UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pniak

Chronologizacja

1528, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pniak
pniaki
D. pniaka
pniaków
C. pniakowi
pniakom
B. pniak
pniaki
N. pniakiem
pniakami
Ms. pniaku
pniakach
W. pniaku
pniaki

Pochodzenie

Zob. pień

1. po ścięciu drzewa

Definicja

fragment pnia z korzeniami pozostały po ścięciu drzewa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odziomek, pieniek

Połączenia

  • pniaki (wyciętych) drzew
  • kamienie i pniaki
  • siedzieć na pniaku

Cytaty

Na zdjęciach z początku lat trzydziestych Wiktorówki trudne są do rozpoznania, bo wokół nie ma w ogóle lasu, sterczą jedynie pniaki wyciętych drzew.

źródło: NKJP: mag: Jaworzyńska Tatr Królowo..., Tygodnik Podhalański nr 50, 1996

Niektóre z samic w rui umieszczono w odległości kilku lig w osobnej zagrodzie, aby ich zapach nie pobudzał samców do walki. Pozostałe zwierzęta wyjechały na patrol lub też zostały wypożyczone tutejszym gospodarzom do robót przy oczyszczaniu ziemi z pniaków i innych prac.

źródło: NKJP: William King: Anioły Śmierci, Esensja, 2007-04

Naprzeciw ślepego muru i zniszczonych szop wznosił się płot, niegdyś zapewne granica posesji, wytyczona drzewami, z których pozostały już tylko nie wykarczowane pniaki i ledwo żywe, zeschnięte krzewy akacjowe, które wbrew całemu światu puściły właśnie młode pędy.

źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986

Podniosłem głowę do góry, aby zobaczyć, czemu mama krzyczy i może z tego powodu nie zauważyłem wystającego pniaka po ściętym drzewie.

źródło: NKJP: Robert Dudek: Mięsny książę, 1997

Prawdę powiedziawszy ta mordercza praca przy karczowaniu pniaków była ponad nasze siły. Ale z czasem szła nam coraz lepiej. I w taki sposób zdobywaliśmy opał. Przywożone później do domu pniaki, pocięte na małe kawałki, pozwalały nam ogrzać dom w tę okrutną zimę.

źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski: Dni grozy i łez, 2001

2. klocek

Definicja

kloc drewna, niekiedy odpowiednio wyprofilowany, używany do siedzenia lub w charakterze podstawy przy wykonywaniu różnych prac gospodarskich

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pieniek

Połączenia

  • dębowy pniak
  • ścięty pniak
  • pniak do rąbania drewna

Cytaty

Chata okazała się przeraźliwie nędzna. Ściany przegniły, przed okopconym paleniskiem ustawiono na dwóch pniakach koślawą ławę, po zaśmieconej polepie walały się śmieci, strzępy szmat, skorupy. Śmierdziało stęchlizną.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005

Większość gospód, nawet w późnych Wiekach Średnich, stanowiły niskie, mroczne miejsca z porozstawianymi na podłodze pniakami w charakterze siedzisk i niewielkim, wypełniającym pomieszczenie dymem ogniskiem na środku klepiska.

źródło: NKJP: John Ringo: Tam będą smoki, Esensja, 2005-02

Zaczęliśmy od jego historii, od pniaka i kamienia z wygładzoną powierzchnią, a skończyliśmy na współczesnym, wypolerowanym meblu, który nie służy za stół jak pniak czy kamień, ale jest stołem.

źródło: NKJP: Eugeniusz Dębski: Aksamitny Anschluss, 2001

[...] w ciemności bezksiężycowej nocy, w jasnych smugach bijących od okien, Jakub Wicher zobaczył zrezygnowanego niemieckiego jeńca, siedzącego ze związanymi rękami na pniaku do rąbania drewna.

źródło: NKJP: Wit Szostak: Oberki do końca świata, 2007

Data ostatniej modyfikacji: 14.07.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj