UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zlisić się

Chronologizacja

1711, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zliszę się
zlisimy się
2 os. zlisisz się
zlisicie się
3 os. zlisi się
zliszą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zlisiłem się
+(e)m się zlisił
zlisiłam się
+(e)m się zlisiła
zlisiłom się
+(e)m się zlisiło
zlisiliśmy się
+(e)śmy się zlisili
zlisiłyśmy się
+(e)śmy się zlisiły
2 os. zlisiłeś się
+(e)ś się zlisił
zlisiłaś się
+(e)ś się zlisiła
zlisiłoś się
+(e)ś się zlisiło
zlisiliście się
+(e)ście się zlisili
zlisiłyście się
+(e)ście się zlisiły
3 os. zlisił się
zlisiła się
zlisiło się
zlisili się
zlisiły się

bezosobnik: zliszono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zliśmy się
2 os. zliś się
zliście się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zlisiłbym się
bym się zlisił
zlisiłabym się
bym się zlisiła
zlisiłobym się
bym się zlisiło
zlisilibyśmy się
byśmy się zlisili
zlisiłybyśmy się
byśmy się zlisiły
2 os. zlisiłbyś się
byś się zlisił
zlisiłabyś się
byś się zlisiła
zlisiłobyś się
byś się zlisiło
zlisilibyście się
byście się zlisili
zlisiłybyście się
byście się zlisiły
3 os. zlisiłby się
by się zlisił
zlisiłaby się
by się zlisiła
zlisiłoby się
by się zlisiło
zlisiliby się
by się zlisili
zlisiłyby się
by się zlisiły

bezosobnik: zliszono by się

bezokolicznik: zlisić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zlisiwszy się

gerundium: zliszenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zliszenie się
zliszenia się
D. zliszenia się
zliszeń się
C. zliszeniu się
zliszeniom się
B. zliszenie się
zliszenia się
N. zliszeniem się
zliszeniami się
Ms. zliszeniu się
zliszeniach się
W. zliszenie się
zliszenia się

Pochodzenie

Zob. lichy

W XVI w. pol. liszyć się 'stawać się lichym, nędznieć'.

1. zniechęcić się

Definicja

przest. 
stracić chęć do robienia czegoś, o czym mowa, lub do utrzymywania relacji z kimś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Kiedy się zlisił i rzucił moją Jadzię dla tamtej, wściekła byłam na niego. Może i dlatego, że trochę jakby i mnie porzucił. Nie byłam stereotypową teściową. Lubiliśmy się.

źródło: NKJP: Jeremi Przybora: Przymknięte oko opaczności, 1994

Chłopiec jak kot w marcu zakochany, to i do czasu wybacza, ale kiedyś może się zlisić, będzie Wiśka pokutować.

źródło: Maria Józefacka: Lotnica powieść dla młodzieży, 1986 (books.google.pl)

Janek pomagał niewiele. Zlisił się, bo Michał upomniał go dwa razy, żeby nie rozrzucał siana po polu.

źródło: Kamil Kozieł: Trzecie przejście, 2023 (books.google.pl)

2. uniezależnić się

Definicja

przest. 
stać się niezależnym i przestać bywać w domu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

[...] to był taki ksiądz, który był w tutaj przy Katedrze [był], no i trzeci był O. [...], ale ten się zlisił i sutannę zdjął.

źródło: Gimnazjum Staszica w Lublinie - Mieczysław Kruk - fragment relacji świadka historii z 30 maja 2015, (teatrnn.pl)

Królika [żonę pisarza] Tili zabierze nocować u siebie w domu. (...) Oho - myślę sobie - zlisi mi się Królik. (...) Królik, istotnie zlisił się. Sam mieszkam.

źródło: Melchior Wańkowicz: W pępku Ameryki, 1976 [cyt. za: Urszula Sokolska: Leksykalno-stylistyczne cechy prozy Melchiora Wańkowicza (na materiale reportaży z lat 1961-1974), 2005 (repozytorium.uwb.edu.pl)]

3. o klientach

Definicja

pot. 
zmienić zdanie w kwestii zakupu towaru lub usługi w oczekiwaniu na propozycję oferty korzystniejszej finansowo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi

Cytaty

Kontrahenci po prostu zlisili się i oczekują na obniżenie ceny.

źródło: Internet: co-slychac.pl

Zlisili się czy co!? Chyba zorientowali się, że będzie kurs rósł i mówią: nie ma głupich! Popyt wielki a podaż prawie zero.

źródło: Internet: bankier.pl

Data ostatniej modyfikacji: 13.05.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj