UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zębaty

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zębaty	zębaty	zębaty	zębate	zębata
D.	zębatego	zębatego	zębatego	zębatego	zębatej
C.	zębatemu	zębatemu	zębatemu	zębatemu	zębatej
B.	zębatego	zębatego	zębaty	zębate	zębatą
N.	zębatym	zębatym	zębatym	zębatym	zębatą
Ms.	zębatym	zębatym	zębatym	zębatym	zębatej
W.	zębaty	zębaty	zębaty	zębate	zębata

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zębaci	zębaci	zębate	zębate
D.	zębatych	zębatych	zębatych	zębatych
C.	zębatym	zębatym	zębatym	zębatym
B.	zębatych	zębatych	zębatych	zębate
N.	zębatymi	zębatymi	zębatymi	zębatymi
Ms.	zębatych	zębatych	zębatych	zębatych
W.	zębaci	zębaci	zębate	zębate

Pochodzenie

Zob. ząb

1. rekin

Definicja

mający zęby

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

paszcza zębata

Cytaty

Smok przysiadając, przygniótł konia łapą, zniżył zębatą paszczę.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

A wampir to zębaty krwiopijca arystokratycznego pochodzenia o skórze wrażliwej na ultrafiolet?

źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Groźne znaki. Pomnę, mówiono o grodzie, w którym suka oszczeniła się w sali tronowej, a niewiasta urodziła dziecię zębate... Nie wiem, co się później z owym grodem stało.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

2. mur

Definicja

taki, którego powierzchnia lub kontur kształtem przypomina zęby

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Połączenia

zębaty kontur; zębata krawędź; zębate ogrodzenie

Cytaty

	Potem z części odbitych płytek powstał zębaty płotek obrzeżający grządkę irysów. źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1995
	Sunęliśmy w cieniu, którego zębaty brzeg kładł się ostro na jakieś rżyska i łąki bardzo rozległe, powleczone śliską szarością. źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955
	Potężne to są mury, zwieńczone zębatymi blankami, basztami i wieżyczkami, na które z jeszcze bardziej wysoka spogląda kasztelan. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania i donosy 1980-1989, 1989
	Stałem zapatrzony w iskry gwiazd ponad czarną zębatą krawędzią Giewontu. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

3. koło

Definicja

związany z zastosowaniem zębów jako elementu pewnego mechanizmu lub urządzenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Połączenia

paca, przekładnia, szyna zębata; koło zębate

Cytaty

	Wyrabiał m.in. przepiękne zapalniczki z mosiężnej rurki. Sam hartował stal na kółka zębate, dające iskrę przy starciu z kamieniem, sam wycinał na nich ząbki, sam wyrabiał mosiężne śrubki do przyciskania kamienia, a nawet sprężynki. źródło: NKJP: Zdziasław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994
	Układ napędowy każdej gąsienicy składa się z silnika hydraulicznego przekazującego napęd na gąsienicę za pośrednictwem przekładni zębatej. źródło: NKJP: Andrzej Dudczak: Koparki: teoria i projektowanie, 2000
	Ze względów na konieczność pokonania gór i znaczne nachylenia trasy, musiano zastosować nowe rozwiązanie w kolejnictwie. Była to trzecia, zębata szyna. źródło: NKJP: Małgorzata Moczulska: Cenna zębatka, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-09-08
	Rozejrzała się za kijem, tymczasem za psem nadszedł dereszowaty koń, ciągnął bronę, zębate narzędzie rozczesywało czarne tłuste skiby. źródło: KWJP: Stanisław Załuski: W cieniu tyrana, 2014
	[...] chwycił podaną przez matkę trzymetrową pikę z zębatym ostrzem. źródło: KWJP: Krzysztof Górski: Kilka rzeczy do zrobienia, 2019

Data ostatniej modyfikacji: 28.03.2025