzny, partnera
  • dawca; ekspertyza; wytrysk nasienia
  • plemniki w nasieniu
  • nasienie wytryskuje
  • oddać, złożyć; pobrać; przechowywać nasienie

Cytaty

Po kilku godzinach dodaje się do nich oczyszczone i odpowiednio zagęszczone nasienie partnera.

źródło: NKJP: Marzena Sygut-Nowak, Sławomir Ostapczuk: Cenny potomek, Wprost nr 21/11, 1999

By tak było, trzeba najpierw pobrać nasienie od strusi do badań.

źródło: NKJP: Tatiana Mikułko: Oko w oko ze strusiem, Gazeta Lubuska, 2005

Nim jednak zdoła przegonić intruza, ten zdąży złożyć swoje nasienie w pochwie niewiernej.

źródło: NKJP: Michał Henzler: Mały majsterkowicz, Polityka, 2004

W czasie stosunku płciowego nasienie męskie dostaje się do pochwy.

źródło: NKJP: Rafał Pumpiański: Higiena w życiu kobiety, 1956

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nasienie
nasienia
D. nasienia
nasień
C. nasieniu
nasieniom
B. nasienie
nasienia
N. nasieniem
nasieniami
Ms. nasieniu
nasieniach
W. nasienie
nasienia

Inne uwagi

Zwykle lp

3. złodziejskie

Definicja

pejorat. 
ludzie, których łączą pewne cechy, uważane przez mówiącego za złe, wynikające ze wspólnego pochodzenia lub poglądów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • hitlerowskie; krzyżackie; niemieckie; plebejskie; szwabskie; złodziejskie, żydowskie nasienie

Cytaty

Jedynie zwarte szeregi brunatnych Niemców są w stanie zdusić żydowskie nasienie w zarodku.

źródło: NKJP: Roman Praszyński: Jajojad, 1998

Toż, panie święty, nie ze wszystkim wyginęło szwabskie nasienie.

źródło: NKJP: Władysław Ogrodziński: Ulica zwana Bystrą, 1985

Skąd w naszym domu takie plebejskie nasienie? - Helena znów zwróciła się do Czesława.

źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nasienie
nasienia
D. nasienia
nasień
C. nasieniu
nasieniom
B. nasienie
nasienia
N. nasieniem
nasieniami
Ms. nasieniu
nasieniach
W. nasienie
nasienia

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + nasienie +
JAKIE

Frazeologizmy

diabelskie nasienie
czarcie nasienie
psie nasienie
czartowskie nasienie
sobacze nasienie
Data ostatniej modyfikacji: 16.07.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj