UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

turkotać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. turkocę
turkoczę
turkocemy
turkoczemy
2 os. turkocesz
turkoczesz
turkocecie
turkoczecie
3 os. turkoce
turkocze
turkocą
turkoczą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. turkotałem
+(e)m turkotał
turkotałam
+(e)m turkotała
turkotałom
+(e)m turkotało
turkotaliśmy
+(e)śmy turkotali
turkotałyśmy
+(e)śmy turkotały
2 os. turkotałeś
+(e)ś turkotał
turkotałaś
+(e)ś turkotała
turkotałoś
+(e)ś turkotało
turkotaliście
+(e)ście turkotali
turkotałyście
+(e)ście turkotały
3 os. turkotał
turkotała
turkotało
turkotali
turkotały

bezosobnik: turkotano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę turkotał
będę turkotać
będę turkotała
będę turkotać
będę turkotało
będę turkotać
będziemy turkotali
będziemy turkotać
będziemy turkotały
będziemy turkotać
2 os. będziesz turkotał
będziesz turkotać
będziesz turkotała
będziesz turkotać
będziesz turkotało
będziesz turkotać
będziecie turkotali
będziecie turkotać
będziecie turkotały
będziecie turkotać
3 os. będzie turkotał
będzie turkotać
będzie turkotała
będzie turkotać
będzie turkotało
będzie turkotać
będą turkotali
będą turkotać
będą turkotały
będą turkotać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. turkoczmy
2 os. turkocz
turkoczcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. turkotałbym
bym turkotał
turkotałabym
bym turkotała
turkotałobym
bym turkotało
turkotalibyśmy
byśmy turkotali
turkotałybyśmy
byśmy turkotały
2 os. turkotałbyś
byś turkotał
turkotałabyś
byś turkotała
turkotałobyś
byś turkotało
turkotalibyście
byście turkotali
turkotałybyście
byście turkotały
3 os. turkotałby
by turkotał
turkotałaby
by turkotała
turkotałoby
by turkotało
turkotaliby
by turkotali
turkotałyby
by turkotały

bezosobnik: turkotano by

bezokolicznik: turkotać

imiesłów przysłówkowy współczesny:

turkocąc
turkocząc

gerundium: turkotanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. turkotanie
turkotania
D. turkotania
turkotań
C. turkotaniu
turkotaniom
B. turkotanie
turkotania
N. turkotaniem
turkotaniami
Ms. turkotaniu
turkotaniach
W. turkotanie
turkotania

imiesłów przymiotnikowy czynny: turkocący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. turkocący
turkoczący
turkocący
turkoczący
turkocący
turkoczący
turkocące
turkoczące
turkocąca
turkocząca
D. turkocącego
turkoczącego
turkocącego
turkoczącego
turkocącego
turkoczącego
turkocącego
turkoczącego
turkocącej
turkoczącej
C. turkocącemu
turkoczącemu
turkocącemu
turkoczącemu
turkocącemu
turkoczącemu
turkocącemu
turkoczącemu
turkocącej
turkoczącej
B. turkocącego
turkoczącego
turkocącego
turkoczącego
turkocący
turkoczący
turkocące
turkoczące
turkocącą
turkoczącą
N. turkocącym
turkoczącym
turkocącym
turkoczącym
turkocącym
turkoczącym
turkocącym
turkoczącym
turkocącą
turkoczącą
Ms. turkocącym
turkoczącym
turkocącym
turkoczącym
turkocącym
turkoczącym
turkocącym
turkoczącym
turkocącej
turkoczącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. turkocący
turkoczący
turkocący
turkoczący
turkocące
turkoczące
turkocące
turkoczące
D. turkocących
turkoczących
turkocących
turkoczących
turkocących
turkoczących
turkocących
turkoczących
C. turkocącym
turkoczącym
turkocącym
turkoczącym
turkocącym
turkoczącym
turkocącym
turkoczącym
B. turkocących
turkoczących
turkocących
turkoczących
turkocących
turkoczących
turkocące
turkoczące
N. turkocącymi
turkoczącymi
turkocącymi
turkoczącymi
turkocącymi
turkoczącymi
turkocącymi
turkoczącymi
Ms. turkocących
turkoczących
turkocących
turkoczących
turkocących
turkoczących
turkocących
turkoczących

Pochodzenie

psł. *tŕ̥kati

Czas. intens. z przyrostkiem -ot- od polskiego XVII-wiecznego tarkać 'furkotać, furczeć' (Bor.).

Definicja

wydawać niski, jednostajny odgłos, charakterystyczny dla pojazdów jadących po nierównej powierzchni lub obracających się kół

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki

Połączenia

  • bryczka, furmanka, pociąg, wóz turkocze; koła turkoczą
  • turkotać po bruku, drogach, kamieniach

Cytaty

Koła miarowo turkoczą, szkapina leniwie ciągnie za sobą ten majdan, a furman znów zapada w drzemkę.

źródło: NKJP: Adam Lipczyński: Przygoda łapiducha, Detektyw,1999

[...] wozy też zakręciły, pomknęły ku smokowi, turkocąc i podskakując na wybojach.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

[...] młyn po śmierci pana Chmielarza niestety przestał turkotać pod lasem i przeszedł w obce ręce.

źródło: NKJP: Józef Banaszak: Czas nie przeszedł obok: wspomnienia przyrodnika, 2008

Data ostatniej modyfikacji: 04.04.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj